کیفیت مطالعه را دریابیم/ راه کسب درآمد در فضای مجازی را بیاموزیم

محمد صادق دهنادی،‌ کارشناس فرهنگ و رسانه در گفت‌وگو با خبرنگار ایکنا؛ با اشاره به اینکه موضوعی را مدت‌هاست که در عرصه محتوا مطرح کرده است،‌ گفت: از چند سال پیش گفته می‌شود که ایرانیان زمان اندکی در حد دو دقیقه، تا 10 دقیقه و ... در روز مطالعه می‌کنند. این در حالی است که اکنون با وجود بروز و ظهور شبکه‌های مجازی، میزان مطالعه به یک تا سه ساعت در روز افزایش پیدا کرده است. 

وی با بیان این مطلب افزود: در حوزه فناوری با اتفاقی روبرو هستیم که آنچنان جذاب است که سبب شده میزان مطالعه مردم به چند برابر افزایش پیدا کند. حال برخی از مسئولان می‌گویند که منظور ما از مطالعه،‌ پرسه زدن در فضای مجازی نیست بلکه منظور آن است که افراد به خریداری و مطالعه کتاب بپردازند. 

مدیر فرهنگسرای معرفت در بخش دیگری از سخنانش گفت: عمر کتاب‌های سنتی رو به پایان است و این واقعیت را باید پذیرفت. نکته مهم در اینجا آن است که فضای مجازی فلسفه خاص خود را دارد و همانطور که غذای ما از بسیاری از آنچه که در گذشته می‌خوردیم به فست فود و ... تبدیل شده است، در عرصه مطالعه نیز با چنین تغییر ذائقه‌ای روبرو شده‌ایم. 

وی با اشاره به اینکه افراد حوصله و زمان خواندن مطالب طولانی را ندارند،‌ ادامه داد: مطالب از کتاب به مقاله و از مقاله به یادداشت بدل شده‌اند و یادداشت‌ها نیز به توئیت تبدیل شده است. با منحل شدن روند کتابخوانی در جامعه،‌ رویکردهای دیگری شکل گرفته است به این شکل که افراد نمی‌توانند و فرصت آن را ندارند که مطالب طولانی را بخوانند. 

دهنادی به ذکر مصداق در این رابطه پرداخت و افزود: برای مثال مطالعه یک رمان عاشقانه سه جلدی، ممکن است سه شبانه روز از ما وقت بگیرد. باید مقاله،‌ مطالب علمی و اجتماعی را به سمتی پیش ببریم که این رویه صورت دیگری به خود بگیرد و برای مردم قابل استفاده باشد. 

وی تاکید کرد: به جای آن که تلاش بی حاصل انجام دهیم که یک جریان نامتناسب با سایر اجزای زمانه را احیا کنیم،‌ بهتر است به فکر کیفیت مطالعه باشیم. متاسفانه بسیاری از افراد این موضوع را نمی‌پذیرند و حاضر هستند که 300 جلد و شمارگان بیشتری از یک کتاب را به صرف،‌ داشتن آورده اقتصادی تولید کنند،‌ ولی نسبت به این موضوع که چطور باید از فضای مجازی برای کسب درآمد در عرصه کتاب استفاده کنند بی‌اطلاع هستند و به همین دلیل این رویه را طرد می‌کنند. 

دهنادی با تصریح بر اینکه مسئولان عرصه نشر، رویه درآمدزایی از طریق فضای مجازی را نمی‌دانند،‌ گفت: هرگاه به مسئولان این عرصه می‌گوییم که در عرصه مجازی تولید محتوا کنید،‌ می‌گویند باید اسپانسر داشته باشیم. متاسفانه این روند را در عرصه نمایشگاه‌ کتاب نیز شاهد هستیم و کمتر دیده می‌شود که ناشران به این سمت و سو گرایش پیدا کنند. 

این روزنامه‌نگار تاکید کرد: باید به این سمت و سو رفت و تدبیر کرد که چطور می‌توان منافع اقتصادی نویسندگانی مانند سید مهدی شجاعی، رضا امیرخانی،‌ رضا رسولی،‌ حمید داودآبادی،‌ احمد دهقان و ... را فراهم کرد که به جای تولید و عرضه هزار نسخه از یک کتاب، به ارائه محتوا در فضای مجازی هم رغبت کنند تا مردم نیز علاوه بر اینکه جذب این رویه شوند، از آن لذت هم ببرند. 

دهنادی اظهار کرد: باید به این فکر کرد که چطور می‌توان در فضای رایگان مجازی مطلب نوشت و در عین حال کاری کرد که اقتصاد نشر الکترونیک نیز بچرخد. از آن سو باید به مردم نیز آموزش داد که ورود آنها به فضای مجازی پرسه‌زنی و بیهوده‌گویی و هرز‌نگاری نباشد.

وی تاکید کرد: باید کیفیت مطالعه را به سمتی ببریم که علاوه بر اینکه مسئولان عرصه نشر، نویسندگان و ناشران در این عرصه به تولید مطلب می‌پردازند،‌ مردم نیز بتوانند به خلق اثر مشغول شوند و آنچه که برای مردم جذاب و قابل استفاده است در این فضا قرار داده شود. 

دهنادی با اشاره به اینکه باید ژورنالیسم تلویزیونی و رادیویی نیز ایجاد شود و علاوه بر مردم که باید فلسفه روی آوردن به موبایل، تلگرام،‌ اینستاگرام،‌ توئیتر،‌ فیس‌بوک و ... را بدانند، کسانی که در عرصه نشر فعالیت می‌کنند نیز نسبت به این رویه آگاه شوند و اطلاعات کسب کنند که چطور باید نوشت،‌ از چه میزان کلمات باید  استفاده کرد که مورد علاقه و زمینه‌ساز جذب مردم باشد،‌ از چه طریق به بارگذاری این مطالب پرداخت و ... تا در این فضا که سرعت زیاد است،‌ بتوان مطالب را به دست مخاطبان رساند.

وی انجام این اقدام در عرصه نشر را زمینه‌ساز آن می‌داند که بسیاری از کتاب‌هایی که اکنون در عرصه نشر نایاب یا کمیاب هستند، از این مشکل رهایی پیدا کنند و مخاطبان دیگر نگران به دست آوردن آنها نباشند و بتوانند با هزینه‌ای مناسب نسبت به یافت و خریداری آنها اقدام کنند. با ورود به این عرصه می‌توان ضعف کشورمان را در ورود به عرصه نشر که نسبت به کشورهای دیگر به صورت دیرهنگام صورت گرفته است جبران کرد و حال که مردم نسبت به فضای مجازی علاقه‌مند هستند،‌ این عرصه را گشود تا مطالعه در این حوزه ارتقا پیدا کند.

انتهای پیام