شکل‌گیری نقد ادبی در جهان اسلام در پرتو قرآن کریم

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) خلیل پروینی، عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس، در همایش بین‌المللی مطالعات قرآن کریم که از صبح امروز در حال برگزاری است، درباره موضوع رابطه قرآن کریم و نقد ادبی سخنرانی کرد.
پروینی اظهار کرد: قرآن پیش از هر چیز، پدیده زبانی است که عرب‌های مشهور به فصاحت را به شگفتی واداشت و هم مشرکان معاند به آن اعتراف کردند و هم ایمان مومنان با شنیدن آیات زیاد می‌شد. با چنین وضعیتی چرا ما زبان قرآن را مورد غفلت قرار داده‌ایم؟
پروینی عنوان کرد: اعجاز قرآن چندین وجه دارد؛ تشریعی، غیبی، علمی، هدایتی و بیانی و ادبی. مستمرترین و معروف‌ترین وجه اعجاز قران، اعجاز بیانی و ادبی است. در دو قرن اول درباره این وجه سکوت شده و از قرن سوم به بعد اعجاز ادبی قران مورد توجه قرا گرفته است.
استاد دانشگاه تربیت مدرس عنوان کرد: ظاهر زیبای قرآن همان اعجاز ادبی و بیانی است. متاسفانه در رشته‌های علوم قرآنی به مسائل ادبی و زبانی قرآن توجه شایسته و به‌روز نمی‌شود. این باعث ایجاد مشکلات در فهم و تفسیر به‌روز قرآن شده است.
وی ادامه داد: نقد ادبی اوج علوم زبانی است؛ زیرا ناقد ادبی سخن را ارزیابی می‌کند. قرآن باعث شد نقد ادبی در جهان اسلام شکل بگیرد در حالی که قبلا در میان عرب‌ها وجود نداشت. پس از نزول قرآن نقد ابی با تاثر از علوم عقلی و زبانی ایجاد شد که نقد بلاغی بوده است.
پروینی درباره رابطه نقد ادبی و قرآن گفت: نقد ادبی در حوزه تمدن اسلامی برای ارزیابی اعجاز قرآن شکل گرفت و باعث پیدایش رویکردهای مختلف نقد ادبی شد.
وی اظهار کرد: متاسفانه با اینکه نقد ادبی مدیون قرآن بوده است اما در چند قرن اخیر گسستی پیش آمده است و امروز ما وارث نقد ادبی کاملا غربی هستیم. در حالی که نقد ادبی براساس بوم زیست ادبیات جوامع به‌وجود می‌آید. اما از طرف دیگر دانستن مفاهیم نقد ادبی معاصر به فهم و تفسیر قرآن کمک می‌کند.