حکم وقفی که موارد مصرف آن معلوم نیست

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) آیت‌الله العظمی حسین نوری همدانی اسفندماه در درس خارج فقه و اصول خود به شقوق مختلف مسئله وقف پرداخت و گفت: اگر وقفیت چیزی یعنی اصل وقف از طرف فردی معلوم باشد ولی مصرف آن از روی فراموشی و یا غیر آن معلوم نباشد احکام مختلفی پیدا می‌کند.

وی افزود: امام خمینی(ره) این نوع را به سه بخش تقسیم کرده است؛ اول اینکه موارد محتمل برای مصرف با یکدیگر تباینی نداشته باشند مثلا می‌توان فردی را پیدا کرد که هم فقیه، هم فقیر و هم هاشمی باشد و در این صورت موقوفه میان چنین افرادی تقسیم می‌شود.

وی افزود: در این مورد معلوم نیست که این موقوفه برای فقرا بوده یا فقها و یا سادات که همان‌طور که گفتیم می‌توان به افرادی داد که چند وجه را با هم داشته باشند.

این مرجع تقلید تصریح کرد: ممکن است موارد مصرف برای وقف با یکدیگر تباین و تضاد داشته باشد مثلا می‌دانیم وقف برای مشاهد مشرفه است ولی معلوم نیست که برای مرقد حضرت معصومه(س)، کربلا و یا امام علی(ع) وقف شده است. در این موارد نیز گاهی مورد وقف محصور به دو یا چند مورد محدود و معدود است ولی گاهی احتمال میان تعداد زیادی است.

آیت‌الله نوری همدانی بیان کرد: براساس دیدگاه امام خمینی(ره) در این صورت باید میان احتمالات قرعه انداخته شود؛ البته تقسیم و تسهیم نیز راه دیگری است که در این زمینه از سوی صاحب عروة مطرح شده است.

وی افزود: اگر قسم دیگری وجود داشته باشد و آن اینکه محتملات مورد مصرف وقف مجهول و در عین حال متعدد باشد در این صورت حکم آن این است که باید صدقه داده شود.