حجتالاسلام محمد صادق یوسفی مقدم عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی و رئیس پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن، در گفتوگو با ایکنا؛ به تحلیل دعای روز نوزدهم ماه رمضان که در آن از خدا میخواهیم: «بسم الله الرحمن الرحیم؛ اللهمّ وفّرْ فیهِ حَظّی من بَرَکاتِهِ وسَهّلْ سَبیلی الى خَیْراتِهِ ولا تَحْرِمْنی قَبولَ حَسَناتِهِ یا هادیاً الى الحَقّ المُبین؛ خدایا زیاد بگردان در آن بهره مرا از برکاتش وآسان کن راه مرا به سوى خیرهایش و محروم نکن ما را از پذیرفتن نیکیهایش اى راهنماى به سوى حـق آشکار»، پرداخت و عنوان کرد: در عبارت «اللهمّ وفّرْ فیهِ حَظّی من بَرَکاتِهِ» ما از خداوند میخواهیم ما را از برکات این روز برخوردار کند. اما این برکات چه برکاتی هستند؟
وی ادامه داد: برکات این روز از نوع برکات مادی و از جنس خوردن و آشامیدن نیست بلکه منظور برکات معنوی است که رشد و ارتقا به ما میبخشد. بنابراین خود این روز برکات ویژهای دارد که حظ ما را فراوان خواهد کرد.
حجتالاسلام یوسفی مقدم به روایاتی که در خصوص رشد و تعالی در ماه رمضان مطرح شده اشاره و عنوان کرد: با توجه به روایات میبینیم قرائت قرآن از توصیه شدهترین اعمال این ماه است که با چند منظور صورت میگیرد. اول اینکه انسان قرآن قرائت میکند برای اینکه از ثواب این قرائت برخوردار شود که در جای خود این اقدام ارزشمند است. اما گاهی انسان قرآن قرائت میکند برای آنکه افزون بر برخورداری از ثواب قرائت به مفاهیم و معارف قرآن کریم هم دست پیدا کند که ارزش این هدف بالاتر از صرف ثواب قرائت است؛ در روایات این دو مقام را متفاوت میدانند اما هیچ کدام دیگری را نفی نمیکند.
این عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی تشریح کرد: روایاتی که در آنها توصیه شده که قرآن را قرائت کنید که در قرائت هر کلمه آن برای شما ثواب زیادی نوشته میشود روایتهایی که میفرماید: قرآن را برای فهم معارف قرآن بخوانید که اگر معارف قرآن را فهمیدید برای شما حسنات خواهدبود را نفی نمیکند بلکه این دو کنار یکدیگر و مکمل یکدیگر هستند.
وی اضافه کرد: بر همین اساس که قاریانی که اهل بصیرت و آگاهی هستند قرات تدویر را انتخاب میکنند چون هم نزدیک به سایر قرائتها هست، هم سرعت در قرائت دارد و از ثواب قرآئت برخوردار میشود و هم از ثواب تدبر و فهم قرآن برخوردار میشود.
رسیدگی به ایتام و نیازمندان حظ وافری که میتوان از برکت امروز برد
مؤلف کتاب «مبانی سبک زندگی» تصریح کرد: بنابراین برای بردن حظ وافر از این روز قرآئت قرآن همراه با فهم آن یکی از بهترین کارهایی است که میتوان انجام داد. اقامه نماز برکت دیگری است و انسان میتواند نمازهای مستحبی و قضای خود را بخواند که ثواب بیشتری برای او دارد و علاوه بر قرائت قرآن، اقامه نماز و قرائت دعا، رسیدگی به ایتام، افراد نیازمند و فقرا و ... از ثواب بالایی برخوردار است. هیچ عملی در اسلام با رسیدگی به فقرا برابری نمیکند.
ثواب برآوردن نیاز مسلمان از اعتکاف بالاتر است
وی افزود: امام حسن مجتبی(ع) در ماه رمضان معتکف بودند، فردی به مسجد آمد و نیازش را به حضرت گفت و حضرت دیدند که برای برآوردن نیاز این مسلمان باید از اعتکاف خارج شده و از مسجد بیرون بروند و این کار را کردند. امام حسن مجتبی (ع) با این کار نشان دادند که ثواب برآورده کردن نیاز برادر مسلمان را به مراتب از اعتکاف بالاتر میدانند، پس همه برکات خداوند با نماز و قرآن به دست نمیآید البته که این اعمال مهم هستند اما رسیدگی به نیازمندان را نباید فراموش کرد.
اقدامات انساندوستانه انجام دهید تا زمینه نزول برکات الهی برای شما فراهم شود
حجتالاسلام یوسفی مقدم توجه به مساجد و تعمیر و آبادانی مساجد را از دیگر برکاتی دانست که جزو خدمت به جامعه محسوب میشود و خاطرنشان کرد: برای بردن حظ کامل از برکات این روز ماه رمضان اقدامات بشردوستانه، انسان دوستانه و رسیدگی به نیازمندان از کارهایی است که خداوند از انسان مطالبه کرده و میتواند زمینه نزول برکات رمضان را برای ما فراهم کند.
خدایا سبک بالم کن تا سنگینی دنیوی مانع حرکت به سوی برکاتت نشود
وی در تشریح فراز «وسَهّلْ سَبیلی الى خَیْراتِهِ؛ وآسان کن راه مرا به سوى خیرهایش» نیز گفت: اینکه آسان بگردان یعنی خدایا توفیق بده که من سبک بال حرکت کنم و سنگینی دنیوی مانع حرکت من به سوی دریافت برکات امروز نباشد. گاهی انسان به دلیل روزه بیرمق میشود و نمیتواند برخی کارها را انجام دهد. انسان باید از خدا بخواهد که توفیق قرائت قرآن، اقامه نماز و خدمت به خلق را پیدا کند و بتواند از برکات خدمت به جامعه خود برخوردار و از این حظ محروم نشود.
تویی که در جهت کار خیر حرکت میکنی را هیچگاه عذاب نمیکنم
رئیس پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن ادامه داد: اگر شما قصد انجام کار خیری را دارید سعی کنید آن را به تأخیر نیندازید چرا که خداوند میفرماید کاهلی نکنید بر انجام کار خیر و سرعت عمل داشته باشید بر کار خیر و نیز میفرماید من هیچ گاه تو را عذاب نخواهم کرد تو که در جهت کار خیر حرکت میکنی چه رسد به ماه رمضان که انسان با زبان روزه به سمت کار خیر حرکت میکند، قطعاً مورد توجه خاص خدای متعال قرار خواهدگرفت.
وی در خصوص فراز «ولا تَحْرِمْنی قَبولَ حَسَناتِهِ» گفت: خدایا مرا از پذیرش حسنات این ماه محروم نکن. گاهی انسان کاری را انجام نمیدهد و گاهی کاری انجام دهد اما نیت خدمتگذاری ندارد. اگر انسان برای خدا حرکت و به خلق خدمت کند آنوقت است که عمل انسان مورد قبول درگاه خدا قرار میگیرد. جان این فراز از دعا شاید این باشد که خدایا به من اخلاص و توفیق نیت پاک خدمت گذاری در قرائت، نماز و خدمت به خلق عنایت کن ای خدایی که به سوی حق و حقیقت آشکار همواره هدایت گر هستی.
حجتالاسلام یوسفیمقدم در خصوص صفاتی که در پایان دعاهای هر روز رمضان مطرح شده است، گفت: اینکه در پایان هر دعا خداوند را به جملات خاص یاد میکنیم و میخوانیم برای انسان آرامش بخش است. «هادی» از صفات خداوند به این معنی است که انسان اگر میخواهد از برکات بهرهمند شود و اعمالش مورد توجه خدا قرار گیرد نیاز به یک هدایتگر دارد و بهترین هدایتگر برای ما خود خداوند متعال است. خدای بزرگ زمینههای هدایت انسان فراهم میکند. لذا میفرماید ای خدایی که خودت این برکات را قرار دادی و این همه الطاف و کرامات از جانب توست، هدایت به اینها هم از جانب تو است.
انتهای پیام