سالمندی اهداکنندگان؛ چالش آینده انتقال خون
گروه سلامت ــ مدیرعامل سازمان انتقال خون با اشاره به وضعیت مناسب ایران در زمینه انتقال خون، چالش آینده کشور در این زمینه را سالمندی اهداکنندگان و حذف از چرخه اهدا دانست.
علی‌اکبر پورفتح‌الله، مدیرعامل سازمان انتقال خون، در گفت‌وگو با ایکنا؛ همزمان با روز ملی انتقال خون با بیان اینکه وضعیت انتقال خون در ایران بسیار مناسب است، اظهار کرد: این وضعیت به دلیل ساختار مناسب و اهداکنندگان مسؤلیت‌پذیر به وجود آمده است.وی افزود: روز ملی انتقال خون سالروز تأسیس این سازمان است؛ این تأسیس به موقع و دقیقاً بعد از ملزم کردن تمامی کشور‌های جهان از سوی سازمان بهداشت جهانی برای ایجاد سازمان‌های انتقال خون ملی انجام شد؛ این در حالی است که هنوز بسیاری از کشور‌ها نتوانسته‌اند این کار را انجام دهند و این موضوع مشکل بسیار بزرگی برای آنان ایجاد کرده است.
وی با بیان اینکه در ایران پروسه اهدای خون دیگر در مراکز بیمارستانی انجام نمی‌شود، گفت: امروز یک شبکه خون‌رسانی در سراسر کشور فعال است؛ در حالی که بسیاری از کشور‌ها که هنوز سازمان انتقال خون ملی ندارند از اهدای خون بیمارستانی استفاده می‌کنند.
دستاوردهای انتقال خون در ایران
مدیرعامل سازمان انتقال خون یادآور شد: طی سال‌های گذشته از تأسیس سازمان انتقال خون توانستیم بر جمعیت اهداکننده بیفزاییم و آن را تا به امروز حفظ کنیم و از اهدای خون جانشین و خانوادگی که تا هشت سال قبل وجود داشت عبور کرده و به اهدای خون داوطلبانه برسیم. ضمن اینکه چیزی حدود ۶۰ درصد اهداکنندگان خون در حال حاضر اهداکنندگان مستمر هستند.
وی در ادامه با بیان اینکه مدیریت خون در ایران از جمله دستاوردهای سازمان انتقال خون است، گفت: با مدیریت خون، به ذخیره هفت برابری خون و فرآوردههای خونی مورد نیاز کشور در هر لحظه موفق شده‌ایم و اگر در برخی مقاطع زمانی مانند حوادث و بحران‌ها دچار کمبود شویم با اعلام فراخوان، بلافاصله کمبودها جبران می‌شود و این موضوع موجب شده است ذخیره استراتژیک خونی و مورد اطمینان در کشور داشته باشیم.
پورفتح‌الله ادامه داد: ایجاد شبکه خون‌رسانی در کشور یکی دیگر از این دستاورد‌هاست که با این روش می‌توانیم خون مورد نیاز بیمار را در هر زمانی و هر نقطه‌ای که مورد نیاز است، در اختیار بیمار قرار دهیم، در حال حاضر هیچ استانی دیگر برای نیاز خود، خون و فرآوردههای خونی جمع‌آوری نمی‌کند بلکه آن را برای شبکه خون‌رسانی و نیاز کشور تولید می‌کند.
وی با اشاره به تأکید سازمان بهداشت جهانی در زمینه خون کافی و سالم، گفت: ایران در زمینه خون کافی وضعیت بسیار مناسبی دارد و دو میلیون و 100 هزار اهدای خون سالیانه داشته و حدود ۳.۵ میلیون خون و فرآورده خونی در اختیار مراکز درمانی قرار داده می‌شود. شاخص اهدا، ۲۷ واحد خون به ازای هر هزار نفر جمعیت است که این رقم در کشور‌های هم‌پای ما ۱۳ واحد است.
مدیرعامل سازمان انتقال خون بیان کرد: در زمینه سلامت خون هم آمار‌ها نشان می‌دهد خونی که در ایران جمع‌آوری و در اختیار مراکز درمانی و بیماران قرار داده می‌شود از سلامت کافی برخوردار است. پس از بررسی ژنوم ویروسی بر دو میلیون فرآورده خونی که برای تبدیل به دارو‌های مشتق از پلاسما به خارج از کشور ارسال می‌شود، مشخص شد میزان هپاتیت B، هپاتیت C و HIV در جامعه اهداکنندگان ما هم سطح کشور‌های اروپایی و بهتر از آمریکاست.
وی با بیان اینکه کمبود پلاکت، بحرانی جهانی است، گفت: مصرف پلاکت در جهان روند افزایشی داشته و در ایران از ۴۰۰ هزار واحد به یک میلیون و ۲۰۰ هزار واحد رسیده است. در انتقال خون برای مقابله با این بحران تمهیدات لازم را انجام داده و وارد اهدای مستقیم پلاکت شده‌ایم. در حال حاضر همه مراکز استانی امکان اهدای مستقیم را دارند. ضمن اینکه در استان تهران ظرفیت اهدای ۱۰۰ واحد پلاکت در روز وجود دارد و روزانه ۴۰ واحد اهدای پلاکت در این استان انجام می‌شود.
هشدار به مراکز پیوند استخوان
مدیرعامل سازمان انتقال خون ادامه داد: یکی از مشکلات موجود در زمینه پلاکت نگاه خاص برخی از مراکز پیوند مغز استخوان است که در گذشته به دلیل نبود زیرساخت اهدای پلاکت در کشور خود به صورت مستقیم اهداکننده را جذب و اقدام به جمع‌آوری پلاکت می‌کردند و این روش هنوز باقی مانده و در زمان انجام عمل پیوند به جای درخواست پلاکت از سازمان انتقال خون، از خانواده‌ها این درخواست را دارند و این امر در فضای مجازی حاشیه‌هایی را به وجود می‌آورد.
وی با اعلام هشدار نسبت به این مراکز درمانی گفت: روشی که این مراکز اجرا می‌کنند روش معقولی نیست. آزمایش‌های سلامت روی این پلاکت‌ها در آزمایشگاه‌های بیمارستان انجام می‌شود و دقت و حساسیت آن‌ها به اندازه دقت آزمایشگاه‌های مراکز انتقال خون نیست.
پورفتح‌الله یادآور شد: مراکز جمع‌آوری پلاکت آفریزس که در سراسر کشور ایجاد شده‌اند در حال حاضر جوابگوی مشکلات کشور است؛ این روش پرهزینه بوده و گسترش آن نیازمند حمایت بیمه‌ها و دانشگاه‌های علوم پزشکی برای تعرفه‌گذاری مناسب است.
وی یکی از چالش‌های انتقال خون در آینده را سالمندی و خالی‌شدن جمعیت اهداکنندگان خون دانست و گفت: بخشی از افتخارات و فرهنگ اهدای خون مدیون تلاش و کار در دوران دفاع مقدس و حس همبستگی آن زمان است؛ اگر به هرم سنی اهداکنندگان کنونی نگاه کنیم بیشتر آن‌ها اهداکنندگان آن زمان هستند و اکنون آرام آرام به مرحله سالمندی و حذف از چرخه اهدای خون می‌رسند. همزمان با ورود این افراد به سالمندی، میزان مصرف خون نیز افزایش پیدا می‌کند. لذا نیاز به تغییر نگرش در جامعه و افزایش حرکت‌های داوطلبانه در نسل جوان کنونی داریم. این موضوعی بسیار پیچیده در جامعه‌شناختی و روانشناختی است که نیاز به کار جمعی دارد.
مقاوم شدن در مقابل تحریم‌ها
پورفتح‌الله با بیان اینکه فعالیت‌های مهمی در سازمان انتقال خون انجام شده است، اظهار کرد: بسیاری از فناوری‌های مورد نیاز را بومی‌سازی و آن‌ها را به‌‌روزرسانی کرده‌ایم؛ ضمن اینکه برای برخی فعالیت‌ها، که نیاز به تجهیزات خاصی دارند، خرید خدمت کرده و هزینه آن را پرداخت می‌کنیم، این موارد ما را در برابر تحریم‌ها مقاوم کرده‌اند.
وی در پایان بیان کرد: بسیاری از شرکت‌های خارجی در زمینه انتقال خون در ایران سرمایه‌گذاری زیادی کرده و تجهیزات خود را به داخل کشور منتقل کرده‌اند و نمی‌توانند به راحتی از سرمایه خود به دلیل تحریم‌ها دست بردارند. همچنین ذخیره‌ای پایدار در کشور ایجاد کرده و ملزومات مصرفی مورد نیاز انتقال خون را تهیه و نگهداری می‌کنیم. به همین دلیل نگرانی عمده‌ای در زمینه تحریم‌ها نداریم.
پورفتح‌الله با بیان اینکه فعالیت‌های مهمی در سازمان انتقال خون انجام شده است، اظهار کرد: بسیاری از فناوری‌های مورد نیاز را بومی‌سازی و آن‌ها را به‌‌روزرسانی کرده‌ایم؛ ضمن اینکه برای برخی فعالیت‌ها، که نیاز به تجهیزات خاصی دارند، خرید خدمت کرده و هزینه آن را پرداخت می‌کنیم، این موارد ما را در برابر تحریم‌ها مقاوم کرده‌اند.
وی در پایان بیان کرد: بسیاری از شرکت‌های خارجی در زمینه انتقال خون در ایران سرمایه‌گذاری زیادی کرده و تجهیزات خود را به داخل کشور منتقل کرده‌اند و نمی‌توانند به راحتی از سرمایه خود به دلیل تحریم‌ها دست بردارند. همچنین ذخیره‌ای پایدار در کشور ایجاد کرده و ملزومات مصرفی مورد نیاز انتقال خون را تهیه و نگهداری می‌کنیم. به همین دلیل نگرانی عمده‌ای در زمینه تحریم‌ها نداریم.
انتهای پیام
