به گزارش
خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) سیدعباس عراقچی، معاون وزیر امور خارجه و رئیس ستاد پیگیری اجرای برجام، شامگاه گذشته با حضور در برنامه «نگاه یک» رسانه ملی به تشریح ابعاد تحریمهای جدید امریکا و اقدامات متقابل جمهوری اسلامی ایران در این رابطه پرداخت.
عراقچی با اشاره به قانون کنگره آمریکا در تحریم ایران اظهار کرد: این تحریمها ادامه دشمنی آمریکا است و همیشه بوده و ادامه خواهد داشت. این روندی بوده که بعد از انقلاب شروع کردیم و با افتخار با استکبار مبارزه کردیم و همان طور که رهبری گفتند آنها با اصل نظام ما دشمنی دارند و قرار هم نبوده این دشمنی کاهش یابد. برخی بر این نظرند که برجام قرار بوده عقد اخوت بین ما و آمریکا ایجاد کند در حالی که برجام توافقی بین ایران و شش کشور بوده است. اگر هر نقطه ضعفی هم نداشت آیا توقع داشتیم که دیگر آمریکا ما را تحریم نکند قطعا چنین توقعی کسی نداشته است.
وی گفت: واکنش ما به قانون تحریمی جدید آمریکا قاطعانه و در موقع خود خواهد بود. کسی انتظار نداشته باشد دشمنی آمریکا در اثر برجام یا هر چیز دیگر کاهش یابد.
عراقچی اقدام آمریکا در تحریم ایران را خصمانه دانست و افزود: رفتار ایران تهاجمیتر شده است و حرف از سیاست به عقب راندن ایران میزنند یعنی ایران خود را با برجام بازسازی کرد و فروش نفت به قبل از تحریم رسیده و صنعت هواپیماییاش راه افتاده و تورمش یک رفمی شده و ایران دارد قدرتمند میشود و در منطقه هم از متحدانش حمایت میکند و نفوذ و تاثیر در منطقه دارد، توان موشکی دفاعی دارد و از این رو میگویند این ایران را باید عقب راند از طریق از بین بردن برجام.
رئیس ستاد پیگیری اجرای برجام اظهار کرد: این حرف ترامپ است و از روز اول هم این حرف را زد و اجماع است که جلوی قدرتمند شدن ایران را باید گرفت و با ایجاد فضای منفی مانع از فعالیت کشورهای دیگر با ایران شوند. در چندین بند برجام 26، 28 و 29 گفته شده که برجام باید با حسن نیت و در فضای سازنده اجرا شود و آنها متعهد شدند کاری که عادیسازی روابط ایران را مختل نکنند و با این تحریم در عمل برجام را نقض کردهاند با وجود این که کنگره آمریکا تلاش کرده که بندهای این قانون جدید برجام را نقض نکند اما این اتفاق افتاده است.
معاون وزیر امرو خارجه عنوان کرد: آنها میخواهند هزینه بر هم زدن برجام را به دوش ایران بگذارند یا کاری کنند که ایران خودش از برجام خارج شود اما ایران تا زمانی به برجام پایبند است که از منافع برجام منتفع شود و هر گاه منافعش برای ما کاهش یابد یا از بین برود از آن خارج میشویم. ما در مقابل اقدامات آنها واکنش نشان می دهیم اما با تدبیر و حتما در زمین آقای ترامپ در نشان دادن واکنش بازی نخواهیم کرد.
وی با بیان این که برجام دو نوع نقض عدم اجرا و عدم اجرای اساسی را شناسایی کرده است گفت: عدم اجرا ممکن است اتفاق افتد اما به خروج از برجام منجر نشود؛ ممکن است محدودیت 3.67 درصد غنی سازی داریم و ممکن است این رقم بشود 3.68 ، بنابراین این نقض است اما نقض فاحش نیست. اینکه نقض فاحش در روند اجرا صورت گرفته یا نه به عهده هیئت نظارت بر اجرای برجام است و واکنش به آن اقدام هم باز به عهده هیات نظارت بر اجرای برجام است.
عراقچی درباره تشخیص نقض فاحش در اجرای برجام با بیان این که تشخیص این مسئله به عهده خودمان است تصریح کرد: در برجام آمده که هر 4 ماه یا هر 6 ماه تحریم ای آمریکا تعلیق شود و اگر این کار در موعد خودش انجام نشود نقض فاحش است و ترامپ الان دو بار این تمدید را انجام داده است ولی اگر این کار را نمیکرد نقض فاحش است اما اگر اقدامی کند که نقض حسن نیت در اجرا باشد باید درباره آن بررسی انجام شود.
معاون وزیر خارجه کشورمان در پاسخ به این سؤال که تحریمها ی جدید آمریکا مادر تحریمهاست خاطرنشان کرد: این تحریمها همین حالا هم هست و قانون موجود آنها را تجمیع کرده با وسعت بیشتر اما تحریم نفت و بیمه و کشتیرانی را برنگردانده است. اینکه ممکن است در آینده افراد و شرکتهای بیشتری را شامل شود که منافع ما را از نفع برجام کاهش دهد درست است ولی هنوز اتفاق نیفتاده و وقتی اتفاق افتد قطعا برای خروج از برجام تردید نمیکنیم اما تا رسیدن به آن نقطه فاصله داریم.
وی افزود: همین حالا کشورهایی مثل فرانسه در قرارداد توتال با ایران قراداد نفتی امضا میکند و آنها این پیام را دادند که با وجود تحریمها به تعامل با ایران ادامه می دهند.
عراقچی درباره واکنش سه کشور اروپایی به آزمایش موشکی جدید ایران مبنی بر اینکه ایران قطعنامه 2231 را نقض کرده است، گفت: ما با اروپاییها درحمایت از اجرای برجام، حقوق بشر و موشکی اختلاف داریم اما در عین حال در بحث برجام اروپایی ها حمایت می کنند و به همین دلیل ترامپ نتوانسته برجام را از بین ببرد. اما در بحث موشکی موضوع جداست، آنها مواضع خودشان را دارند اما ما در مسایل امنیتی از کسی دستور نمیگیریم، آزمایش و حمله موشکی در جای خودش انجام شده است.
وی با تبریک موفقیت آمیز بودن پرتاب موشک ماهوارهبر سیمرغ این اقدام را باعث افتخار و خرسندی دانست و افزود: بحث موشکی در قطعنامه 2231 با قطعنامه 1929 کاملا متفاوت است و امری الزام آور نیست، این قطعنامه فقط از ایران می خواهد که آزمایش نشود و در بیانیه اروپایی ها هم آمده که اقدام ایران در آزمایش موشک سیمرغ ناسازگار با قطعنامه 2231 است. البته پاسخ تروئیکای اروپا را سخنگوی وزارت خارجه دادند و اجازه مداخله در امور داخلی خودمان را به کسی نمی دهیم.
معاون ظریف درباره رعایت شروط 9 گانه رهبری در اجرای برجام با بیان این که برخی از این شروط به قبل از اجرایی شدن برجام باز میگردد، از جمله در بحث راکتور اراک افزود: برخی دیگر به بعد از اجرای برجام بر میگردد از جمله «وضع هر گونه تحریم جدید به هر بهانهای ...» که از نظر ما نقض برجام است. هیچ موضوع تحریمی جدید اضافه نمیشود و اشخاص وارد لیست می شوند. قانون جدید اموال افراد را به دلیل حمایت از مثلا تروریسم بلوکه میکند. این قانون اشخاص محور است و موضوعی نیست. اینکه آیا این هم تحریم جدید است یا نه به عهده هیئت نظارت بر اجرای برجام گذاشته شده است و تا الان بحث شده و ظاهرا برداشت تحریم جدید نداشتهاند.
وی در پاسخ به این پرسش که چرا هدف تحریمهای جدید آمریکا سپاه است؟ با بیان این که سپاه در همه عرصه ها، از زمان جنگ تا الان، حاضر و ناظر است افزود: سپاه مظهر اقتدار ایران است و همه به آن افتخار می کنیم و هیچ سیاست خارجی در جمهوری اسلامی ایران نیست که موجب تضعیف سپاه شود و دشمنان ما هم می دانند که آنچه ایران را نگه داشته و با دشمنان مبارزه می کند سپاه است، طبیعی است که نوک حمله را به سمت سپاه ببرند چیزی که در سالهای گذشته آرزو داشتند اما این آرزو را به گور خواهند برد. سپاه به مرحلهای رسیده که به مقامات نظامی سوریه، عراق و حزب الله مشورت نظامی می دهد.
عراقچی ابراز کرد: هیچ چیز دشمنی آمریکا را نسبت به ایران، سپاه و مردم کاهش نخواهد داد و برجام هم قرار نبوده است این کار را کند. اتفاقا تحریم و دشمنی آمریکا این مسئله را نشان میدهد که هیچ چیز پشت پرده مذاکرات نبوده و مذاکرات ما صرفا درباره موضوع هستهای بوده است.
وی گفت: سپاه سالها در تحریم بوده است. تاکنون سپاه به بهانه موشکی تحریم بود و سپاه قدس به بهانه تروریسم اما حالا کل سپاه به بهانه تروریسم تحریم شده است. اگر آمریکا سپاه را تحریم نمیکرد باید تعجب میکردید و میگفتید، عراقچی در پشت پرده چه کردهاید که آمریکا با ما دشمنی ندارد؟
رئیس ستاد پیگیری اجرای برجام تصریح کرد: ما به برجام وابستگی نداریم که بخواهیم به هر قیمتی آن را حفظ کنیم. این دوستانی که میگویند شما پیامها و سیگنالهایی به آمریکا میفرستید که فکر میکنند ما تحت هر شرایط به برجام پایبندیم تا هر کاری دلشان میخواهد کنند، حرف درستی نیست.
معاون ظریف درباره اینکه برخی میگویند واکنشهای ایران به تحریم آمریکا صرفا کلامی است نه در عمل، با تاکید بر این که ما تا وقتی برجام را حفظ می کنیم که منافع مان از آن تامین شود افزود: این مسئله را همه جا چه در جلسات داخلی و چه جلسات خارجی گفتیم که اگر از برجام منتفع نشویم از آن خارج میشویم.
عراقچی در پاسخ به این پرسش که تحریمها هنوز منافع ما را در برجام به خطر نینداخته است، گفت: به خطر انداخته است اما نه منافع اصلی را. البته این نظر بنده است اما تصمیمگیری در این باره با هیئت نظارت و مقامات ارشد است که آیا این تحریم ها منافع ما را به خطر انداخته یا نه.
وی تأکید کرد: این که برخی فکر کنند آمریکا هر کاری کرد ما در مقابل باید برجام را پاره کنیم خودزنی است. واکنش های ما در مقابل همه نوع اقدامی آماده است، اما در زمین دشمن بازی نمیکنیم و خودزنی هم نمی کنیم و با ابزارهایی که در جاهای مختلف داریم واکنش نشان می دهیم. واکنشهای ما صرفا در حوزه برجام نخواهد بود. ایران کشور قدرتمندی است و مولفه های قدرت خود را حفظ کرده و میکند. این که آمریکا قانون می گذارد تا ایران را تحریم کند، نشان می دهد که ایران در منطقه و جامعه بین الملل قدرتمند است.
عراقچی اظهار کرد: این که موسسه امریکن اینترپرایز ایران را جزو قدرتهای مهم دنیا معرفی می کند و یکی از نقاط قوت ایران را برجام اعلام می کند که با آن می تواند اقتصاد خود را بازسازی کند مسئله مهمی است و به همین دلیل است که آمریکایی ها نگران پیشرفت ایران هستند.
وی درباره سازوکار حل اختلافات در برجام گفت: یکی از بحثهای ما در مذاکرات این بود که اگر با طرف مقابل به اختلاف برخوردیم باید به کجا رجوع کنیم؟ بین ما و 1+5 چه کسی باید مسئله را حل و فصل کند؟ شورای امنیت؟ دادگاه لاهه؟ و در نهایت تصمیم بر این گرفته شد که باید به خودمان رجوع کنیم، یعنی تنها ضامن برای اجرای تعهدات طرف مقابل حفظ توان خودمان در زمانی است که بخواهیم به گذشته یا همان قبل از برجام بازگردیم.
عراقچی ادامه داد: در عین حال اگر مسئله در کمیسیون مشترک برجام در سطح معاونان حل نشود، درخواست تشکیل کمیسیون در سطح وزیران خارجه مطرح میشود و اگر آنجا هم به نتیجه نرسید آن وقت ایران می تواند اقدام مدنظر خلاف برجامی را تلقی نقض فاحش کند و به فعالیت های گذشته بازگردد.
وی در پاسخ به این سؤال که چرا در نشست اخیر کمیسیون مشترک ایران و 1+5 اعتراضات ایران بازتاب پیدا نکرد، گفت: این بحث را انجام دادیم و به روشنی نقض برجام از سوی آمریکا را مطرح کردیم، البته برخی کشورها اتفاق نظر کامل داشتند و برخی مسایل دیگر را مطرح می کردند و در بیانیه خانم اشمیت هم آمد که کمیسیون مشترک از تمام اعضا می خواهد که به مفاد برجام پایبند باشند. البته اشاره مستقیم به آمریکا نشد اما مشخص است که کدام یک از کشورها مدنظر است.
معاون وزیر امور خارجه کشورمان درباره اینکه چرا نام آمریکا در بیانیه خانم اشمیت برده نشده است، تصریح کرد: چون اتفاق نظر کامل نبود که از طرف آمریکا نقض صورت گرفته است یا نه. در عین حال ما اعلام کردیم از نتیجه کار کمیسیون راضی نیستیم و موارد را به تهران گزارش میدهیم و الان هم منتظر تصمیم هیئت نظارت هستیم و هیئت نظارت قرار است همین روزها جلسه داشته باشد.
عراقچی درباره زمان بازگشت ایران به فعالیتهای گذشته هسته ای خود و قبل از برجام در صورت تایید نقض برجام از سوی آمریکا یا هر یک از طرف های دیگر اظهار کرد: زمان بازگشت طبق برنامهای است که مجلس در چارچوب قانون اقدام متناسب از ما خواسته است و سازمان انرژی اتمی هم در این باره برنامه روشن دارد و سناریوی ما کاملا مشخص است که کی و چگونه به قبل و حتی فراتر از فعالیتهای قبل بازگردیم.
وی خاطرنشان کرد: در حال حاضر برجام کارهایی که باید برای رفع تحریمها انجام می داد را صورت داده است. برجام قرار بود مانع فروش نفت ایران را بردارد و این کار هم انجام شد. این که فروش رفته بالا یا نه عملکرد وزارت نفت است. قرار بود مانع سرمایه گذاری در صنعت نفت را بردارد که این کار شد اینکه چرا توتال آمده و دیگری نیامده بحث دیگری است. در بحث کشتیرانی موانع برداشته شده است و سفارش دهی کشتی هم به کره جنوبی دادیم اما این که چرا به کره جنوبی دادیم و به شرکت داخلی داده نشده است بحثی دیگر است و موارد دیگر.
معاون وزیر خارجه اضافه کرد: در حوزه بانکی و مالی مشکلات تحریمهای اولیه، FATF و پولشویی را داریم. البته کشور از بن بست در حوزه بانکی و مالی خارج شده است. شاید سرعت به آن میزان که مردم انتظار داشتند نبوده است اما موانعی که پیشبینی شده بود برداشته شده است.
عراقچی درباره برخی اخباری مبنی بر این که آمریکاییها خواستار بازرسی آژانس از مراکز نظامی ایران شدهاند گفت: چنین درخواستی نشده است. یک فردی در آمریکا پیشنهاد کرده بود که باید از آژانس بخواهیم از ایران چنین درخواستی را بکند و ایران نپذیرد و بعد دعوا شود و برجام را از بین ببردند اما آژانس هنوز درخواستی برای بازرسی از سایت های نظامی ما را نداشته است و اگر هم مطرح کند باید دلایل و مدارک بیاورد و ما توضیح می دهیم و مراحل زیادی دارد. ما هم اعلام کردیم که ملاحظات خودمان را داریم.
وی گفت: آنها نتوانستند نقظه ضعفی از پایبندی ایران به برجام بگیرند و از این بابت عصبانی هستند. وزیر خارجه آمریکا موظف است هر سه ماه یک بار گزارش پایبندی را به کنگره دهند و تا کنون هم نتوانستند چیزی پیدا کنند. ترامپ گفته بار سوم پایبندی ایران را به برجام تایید نمی کنم و تیمی را مامور کرده که عدم پایبندی از ایران پیدا کنند. ترامپ گفته بود اگر دست من بود تایید نمی کردم و اوباما هم گفته بود که اگر می توانستم اجازه نمی دادم یک پیچ و مهره از صنعت هسته ای ایران باقی بماند. اما آنها نتوانستند.
وی درباره اینکه اگر به هر دلیلی برجام را اجرا نکنند چه میشود؟ گفت: ممکن است روزی قید همه چیز را بزنند در آن صورت مقام رهبری تکلیف را روشن کردهاند، آنها پاره کنند ما آتش میزنیم. ما آمادگی لازم برای هر سناریویی را داریم.
عراقچی اظهار کرد: در قانون جدید آن قسمت که مربوط به ایران است 9 صفحه است. تحریم هایی که علیه ایران نوشته شده است گفته، اگر اشخاصی به برنامه موشکی ایران کمک کنند در لیست تحریم میرود و به او ویزای آمریکا نمیدهیم و اموالش در آمریکا را تحریم می کنیم.
معاون وزیر امور خارجه کشورمان درباره واکنش ایران به قانون تحریمی جدید آمریکا علیه ایران با بیان این که حرکت خصمانه آمریکا را قصد نداریم کوچک بشمریم گفت: اما مجلس قانونی در واکنش به تحریم آمریکا تهیه کرده است و در واکنش به این قانون تحریمی طراحی شده است و متقابلا قانون ما تحریمهایی را به طور مشابه علیه آمریکاییها اعمال می کند. در بخش حمایتی، تدابیری را برای تقویت بنیه دفاعی سپاه و سپاه قدس در نظر گرفته است و مجلس بودجه خوبی را به این بخشها اختصاص داده است و متقابلا افراد آمریکایی را در لیست تحریم قرار داده است. همچنین ارتش آمریکا را مشمول تحریم کرده است. البته دست آمریکا در عرصه بین المللی باز است اما تحریم مقامات آمریکایی از سوی ایران در بخشی جنبه نمادین دارد. وقتی آنها سرداران ایرانی را در لیست تحریم قرار می دهد جنبه سمبولیک و فرافکنی دارد؛ مگر فرماندهان و سرداران ما اموالی در آمریکا دارند که بخواهد بلوکه شود، بنابراین آنها هم تحریمهایشان جنبه نمادین دارد.
وی در ادامه تصریح کرد ما با مجلس هماهنگ هستیم و یک صدا داریم و حتما به طور هوشمندانه کار را انجام می دهیم و عصبی نخواهیم شد.
عراقچی با اشاره به جلسه امروز کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس با بیان این که جلسه خوبی بود و شاهد یک صدایی میان نمایندگان بودیم افزود: اگر هم تفاوتهایی وجود دارد در شیوههای برخورد با اقدامات امریکاست. دولت و مجلس در این مواجهه یکصدا هستند و معتقدیم که برجام نقض شده و آقای ظریف هم در نامههایی به خانم موگرینی موارد را بیان کرده و مجلس هم در این باره همراه است و انشاء لله پاسخ مناسب را خواهیم داد.