مهدوی‌راد تاکید کرد:
رونق‌بخشی به مهدویت در دانشگاه‌ها؛ مستلزم شکل‌گیری فضای پرسش‌گری آزاد
گروه دانشگاه: حجت‌الاسلام مهدوی‌راد عنوان کرد: پرسش‌های جدی پیرامون مهدویت در ذهن نسل جوان و دانشگاهی وجود دارد، اما آن چنان که باید پاسخی برای این پرسش‌ها نبوده است و شاید یکی از عوامل کم‌رونقی این باشد، فضای پرسش باید آزاد باشد، آموزه‌های اهل بیت(ع) به روشنی و دقیق طرح شود و بگذاریم جوان پرسش خود را مطرح کند و پاسخ آن را صادقانه بگوییم.
حجت‌الاسلام والمسلمین محمدعلی مهدوی‌راد در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا)، در پاسخ به این پرسش که آیا طرح مباحث مهدویت در دانشگاه‌ها کمرنگ است یا خیر؟، اظهار کرد: من کمرنگ بودن بحث مهدویت در دانشگاه را چندان قبول ندارم، یعنی قائل نیستم به اینکه در دانشگاه‌ها طرح مسئله مهدویت و یا نگاه به این موضوع خیلی کمرنگ است، اما معتقدم که در حد جامعه مطلوب منتظر نیست. دانشگاه بخشی از جامعه ماست، می‌توانیم بگوییم جامعه، پر شور، پر رونق و پر سروصدا و به لحاظ کمی، در سطح بالایی به بحث مهدویت می‌پردازد، طبیعی است دانشگاه، محیط دانشگاه و نوع پرداخت دانشگاه متفاوت باشد، به این معنی که کار فکری، علمی، اندیشه‌ورانه و فارغ از ماجراهایی است که در سطح جامعه بسیار هم ذوق‌انگیز و شورانگیز است.
وی افزود: وضعیت می‌تواند دقیق‌تر و روشن‌تر از این باشد. یکی از عوامل مهم روشن نبودن، شفاف نبودن و دقیق نبودن چشم‌انداز مهدویت، آینده‌نگری و به تعبیر دیگر آینده‌پژوهی در نگاه جوانی است که وارد دانشگاه می‌شود و یا در محیط‌های دانشگاهی هستند. این بحث بیشتر در محیط‌های علوم انسانی و اسلامی مطرح است، آنجا که علوم محض است، اطلاع دقیق و مستقیم ندارند، در همین حدی هم که هست، می‌دانم پرسش‌های بسیار جدی در ذهن نسل جوان و دانشگاهی وجود دارد، اما آن چنان که باید و شاید پاسخی برای این پرسش‌ها نبوده است و شاید یکی از عوامل کم‌رونقی این باشد، مسئولان نیز در دانشگاه در پرداختن به این موضوع بیشتر آنی، لحظه‌ای، موردی و زمانی تصمیم می‌گیرند، مثل این ایام که نیمه شعبان است، همه‌جا محافل و مجالس شادی برگزار می‌شود. در دانشگاه نیز چنین است، جلسه‌ای می‌گذارند در این جلسات سرودهایی پخش می‌کنند و یک آقایی هم سخنرانی می‌کند، اگر همین کار را مسئولان فرهنگی دانشگاه به عهده گیرند و ۱۰ روز قبل یا یک‌ماه قبل، فضای پرسش ایجاد کنند و پیش از آن به دانشجو اعلام کنند که هرگونه پرسشی دارد به فلان‌جا اعلام کند و در نهایت در یک جمع آگاهانه، روشن، پرشور، آزاد و خردمندانه شرکت نمایند و پاسخ خود را زنده دریافت کنند.
این استاد دانشگاه گفت: نوع مواجهه دانشگاه و دانشگاهیان متفاوت از جامعه است. اگر بخواهیم شفاف و صریح حرف بزنیم، این همه از ویژگی‌های جامعه منتظر حرف می‌زنیم، اما در جهت تحقق عینی، عملی و واقعی که واقعا صادق باشد، چقدر گام برداشته‌ایم؟ جامعه مهدوی جامعه خردورزی است، در روایات داریم که حضرت مهدی(عج) مسیر حرکتی که دارند مسیری است که پیامبران‌رفته‌اند.
وی ادامه داد: جامعه‌ای که پیامبر(ص) برای آن تلاش می‌کرد یک جامعه خردمندانه بود، جامعه‌ای با معنویت و عقلانیت، امیرالمومنین(ع) در یکی از خطبه‌ها (خطبه دوم نهج‌البلاغه)، یکی از ویژگی‌هایی که برای جامعه جاهلی برشمرده است، یعنی ویژگی که جامعه نبوی و مهدوی آن را نباید داشته باشد، این تعبیر است که؛ «عالمها ملجم و جاهلها مکرم؛ دانشمندانش در بند و نادانانش گرامی‌اند»، سرزمین، محیط و فضای زندگی جاهلانه‌ای که پیامبر(ص) آمدند تا آن را بر هم بزنند و جای آن جامعه نبوی بنا کنند، در آن جامعه؛ خردمند، آگاه، عالم، دانشور و کسی که داعیه نظر، حرف و تئوری او لگام زده شده و آزاد نیست، حرفش را بزند، از طرفی، غوغا سالاران و کسانی که با سر و صدا می‌خواهند جامعه را نگه دارند، آن‌ها مورد تکریم و تمجید قرار می‌گیرند.
این پژوهشگر قرآنی خاطرنشان کرد: چقدر به سمت محیطی رفته‌ایم که انسان‌های آگاه، هوشیار، خردورز، دانشمند و آزاداندیش مورد تکریم قرار گیرند. درباره حکومت مهدوی روایتی است که در جامعه‌ای که حضرت مهدی(عج) رقم می‌زنند هیچ‌کس نگران موضع، حرف، نگرش و اندیشه‌اش نیست، این نکته مهمی است. اینکه محاکمه اجتماعی نمی‌شود، محاکمه قضایی چیز دیگری است، در محاکمه اجتماعی گاهی یک کسی را از هویت می‌اندازند، من فکر می‌کنم نگاه جوان ما، یعنی در این حدی که من اطلاع دارم، نگاه نسل سوم ما به گردانندگان، مسئولان و رقم‌زدگان محیط، حکومت و جامعه است، می‌سنجند، تطبیق می‌دهند مثل یک بزرگواری که وقتی می‌آید مسجد، هرچه خطیب و سخنور می‌گوید گوش می‌کند، سپس می‌رود و سوالی هم ندارد، نیست. اگر فضا باز باشد و بتواند سوال کند، خواهید فهمید چه خبر است. بنده در رویارویی‌های فردی با این مسئله مواجه شده‌ام.
وی گفت: همین روزها در دانشگاه بحث قابل توجهی داریم، مبنی بر اینکه چرا در مسئله حجاب که من تاکید داشتم آن را به عفاف تعبیر کنید، در آن حدی که ما می‌خواهیم نیست؟ واقعا این برای جامعه منتظر، جامعه مهدوی و جامعه‌ای که در آن ایده مهدویت باید مطرح شود، مناسب نیست. ما چه کرده‌ایم که نتوانستیم این کار را کنیم و چه کار کرده‌ایم که هر تصمیمی می‌گیریم، به جای بازخورد مثبت، پاسخ منفی می‌دهد. این‌ها قابل بحث است، فضا باید خیلی شفاف باشد، آموزه‌های اهل بیت(ع) به روشنی و دقیق طرح شود و بگذاریم جوان پرسش خود را مطرح کند و پاسخ آن را صادقانه بگوییم، واقعیت این است یک چیزهایی در اختیار ما نیست، و نمی‌توانیم معجزه کنیم.
حجت‌الاسلام مهدوی‌راد در پایان تصریح کرد: در جایگاه یک شهروندی که دغدغه ایمانیات جوان‌ها را دارد، توصیه می‌کنم در صفحات مجازی که می‌توانید نقش مهمی را ایفا نمایید، از این طریق سعی کنید فرهنگ دینی و به تعبیری فرهنگ مهدوی و فرهنگ جامعه مهدوی هرچه روشن‌تر، حساس‌تر و دقیق‌تر بر اساس نصوصی که از اهل بیت(ع) داریم با تحلیل‌های عقلانی پیش رود، شما نقش مهمی داری، دغدغه‌ها را افزون کنید و ان‌شاءالله با یاری حضرت ولیعصر(عج) کمرنگی این مباحث جبران شود.
وی افزود: وضعیت می‌تواند دقیق‌تر و روشن‌تر از این باشد. یکی از عوامل مهم روشن نبودن، شفاف نبودن و دقیق نبودن چشم‌انداز مهدویت، آینده‌نگری و به تعبیر دیگر آینده‌پژوهی در نگاه جوانی است که وارد دانشگاه می‌شود و یا در محیط‌های دانشگاهی هستند. این بحث بیشتر در محیط‌های علوم انسانی و اسلامی مطرح است، آنجا که علوم محض است، اطلاع دقیق و مستقیم ندارند، در همین حدی هم که هست، می‌دانم پرسش‌های بسیار جدی در ذهن نسل جوان و دانشگاهی وجود دارد، اما آن چنان که باید و شاید پاسخی برای این پرسش‌ها نبوده است و شاید یکی از عوامل کم‌رونقی این باشد، مسئولان نیز در دانشگاه در پرداختن به این موضوع بیشتر آنی، لحظه‌ای، موردی و زمانی تصمیم می‌گیرند، مثل این ایام که نیمه شعبان است، همه‌جا محافل و مجالس شادی برگزار می‌شود. در دانشگاه نیز چنین است، جلسه‌ای می‌گذارند در این جلسات سرودهایی پخش می‌کنند و یک آقایی هم سخنرانی می‌کند، اگر همین کار را مسئولان فرهنگی دانشگاه به عهده گیرند و ۱۰ روز قبل یا یک‌ماه قبل، فضای پرسش ایجاد کنند و پیش از آن به دانشجو اعلام کنند که هرگونه پرسشی دارد به فلان‌جا اعلام کند و در نهایت در یک جمع آگاهانه، روشن، پرشور، آزاد و خردمندانه شرکت نمایند و پاسخ خود را زنده دریافت کنند.
این استاد دانشگاه گفت: نوع مواجهه دانشگاه و دانشگاهیان متفاوت از جامعه است. اگر بخواهیم شفاف و صریح حرف بزنیم، این همه از ویژگی‌های جامعه منتظر حرف می‌زنیم، اما در جهت تحقق عینی، عملی و واقعی که واقعا صادق باشد، چقدر گام برداشته‌ایم؟ جامعه مهدوی جامعه خردورزی است، در روایات داریم که حضرت مهدی(عج) مسیر حرکتی که دارند مسیری است که پیامبران‌رفته‌اند.
وی ادامه داد: جامعه‌ای که پیامبر(ص) برای آن تلاش می‌کرد یک جامعه خردمندانه بود، جامعه‌ای با معنویت و عقلانیت، امیرالمومنین(ع) در یکی از خطبه‌ها (خطبه دوم نهج‌البلاغه)، یکی از ویژگی‌هایی که برای جامعه جاهلی برشمرده است، یعنی ویژگی که جامعه نبوی و مهدوی آن را نباید داشته باشد، این تعبیر است که؛ «عالمها ملجم و جاهلها مکرم؛ دانشمندانش در بند و نادانانش گرامی‌اند»، سرزمین، محیط و فضای زندگی جاهلانه‌ای که پیامبر(ص) آمدند تا آن را بر هم بزنند و جای آن جامعه نبوی بنا کنند، در آن جامعه؛ خردمند، آگاه، عالم، دانشور و کسی که داعیه نظر، حرف و تئوری او لگام زده شده و آزاد نیست، حرفش را بزند، از طرفی، غوغا سالاران و کسانی که با سر و صدا می‌خواهند جامعه را نگه دارند، آن‌ها مورد تکریم و تمجید قرار می‌گیرند.
این پژوهشگر قرآنی خاطرنشان کرد: چقدر به سمت محیطی رفته‌ایم که انسان‌های آگاه، هوشیار، خردورز، دانشمند و آزاداندیش مورد تکریم قرار گیرند. درباره حکومت مهدوی روایتی است که در جامعه‌ای که حضرت مهدی(عج) رقم می‌زنند هیچ‌کس نگران موضع، حرف، نگرش و اندیشه‌اش نیست، این نکته مهمی است. اینکه محاکمه اجتماعی نمی‌شود، محاکمه قضایی چیز دیگری است، در محاکمه اجتماعی گاهی یک کسی را از هویت می‌اندازند، من فکر می‌کنم نگاه جوان ما، یعنی در این حدی که من اطلاع دارم، نگاه نسل سوم ما به گردانندگان، مسئولان و رقم‌زدگان محیط، حکومت و جامعه است، می‌سنجند، تطبیق می‌دهند مثل یک بزرگواری که وقتی می‌آید مسجد، هرچه خطیب و سخنور می‌گوید گوش می‌کند، سپس می‌رود و سوالی هم ندارد، نیست. اگر فضا باز باشد و بتواند سوال کند، خواهید فهمید چه خبر است. بنده در رویارویی‌های فردی با این مسئله مواجه شده‌ام.
وی گفت: همین روزها در دانشگاه بحث قابل توجهی داریم، مبنی بر اینکه چرا در مسئله حجاب که من تاکید داشتم آن را به عفاف تعبیر کنید، در آن حدی که ما می‌خواهیم نیست؟ واقعا این برای جامعه منتظر، جامعه مهدوی و جامعه‌ای که در آن ایده مهدویت باید مطرح شود، مناسب نیست. ما چه کرده‌ایم که نتوانستیم این کار را کنیم و چه کار کرده‌ایم که هر تصمیمی می‌گیریم، به جای بازخورد مثبت، پاسخ منفی می‌دهد. این‌ها قابل بحث است، فضا باید خیلی شفاف باشد، آموزه‌های اهل بیت(ع) به روشنی و دقیق طرح شود و بگذاریم جوان پرسش خود را مطرح کند و پاسخ آن را صادقانه بگوییم، واقعیت این است یک چیزهایی در اختیار ما نیست، و نمی‌توانیم معجزه کنیم.
حجت‌الاسلام مهدوی‌راد در پایان تصریح کرد: در جایگاه یک شهروندی که دغدغه ایمانیات جوان‌ها را دارد، توصیه می‌کنم در صفحات مجازی که می‌توانید نقش مهمی را ایفا نمایید، از این طریق سعی کنید فرهنگ دینی و به تعبیری فرهنگ مهدوی و فرهنگ جامعه مهدوی هرچه روشن‌تر، حساس‌تر و دقیق‌تر بر اساس نصوصی که از اهل بیت(ع) داریم با تحلیل‌های عقلانی پیش رود، شما نقش مهمی داری، دغدغه‌ها را افزون کنید و ان‌شاءالله با یاری حضرت ولیعصر(عج) کمرنگی این مباحث جبران شود.
