تبیین مهارت‌های زندگی در سیره رضوی
گروه ادب: از جمله آثاری که به کوشش نهاد کتابخانه‌های عمومی برای شرکت در جشنواره کتابخوانی رضوی مورد توجه قرار گرفته و به شرکت‌کنندگان معرفی شده، «مهارت‌های زندگی در سیره رضوی» است که به تبیین این مهارت‌ها بر اساس سیره رضوی می‌پردازد.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، «مهارت‌های زندگی در سیره رضوی» عنوان اثری با تجدید نظر و اضافات کلی محمدرضا شرفی، عضو هیئت علمی دانشگاه تهران است که به عنوان منبع مسابقه کتابخوانی رضوی در نظر گرفته شده است.
این اثر توسط موسسه خدمات مشاوره‌ای جوانان و پژوهش‌های اجتماعی به چاپ رسیده است. این اثر زیر نظر شورای علمی متشکل از حجت‌الاسلام والمسلمین حسین دهنوی، محمدعلی مظاهری و علی بنی‌اسدی نوشته شده و پژوهش آن را هادی بزدی ثانی انجام داده است.
طلیعه این کتاب با حدیثی از امام رضا(ع) با این مضمون آغاز شده است که «مهر الهی از آن کسی باد که با آموزش معارف ما امرمان را زنده کند. به‌راستی اگر مردم خوبی‌های سخنان ما را درمی‌یافتند از ما پیروی می‌کردند».
در مقدمه این اثر می‌خوانیم: جامعه ما جامعه‌ای است بنیان‌گرفته بر ارزش‌های اسلامی و اثریافته از آموزه‌های قرآنی و تعالیم اهل بیت(ع). از دیگر سو، دانش روان‌شناسی امروز، ارائه‌دهنده راهکارها و شیوه‌هایی برای بهتر زیستن است که در قالب مهارت‌های زندگی تعریف می‌شود. با نگاهی پژوهشگرانه و تامل‌برانگیز در آموزه‌های دینی راهبردهایی کلی و فراگیر را می‌توان به دست داد که برای هر زمان و مکان پاسخگو است و نیاز مردمان هر روزگاری را به گونه‌ای برآورده می‌کند و این، همت عالمان دین و دانشمندان دیگر علوم انسانی را می‌طلبد که در گفتمانی تطبیقی به واکاوی و استنباط چنین راهکارهایی بپردازند.
این کتاب تلاش کرده است تا خواننده را با نمونه‌هایی از مهارت‌های زندگی در سیره اهل بیت(ع)، به‌ویژه امام رضا(ع) آشنا کند. اندیشه و سیره علمی و عملی امام رضا(ع) که در جامعه ایرانی جایگاه برجسته‌ای دارد، در عرصه‌هایی چون مهارت‌های زندگی، مهارت‌های خانوادگی و مهارت‌های فرزندپروری بررسی شده است.
بهره‌گیری از آیات قرآن کریم، ارجاع به منابع حدیثی در استخراج احادیث رضوی و دیگر روایات ائمه(ع) استناد به آموزه‌های نبوی و نیز تنظیم نمایه‌هایی چون نمایه احادیث رضوی، نمایه رجالی و نمایه اصطلاحات مهارت‌های زندگی از ویژگی‌های این اثر است.
سخنان و رهنمود امام رضا(ع) را که در این اثر مورد استفاده قرار گرفته است می‌توان به دو دسته تقسیم کرد: نخست سخنانی که به گونه‌ای مستقیم به موضوعات مربوط به مهارت‌های زندگی پرداخته و مصادیق آن را به روشنی بیان می‌کند و دسته دوم، سخنانی است که بازتابنده نگاه کلی و جامع امام است و می‌توان با رویکردی تعمیمی آن را به موضوع مهارت‌های زندگی پیوند داد.
در بخشی از این اثر که به مهارت‌های زندگی مربوط می‌شود، تعاریف متعددی از این موضوع به میان آمده است که سبب می‌شود با بهره‌گیری از آنها بتوان زندگی موفقی را رقم زد. این مهارت‌ها توانمندی‌هایی در زمینه دانش و بینش است تا زمینه‌ساز موفقین انسان در زندگی شود.
هدف کلی از آموزش مهارت‌های زندگی که یکی از ارکان نگارش این کتاب به شمار می‌رود، افزایش ظرفیت روانی، اجتماعی و ارتقای سطح بهداشت روانی نوجوانان و جوانان است تا از رفتارهای آسیب‌زای فردی و اجتماعی پیشگیری به عمل آید.
این کتاب شامل پنج بخش است که عناوین هر بخش به ترتیب عبارتند از: مفاهیم و کلیات، مهارت‌های زندگی، مهارت‌های خانوادگی، راه‌های موفقیت در زندگی و مهارت‌های تربیتی(فرزندپروری). پیوست‌ها و کتابنامه بخش پایانی این اثر را شامل می‌شود.
نخستین بخش این کتاب شامل مهارت‌های زندگی، ضرورت‌های مهارت‌های زندگی، انواع مهارت‌های زندگی، قلمروهای متنوع مهارت‌های زندگی، جایگاه مهارت‌های زندگی در اسلام و جایگاه مهارت‌های زندگی در سیره رضوی است.
در دومین بخش این کتاب مباحثی در ده فصل با موضوعات مهارت خودآگاهی، مهارت تصمیم‌گیری، مهارت حل مسئله، مهارت تفکر نقاد، مهارت تفکر خلاق، مهارت ارتباط درون‌فردی، مهارت سازگاری (مدیریت استرس)، مهارت ارتباط موثر و مدیریت هیجانات ارائه شده است. محورهای خودآگاهی، مهارت‌های خودآگاهی در کلام رضوی، خودآگاهی لازمه پیوند با اهل بیت(ع)، خودآگاهی زمینه تحقق جهاد اکبر، خودآگاهی و ایجاد بینش، خودآگاهی زمینه خویشتن‌داری، محاسبه نفس عامل خودآگاهی، اثرات خودآگاهی در زندگی از جمله این موضوعات به شمار می‌آیند.
فصل سوم این کتاب به خانواده و مهارت‌های شناختی(معرفتی) خانواده (همسرداری) اختصاص داشت. از جمله این موضوعات می‌توان به زندگی خوب و خانواده متعادل، تشکیل خانواده در سیره رضوی، معیار تشکیل خانواده، ضرورت مدیریت خانواده، مدیریت اخلاقی و عاطفی خانواده، نیازشناسی همسر، رغبت‌شناسی، حق‌شناسی، ظرفیت‌شناسی و موقعیت‌شناسی اشاره کرد.
در بخش چهارم نیز موضوعاتی چون شاخص‌های موفقیت، درک و تفاهم پایدار، همزبانی و هم‌اندیشی، منزلت و کرامت، همکاری و شریک ساختن دیگران در امور، سازگاری و مدارا و در بخش پنجم، امکان تربیت، مسئولیت تربیت، نیازهای روحی و روانی فرزند، زمان تربیت، نیاز به محبت و مهرورزی و ... ارائه شده است.
پیوست‌های این کتاب شامل نمایه موضوعی احادیث رضوی، نمایه رجال احادیث رضوی و نمایه اصطلاحات مهارت‌های زندگی است. کتابنامه این اثر به آثاری چون نهج‌البلاغه، قرآن کریم، نهج‌الفصاحه، مکاتیب الامام الرضا(ع)، غررالحکم و دررالکلم، فرهنگ جامع روان‌شناسی و روان‌پزشکی، موج سوم، فرهنگ اصطلاحات فلسفه و علوم اجتماعی، آفتاب هشتمین، مکارم‌الاخلاق و ... اشاره دارد که از آنها برای نگارش اثر استفاده شده است.
«مهارت‌های زندگی در سیره رضوی» به بهای 140 هزار ريال، در 10 هزار نسخه به چاپ رسیده است.
