به گزارش ایکنا؛ درگیری دو کشور هند و پاکستان بر سر منطقه کشمیر از سال 1947 میلادی و پس از چند پاره شدن هندوستان آغاز شد. البته چین هم در این میان درگیریهایی با دو کشور داشت. از سال 1947 تاکنون سه جنگ میان دو کشور هند و پاکستان بر سر تسلط بر منطقه جامو و کشمیر روی داده است.
در این راستا هند تا سال 2010 کنترل و اداره 43 درصد منطقه جامو و کشمیر را در اختیار داشت و ادعای مالکیت تمام این منطقه را داشت. پاکستان نیز 37 درصد این منطقه را تحت کنترل و اداره دارد که سه منطقه گلگت، بلتستان و کشمیر آزاد را شامل میشود. سهم چین از این منطقه نیز به مناطق دمچک، دره شاکسگام و اقصای چین مربوط میشود.
شروع درگیریها در 2019
پس از اینکه یک تروریست در منطقه کشمیر تحت کنترل هند، دست به حرکت انتحاری زد، اوضاع ارتباطی دو کشور هند و پاکستان وارد مراحل حساسی شد. این اتفاق در 14 فوریه 2019 روی داد که در اثر وقوع این انفجار، 46 نفر از نیروهای پلیس هندوستان کشته شدند. در همین راستا گروه تروریستی «جیش محمد» که در حال حاضر در پاکستان مستقر است، مسئولیت انجام این فعالیت انتحاری را برعهده گرفت.
حمله جنگندههای هندی
تیره شدن روابط هند و پاکستان بر اثر این اتفاق، زمینه آن را فراهم کرد که هند دست به انتقامگیری بزند و با دو جنگنده خود وارد فضای پاکستان شده و در 26 فوریه 2019، محل استقرار گروه جیش محمد را بمباران کند. یکی از جنگندههای هندی توسط نیروهای پاکستان منهدم شد و در خاک این کشور سقوط کرد. در همین روز یک پهپاد پاکستانی در مرز هند و منطقه کوتچ سقوط کرد و بقایای آن نیز پیدا شد.
هواپیمای منهدم شده هندی در خاک پاکستان
پس از اسارت خلبان یکی از جنگندههایی که در خاک پاکستان سقوط کرده بود، دولت این کشور به منظور نشان دادن حسن نیت، خلبان اسیر را به نیروهای هند در مرز این کشور تحویل داد، ولی چند روز پس از این واقعه باز هم درگیری میان نیروهای مرزی دو کشور روی داد که در اثر آن چند نیروی نظامی و یک مادر همراه با دو فرزندش جان خود را از دست دادند.
لغو ماده 370
آمیت شاه، وزیرکشور هند در 5 اوت (14 مرداد) اعلام کرد که ماده 370 قانون اساسی این کشور که به کشمیر خودمختاری داده بود لغو میشود. اعلام این خبر با تنشهای فراوان در داخل و خارج این کشور همراه شد که یکی از مخالفان سرسخت آن، پاکستان بود.
با اعلام این خبر در کشمیر که تا پیش از این مسئولان حکومتی بهعنوان یک شایعه از آن یاد میکردند، تلفنها و اینترنت قطع شد. تردد مردم کشمیر بر اثر برقراری حکومت نظامی در این منطقه با محدودیت روبرو شد. مدارس تعطیل شد و هزاران نیروی نظامی هندو وارد این منطقه شدند.
در همین راستا با یکی از شهروندان کشمیر که رئیس دارالقرآن «نورالمصطفی» این منطقه نیز است گفتوگو کردیم که متن آن را در زیر میخوانید؛
شروع اعتراض در کشمیر
طه شاعری، شهروند ایالت کشمیر و رئیس دارالقرآن «نورالمصطفی» درباره اوضاع کنونی کشمیر در هند توضیح داد: وضعیت اعتراضآمیز کشمیر از 9 مرداد (31 جولای) شروع شد؛ برخی از ادارات مختلف هند دستوراتی را به سازمانهای مختلف صادر کردند که محتوای آنها این بود که زائرانی را که هر ساله به زیارت در دره کشمیر میروند، پیش از پایان این ایام به شهرهای خود برگردانند.
این شهروند کشمیری توضیح داد: دره کشمیر به سبب دورنماها و رشته کوههای زیبایی که دارد، بهشت روی زمین گفته میشود و جامو به محل معابد جذاب معروف است که همه ساله صدها هزار زائر هندو آنها را زیارت میکنند.
نمایی از کشمیر بر روی نقشه
وی افزود: پس از این اقدام به همه توریستهایی که در منطقه کشمیر بودند اخطار داده شد که هر چه سریعتر این ایالت را ترک کنند. بنا به ادعای دولت هند، این اقدام به منظور تأمین امنیت جانی زائران انجام شده تا از حملات احتمالی تروریستها در امان باشند. در همین راستا ادعا شده که مینهای پیشرفتهای کشف شده که امکان دارد به زائران آسیب وارد کند.
اعزام نیروهای نظامی
شاعری ادامه داد: در همین ایام بود که دانشجویان را از خوابگاههای دانشجویی بیرون کردند و از آنها خواستند کشمیر را ترک کنند. اکنون هزاران نیروی نظامی در کشمیر مستقر هستند. پیش از این 400 گروهان از افراد نظامی را برای تأمین امنیت تجارت سالانه هندوها وارد دره کشمیر کرده بودند. در راستای اقدامات جدید دولت هند و صدور دستور پایان دادن به زیارت زائران در دره کشمیر، 350 گروهان جدید نیز به دره واقع در این ایالت اعزام شدهاند.
وی گفت: این اتفاقات سبب تشنج اوضاع کشمیر و وحشتزده شدن مردم ایالت جامو و کشمیر شده است. در این حال و پیش از اعلام لغو ماده 370، خبرهایی زبان به زبان میگشت که قرار است این ماده را که سبب استقلال کشمیر از هند بود لغو کنند. دولت همیشه انجام چنین اقدامی را انکار میکرد و حتی مسئولان کشمیر هم اذعان میکردند که چنین تصمیمی از سوی دولت ابلاغ نشده است.
شاعری در بخش دیگری از توضیحاتش افزود: همزمان با 14 مرداد (5 آگوست) آمیت شاه، وزیر کشور هند اعلام کرد که ماده 370 لغو میشود. صبح روزی که این خبر در کشمیر مطرح شد و مردم از خواب برخاستند، متوجه شدند که در همه خیابانها و کوچهها نیروی نظامی مستقر هستند و حکومت نظامی اعلام شده و همه مناطق این ایالت تحت کنترل دولت هند است.
اوضاع کنونی
وی گفت: اکثر مناطق کشمیر تحت کنترل شدید نیروهای نظامی بوده و منع رفت و آمد برای مردم این ایالت برقرار است. دولت مدعی است که برخی از افراد میخواهند اوضاع را متشنج کنند و این تدابیر را بنا بر احتیاط انجام میدهد.
شاعری در این باره اظهار کرد: اولین مناسبت در کشمیر پس از لغو ماده 370، نماز جمعه بود که اجازه برگزاری آن از سوی دولت داده نشد. اولین جمعهای نیز که نماز اقامه شد با اعتراض و تظاهرات مردم همراه بود. از سویی سانسور خبری شدیدی در این منطقه جریان دارد و گزارشگران نمیتوانند در این منطقه حضور یابند و گزارش بدهند. طی این ایام شبکه خبری «بیبیسی» یک گزارش پخش کرد که دولت هند بلافاصله آن را تکذیب کرد.
وی توضیح داد: تلفن و اینترنت در این منطقه قطع بوده و دولت ادعا کرده است که کیوسکهای تلفنی را برای استفاده مردم در برخی از مناطق قرار داده که این اقدام نیز تاکنون عملی نشده است.
شاعری ادامه داد: ماده 370 حق ویژهای به کشمیریها میداد که اولین حق، شناخت مستقل کشمیر از هند بود که حق مالکیت و اشتغال را برای مردم این منطقه قائل میشد که ساکنان دیگر مناطق هند چنین حقی را نداشتند.
اقامت هندوها در کشمیر
وی درباره تبعات لغو ماده 370 تصریح کرد: با لغو این ماده، هندوها و غیرمسلمانان به کشمیر آمدند و اکنون میتوانند اقامت ثابت داشته باشند، زیرا حق مالکیت دیگر در انحصار مردم کشمیر نیست. همچنین هندوها میتوانند اشتغال در این منطقه را که پیش از این در اختیار مسلمانان کشمیر بود، در این ایالت داشته باشند.
شاعری توضیح داد: این موضوع سبب میشود که تناسب جمعیت مسلمانان کشمیر بر هم بخورد و تعداد این افراد در مقابل هندوها کمتر شود و در اقلیت قرار بگیرند. همچنین در ماده 370 قوانینی بود که امنیت کاری و ملکی را به کشمیریها میداد که اکنون از بین رفته است.
دورنمای کشمیر
وی گفت: دولت مدعی بود که این ماده مانع از رشد و ترقی کشمیر میشد که با لغو آن زمینه پیشرفت این منطقه فراهم میشود و اشتغالزایی افزایش پیدا میکند. در حالی که بیکاری در هند بسیار است و دولت چگونه میتواند با وجود شرایط بیکاری موجود در هند مدعی شود که با لغو ماده 370، اشتغالزایی افزایش مییابد؛ لغو این ماده و ورود هندوها به آنجا، سبب افزایش بیکاری در منطقهای میشود که کمتر با این مشکل روبرو بود.
گزارش از آزاده غلامی
انتهای پیام