روش‌شناسی سازوکارنگر در پردازش الگوی نظام‌سازی
گروه اندیشه: حجت‌الاسلام آکوچکیان در همایش بین‌المللی میان‌رشته‌ای قرآن به تشریح روش‌شناسی سازوکارنگر در پردازش الگوی نظام‌سازی پرداخت.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا)، حجت‌الاسلام و المسلمین احمد آکوچکیان، رییس مرکز استراتژیک توسعه رشد، امروز 18 اسفند، با موضوع «روش‌شناسی ساز و کارنگر در پردازش الگوی نظام‌سازی» در نوبت صبح سومین روز همایش بین‌المللی مطالعات میان‌رشته‌ای قرآن کریم با محور مطالعات نظام‌سازی قرآنی سخنرانی کرد.
آکوچکیان در آغاز سخنانش گفت: به اندازه کافی پرسش‌ها در این چهل سال مطرح شده است و تاکنون نقد‌ها مطرح شده است.
وی افزود: ما دو مسئله در این پنل داریم، نظام‌شناسی یا نظام‌سازی، تولید علم و مدیریت نظام تحول در این میان مطرح هستند. فهم تحول و مدیریت تحول، مسئله جدی ماست. باید پرسید، نظریه پایه برای پردازش این دو نظام کدام است که این باید معیار تولید ملی خواهد بود.
وی افزود: عملا برای ورود به مسئله چه باید کرد؟ مسئله مشترک ما کجاست. مسئله مشترک همواره از نظام‌سازی سخن می‌گوییم، اما ما ناظر بر مسئله پیشرفت باید باشیم. ما باید با این انتظار به سمت قرآن و سنت برویم.
وی تصریح کرد: در خصوص توسعه قرآنی باید اقتدار توسعه‌ای پایه‌ای کشور را در نظر داشته باشیم که به به‌سازی و کارهای پیش‌برنده منجر می‌شود.
وی ادامه داد: سوال محوری در خصوص نظام‌سازی قرآنی این است که الگوی اقتدار توسعه‌ای چیست؟ گام اول ما تبیین مسئله و مساحت تحلیلی آن است. اول باید مساحت اندیشه‌ای و نظام مسائل پیش روی را بازخوانی کنیم. دوم باید ساختار شبکه‌ای مساحت مسئله به مدد بازخوانی نظام جامع انتظارات از دین و بر این منوال فرایند نظام است که باید به بازخوانی مسئله منجر شود.
وی گفت: مسئله سوم بازطراحی نظام مسائل پس از بیان پیشین مسئله بر وفق یک فرایند معرفتی جامع است.
آکوچکیان با بیان اینکه گام دوم مشخص‌ترکردن، کلان‌ترین ساختار الگوی راهبری تحول است، گفت: جامع‌ترین ساختار الگوی شناخت و ساخت نظام است؛ یعنی الگویی را برای قرآن‌شناخت تحول در دو فصل نظام‌شناسی و نظام‌سازی که به مثابه سند مرجع الگوی پایه در نظام جمهوری اسلامی باید تلقی شود. این سند مبنا باید ضمن اسناد بالادستی نظام، جایگاه ساختار و سازوکار پایه‌ای را مشخص کند. ساختار باید سه بردار را داشته باشد. بردار شکل‌دهنده به ساختار، بردار موضوع راهبری تغییر و بردار سازوکار که میان دو بردار پیشین ارتباط رفت و برگشتی فرایندی و درون‌زا ایجاد می‌کند.
وی افزود: گام سوم شکلی‌گیری مکانیزم با سازوکار جریان کارآمد و بهره‌ور اندیشه و دانش قرآنی است. ما باید در دو بخش نقشه جامع علم و نقشه جامع علمی مدیریت این کارها را انجام دهیم.
وی تصریح کرد: ما باید سازوکار رشد اندیشه مبتنی بر آزادی بیان را داشته باشیم. همچنین ما نیازمند سازوکار رشد کیفیت حاکمیت هستیم. این مسئله ملاک نظام اندیشه تحول است. سومین سازوکار، رشد کیفیت آموزش و پژوهش است. سازوکار بعدی سازوکار رشد کیفیت و کمیت آموزش و پژوهش بوده و سازوکار نهایی رشد اقتصادی و توان مادی ملی.
وی در پایان گفت: با تنظیم نهاد دانشی و مدیریتی تحول روی خواهد داد. معیار ما در نظام معرفتی و مدیریت ظرفیت اندیشه قرآنی است. اندیشه قرآنی باید در این سازوکارها جریان یابد. در نهایت اگر ما بپذیریم که نظام اندیشه پایه است و نظام اقتصاد، سیاست و اعتقاد بر این پایه مبتنی است، وفاق جمعی در حوزه مختلف به‌وجود نیامده است و هر چه می‌گذرد ما با در بسته مواجه می‌شویم و پیش‌بینی من این است که ما هر روز بیشتر از غرب متاثر می‌شویم، البته با این ادعا که مقابل غرب هستیم.
