آسیب‌های رایج موسیقی مذهبی از نگاه یک خواننده پاپ

قاسم افشار، خواننده پاپ در گفت‌‌و‌گو با خبرنگار ایکنا با بیان اینکه هشت سال دفاع مقدس به موسیقی ما هویت داد، اظهار کرد: هشت سال جنگ تحمیلی بر روی ارکان مختلف کشور تاثیر‌ات خاصی داشت که موسیقی هم یکی از بخش‌هایی بود که از این رویداد الهام گرفت؛ در حقیقت باید بگویم با ورود خوانندگان جوان به حوزه موسیقی دفاع مقدس این امر سبب شد تا کارهای بدیعی در این زمینه خلق شود.

 این خواننده افزود: در همه جای دنیا ممکن است موسیقی جنگی وجود داشته باشد، اما شاخصه‌های این شکل از موسیقی در کشور ما متفاوت با بقیه است، همانگونه که دفاع مقدس ما با دیگر جنگ‌های دنیا تفاوت داشت، البته من در دوران جنگ کار خوانندگی را به طور حرفه‌ای آغاز نکرده بودم، اما این عرصه برایم همانند کلاس درسی بود که از آن بسیار آموختم.

او درباره ویژگی موسیقی دفاع مقدسی گفت: ویژگی اصلی موسیقی دفاع مقدسی، حماسی بودن آن است، چون ساختار حماسی در موسیقی کمک می‌کند تا عظمت و بزرگی اتفاق بهتر مشخص شود، همچنین این شکل از کار کمک می‌کند تا غرور ملی در شنونده بیدار شود. این حسی است که به نظرم برای کارهای دفاع مقدسی امری ضروری است. جدا از ملودی بحث دیگر به شعر مربوط است. در اشعار کارهای دفاع مقدسی معنا اهمیت والایی دارد، زیرا به واسطه ایثار و فداکاری‌هایی که در این زمینه صورت گرفت نمی‌توان به صورت سطحی به این حوزه نگاه کرد و نیاز است در انتخاب اشعار در این حوزه بسیار دقت شود.

افشار در بخش دیگری از سخنانش درباره موسیقی مذهبی و پرونده کاری خود در این حوزه نیز چنین اظهار نظر کرد: من در پرونده کاری خود سه اثر مذهبی دارم که یک اثر سفارش و دو کار دیگر با دغدغه کاملاً شخصی تولید شده است. در دو کاری که به صورت شخصی آن را تولید کردم، یک اثر با محوریت امام حسین(ع) و دیگری درباره امام زمان(عج) است. در این دو کار سعی کردم بر خلاف کلیشه‌های رایج عمل کنم و نگاهی عاشقانه به موضوع داشته باشم. درباره این دو کار تاحدی حساسیت داشتم که سفارش شعر آن را به عبدالجبار کاکایی دادم تا فضای کار دقیقاً همان چیزی باشد که قلباً مایلم تولید شود.

وی در پاسخ به این سوال که موسیقی مذهبی امروز از چه آسیب‌هایی رنج می‌برد، گفت: به نظرم آن چیزی که ما امروزه به عنوان موسیقی مذهبی شاهد آن هستیم بیشتر شبیه یک شوخی است، به ویژه در حوزه معنا ضعف‌های فراوانی وجود دارد که در ابتدایی‌ترین شکل رخ می‌دهد، یعنی اشعار حتی دارای چارچوب‌های رایج ادبی نیستند چه برسد به این‌که معنا در آن به شکل زیبایی بیان شده باشد. به خوانندگان جوانی که در حوزه مذهبی کار می‌کنند توصیه می‌کنم که این حوزه را برای نفع شخصی دنبال نکنند، چون نفع مادی در این حوزه وجود ندارد برای همین بهتر است به جای هدر دادن وقت و سرمایه‌، حداقل انرژی خود را به در حوزه‌هایی متمرکز کنند که هزینه‌های آن‌ها را جبران کند.

این خواننده ادامه داد: شاید این سوال پیش آید که آیا ملودی هم می‌تواند آسیبی جدی در موسیقی مذهبی قلمداد شود؟ پرسش بسیار خوبی است چون این روزها هم در موسیقی هم در مداحی می‌بینیم که کارهایی با کپی کردن ملودی ترانه‌های مشهور تولید و اجرا می‌شوند. این رفتار به ذاته پسندیده نیست، اما من ایراد چندانی از آن نمی‌گیرم، زیرا در همه جای دنیا از ملودی‌های پر طرفدار کپی برداری می‌شود، اما درباره شعر و معنا جای هیچگونه جای اغماضی نیست و به شدت روی آن تاکید دارم.

وی با بیان اینکه اشعار مذهبی در کنسرت‌ها کمتر خوانده می‌شود، گفت: متاسفانه آهنگ‌های مذهبی در کنسرت‌های خصوصی طرفدار ندارد، حتی در مواقعی اگر این کارها خوانده ‌شود برخی مخاطبان از سالن خارج می‌شوند! این مسئله جای تاسف دارد، چون نشان می‌دهد ما در این حوزه به اندازه‌ای بد عمل کرده‌ایم که سبب دوری مخاطب از این دست کارها شده است. با توجه به این توضیح به‌عنوان خواننده ما ترانه‌های دینی خود را بیشتر در مراسم‌هایی می‌خوانیم که نهادهای دولتی بانی آن هستند.

افشار در پاسخ به سوال دیگر مبنی بر این‌که چرا خوانندگان نسل اول پاپ تا به این اندازه کم کار شده‌اند، گفت: خوانندگان نسل اول پاپ که من نیز یکی از آن‌ها هستم تا حدی خود خواسته از جریان موسیقی فاصله گرفته‌اند، چون احساس می‌کنند این حوزه به حدی رها شده که کار کردن در آن برای امثال من بسیار سخت است. در ضمن باید اعتراف کرد که هر نسل سلیقه‌های خاص خود را دارد و شاید امروز موسیقی ما مورد‌پسند آن‌ها نباشد.

وی در پایان تاکید کرد: مسئولان هم در گوشه‌نشینی خوانندگان نسل اول پاپ، دخیل‌اند، چون در زمان ما سخت‌گیری‌ها به حدی بود که هر کسی بدون تخصص نمی‌توانست در این حوزه ورود کند، اما متاسفانه امروز خواننده شدن راحت‌تر از هر زمانی است به ویژه با فراگیر شدن فضای مجازی دیگر نیازی گرفتن مجوز و طی کردن پروسه‌های سخت در این زمینه نیست.

گفت‌و‌گو از داود کنشلو

انتهای پیام