«سحرگاه سوم»؛ ترویج فرهنگ مهدوی و وعده قرآنی نصرت الهی

«سحرگاه سوم»، نام نمایشنامه‌ای است نوشته سیدحسین فدایی‌حسین که به تازگی توسط انتشارات «سوره مهر» چاپ و منتشر شده است. این نمایشنامه از سلسله نمایشنامه‌هایی است پروژه تولید آن‌ها مدت‌ها قبل از سوی حوزه هنری استان تهران آغاز شد و بعدها با ایجاد حوزه هنری کودکان و نوجوانان، بخشی از این پروژه معطوف به تولید مجموعه نمایشنامه‌های «عروسک‌ها از بهشت می‌آیند» شد؛ نمایشنامه‌هایی که به برخی قصص قرآنی با ساختار عروسکی برای کودکان و نوجوانان اشاره داشتند.

بخشی از این پروژه که البته با توجه به کمبود بودجه‌های فرهنگی حرکت مؤثر خود را از دست داده و هرازچند گاهی خبری مربوط به تألیف و انتشار نمایشنامه‌ای از آن به گوش می‌رسد، بر اساس رسالت حوزه هنری استان تهران و حوزه هنری کودکان و نوجوانان ناظر بر ترویج فرهنگ مهدوی در عصر حاضر است؛ روندی کُند اما تأثیرگذار که بنا به قول دوستان مسئول در این نهاد فرهنگی دامنه‌دار بوده و قرار است در آینده منجر به نگارش و انتشار آثار نمایشی متعدد و متنوعی نیز شود. عجالتاً «سحرگاه سوم» از جمله آثار نمایشی انتشار یافته در تحقق این نیت و قصد حوزه هنری در عرصه فرهنگ‌سازی بر مبنای فرهنگ مهدوی است.

«سحرگاه سوم» نمایشنامه‌ای نه چندان مفصل است که سعی دارد به مجموعه‌ای از مفاهیم و موازین اسلامی در عصر غیبت بپردازد و از جمله نکات مهم در نگارش این نمایشنامه تمهیدی است که نگارنده به خرج داده تا آنجا که با طراحی شخصیت‌های نمایشی معدود به شکلی که آن‌ها در صحنه‌های مختلف، قابلیت بازی در بازی داشته و به جای شخصیت‌های مختلف به ایفای نقش بپردازند، سعی در سهل‌الوصول کردن تولید و عرضه صحنه‌ای این نمایش داشته است؛ اساساً فدایی حسین در نگارش این نمایشنامه تمام تلاش خود را کرده است که به شکلی، روند نمایشی مورد نظر خود را روایت کند که امکان کارگردانی آن با کمترین امکانات و هزینه‌ای برای هر گروه علاقه‌مند به حوزه تولیدات نمایش دینی و مذهبی فراهم شود. این مسئله را می‌توان در صفحه آغازین نمایشنامه به روشنی مشاهده کرد، آنجا که فدایی‌حسین در معرفی شخصیت‌های نمایشی آن‌ها را در کسوت شخصیت‌های دیگر نمایشی در مقاطع مختلف زمانی که روند نمایشنامه در آن‌ها در آیند و روند است، توصیف می‌کند.

اما «سحرگاه سوم» روایتگر چیست؟ این نمایشنامه به شکل موازی دو رویداد را در زمان حال و در زمانی گذشته به پیش می‌برد، در زمان حال روایتگر فردی است که برای خرید یک خانه منتظر وامی است که البته بانک در پرداخت آن تعلل می‌کند و او برای اینکه چنین فرصتی را در خرید خانه از دست ندهد موقتاً تن به نزول می‌دهد و از فردی مبلغی را دریافت می‌کند که با سود محاسبه شده باید در موعدی مشخص چند میلیون تومان بیشتر برگرداند. حال موعد بازپرداخت پولی که به شکل نزول دریافت کرده است سر آمد و اما از وام بانکی که درخواست آن را کرده است خبری نیست و...

در روایت دیگر این نمایشنامه که به زمان گذشته مربوط می‌شود، اقلیتی که شیعه مذهب هستند در مواجهه با حاکمی که با مذهب شیعه در عناد است قرار می‌گیرند، حاکم از آن‌ها با نشان دادن حجتی، می‌خواهد که دلیل قانع کننده برای اثبات حقانیت مذهبشان ارائه کنند و گرنه باید به حکومت خراج بپردازند و یا به واسطه پایبندی به چنین اعتقادی دشمن حکومت محسوب شده و باید کشته شوند.

نکته جالب توجه در مورد هر دو روایت، موعد سه روزه‌ای است که هم به شخص نزول‌گیرنده در روایت اول و هم به گروهی که باید ادله‌ای در اثبات حقانیت مذهب شیعه به آن‌ها داده می‌شود و سلسله اتفاقاتی که به موازات هم در هر دو روایت به پیش می‌رود تا آنجا که راه نجات هر دو آن‌ها چه فرد نزول گیرنده و چه گروه اقلیت شیعی مذهب در یک مسئله ختم می‌شود و آن ارائه راهکاری از سوی مهدی موعود(عج) است که موجب رهایی هر کدام از آن‌ها در هر دو روایت از موقعیت بغرنجی است که برایشان به وجود آمده است.

در اصل در هر دو روایت شخص نزول‌خوار و حاکمی که با مذهب شیعی در ستیز است به مثابه دشمنان اهل بیت(ع) معرفی و توصیف می‌شوند که باید آن‌ها با رجوع به موضع حق و دوری از باطل، توقع نصرت الهی را داشته باشند و در یک کلام پیامی که این اثر نمایشی به مخاطب خود قرار است بدهد این است که در صورت یاری اهل بیت(ع) در هر برهه زمانی که از جمله مصادیق آن پرهیز از انجام اعمالی است که خدا و خاندان اهل بیت(ع) مسلمانان و به ویژه شیعیان را از ارتکاب به آن برحذر داشته‌اند، باید منتظر باشند که از ناحیه خود ایشان فرج و کارگشایی در امور زندگی فردی که در مسیر درست و راستی راه پیموده، ایجاد شود و به این تعبیر عامیانه که هر کجا دین خدا را یاری کنید، خدا نیز شما را یاری خواهد کرد.

یادآور می‌شود، نمایشنامه «سحرگاه سوم» با قیمت روی جلد 7 هزار تومان از سوی انتشارات «سوره مهر» منتشر شده است.

انتهای پیام