شروط سینمای اجتماعی از منظر شهید آوینی

احمد نجفی، بازیگر و تهیه‌کننده سینما و تلویزیون در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، درباره شهید آوینی اینگونه اظهار نظر کرد: مرتضی آوینی به نظرم آنگونه که باید درک نشد، البته نمی‌خواهم وی را به صورت فرازمینی یا قدسی مطرح کنم، چون متاسفانه این خصلت برخی از ماست که در زمان حیات نسبت به فردی بی‌تفاوت یا حتی دشمن هستیم، اما بعد از مرگ آنها، همان افراد را اسطوره‌هایی دست‌نیافتنی می‌کنیم. این اتفاق درباره شهید آوینی به‌نوعی رخ داد، چون در زمانی که وی با نقدهای خود سینمای جشنواره‌ای یا فیلم فارسی را نقد می‌کرد بسیاری وی را آماج حملات خود قرار می‌دادند.

اندیشمندی برای مردم

وی افزود: درباره شهید آوینی باید یک نکته را به‌وضوح بیان کنم. آن‌هم این‌که وی اندیشمندی بود که تفکر و اندیشیدن را برای مردم می‌خواست. درحقیقت از آن اندیشمندانی نبود که بعد از رسیدن به درجه رفیع علمی، خود را از مردم جدا بداند. این نکته را هم به خوبی در گرایشات سینمایش می‌توان مشاهده کرد. درباره آوینی مطلبی را به‌وضوح می‌توانم بیان کنم آن‌هم این‌که وی معتقد بود جهان غرب نگاه مساعد نسبت به کشور ما ندارد، پس خود نیایم با ساخت کارهایی که در آن تصویری نامناسب از ایران ارائه شده، آنها را خوشحال کنیم.

تحول پس از آشنایی با اندیشه امام(ره)
نجفی در بخش دیگری از سخنان خود درباره گذشته شهید آوینی گفت: برخی برای این‌که ضعف خود را پوشش دهند از گذشته و جوانی آوینی به عنوان اهرمی بهره می‌برند تا وی را بکوبند، درصورتی‌که وی هیچ‌گاه گذشته خود را انکار نکرده، بلکه منتقد آن نیز بود؛ زیرا باور داشت راهی را که در جوانی طی کرده، آن چیزی نبوده که فکرش را می‌کرد، بلکه سرابی بوده که هیچ نشانی از روشنفکری واقعی در آن وجود نداشت. این هنرمند زمانی راه خود را پیدا کرد که با امام(ره) آشنا شد و همین آشنایی تحولی در وی به وجود آورد که امروز وی را به عنوان یکی از اندیشمند‌ترین آدم‌ها در حوزه هنر اسلامی نام می‌برند.
نقدهای تند به سینمای روشنفکری
بازیگر فیلم «پناهنده» به توضیح فوق اضافه کرد: آوینی قبل از انقلاب فعالیت‌های هنری‌اش بیشتر در نقاشی نمود پیدا می‌کرد، اما شعر هم می‌گفت، ولیکن تمامی آن آثار، تحت تاثیر روشنفکری غربی بود، اما با پیروزی انقلاب اسلامی وی با ساخت مستند «خان گزیده‌ها» نام خود را به عنوان یک فیلم‌ساز و صاحب‌نظر مطرح کرد، اما مهم‌ترین کار وی مجموعه مستند «روایت فتح» بود که در آن روایتی زیبا و واقعی از دفاع مقدس شده بود. این شکل از روایت به اندازه‌ای با واقعیت هم‌خوان بود که همه آن را پذیرفتند و هنوز با گذشت بیش از 20 سال از آن کار به عنوان بهترین مستند زمان جنگ نام می‌برند. پس از جنگ نیز وی با تاسیس موسسه روایت فتح راه خود را ادامه داد و با نقدهای تند خود سینمای روشنفکری و فیلم فارسی را نقد کرد.
سینمای اجتماعی نباید باعث خرسندی دشمن شود
وی در پاسخ به سوال پایانی مبنی بر این‌که آوینی سینما را چگونه تعریف می‌کرد؟ تصریح کرد: آوینی معتقد بود صاحبان اصلی سینما مردم هستند، برای همین به‌شدت به آثاری که امروز ما از آنها با نام سینمای جشنواره‌ای نام می‌بریم انتقاد می‌کرد. وی معتقد بود وقتی فیلمی ساخته می‌شود باید در قدم اول مخاطبش مردم باشند. در ضمن وی باور داشت که حتما باید عزت و افتخار ایران اسلامی برای جهانی ترسیم شود، البته وی منکر سینمای اجتماعی نبود، اما باور داشت نقد باید به نحوی نباشد که دشمن بابت شنیدن آن احساس خرسندی کند، در حقیقت وی نقدی را مفید می‌دانست که از سر دلسوزی باشد.