بی‌اطلاعی بانیان اصلاح ساختار بودجه از مسائل مالی/ آیا خیریه‌ها باید مالیات بدهند
گروه اقتصاد ــ رئیس اتحادیه سراسری تعاونیهای تولیدی اظهار کرد: متأسفانه افرادی که به دنبال تغییر در ساختار بودحه هستند و بنده آنها را می‌شناسم و با آنها صحبت کرده‌ام از مسائل مالی فهم و درک چندانی ندارند.
هادی غنیمی‌فر، رئیس اتحادیه سراسری تعاونیهای تولیدی، در گفت‌وگو با ایکنا، به بیان نکاتی درباره تصمیم دولت برای تغییر در ساختار بودجه پرداخت و گفت: موضوعی که باید به آن توجه کنیم این است که وقتی درباره تغییر در یک ساختار به ویژه در مسائل فنی، مالی و اقتصادی صحبت می‌کنیم، باید بدانیم که ساختار در این زمینه‌ها مفاهیم متفاوتی دارد؛ برای مثال ساختار حسابداری قیمت تمام شده یا حسابداری صنعتی در جهان چند نوع دارد.
پیش‌نیازهای بودجه‌ریزی
وی ادامه داد: وقتی قرار است که ساختار حسابداری را دچار تغییر کنیم باید یکی از این انواع برای رسیدن به مقصودمان، که کارمان را بهتر راه می‌اندازد، انتخاب شود. منظور از بودجه این است که هزینه‌ای را قبلاً بر اساس ضوابطی پیش‌بینی کنیم؛ برای مثال پیش‌بینی می‌کنیم که ساختن فلان پل یا پروژه، نیازمند فلان مبلغ و هزینه است و در ضمن اجرا هم هزینه عوامل ساخت این پروژه را، که به صورت جداگانه لحاظ شده است، پرداخت خواهیم کرد.
غنیمی‌فر بیان کرد: عواملی را همانند مصالح، هزینه برق، مخابرات و... باید جداگانه و در گفت‌وگو با کارشناسان و متخصصان مربوطه مورد بحث و بررسی قرار داده و هزینه آنها را بررسی، قیمت‌گذاری و در بودجه پیش‌بینی کنیم و بعداً بودجه را براساس آن ضوابطی که پیش‌بینی کرده‌ایم، مورد بررسی قرار خواهیم داد که چگونه باید اجرا شود.
لزوم برآورد هزینه‌های اجرای پروژه‌ها
این کارشناس مسائل اقتصادی گفت: اجرای هر بودجه‌ای و هر برآوردی در این زمینه دارای دو جهت اصلی است که یا به طور مطلوب اجرایی خواهد شد و از قیمتی که برآورد کرده‌ایم به میزان کمتری هزینه خواهد شد که این بسیار هم خوب است و همه آن را دوست دارند و یا اینکه شرایط به صورت نامطلوب خواهد بود و بیش از قیمتی که برآورد کرده‌ایم برای اجرای آن پروژه، هزینه خواهد شد.
رئیس اتحادیه سراسری تعاونیهای تولیدی با اشاره به اهمیت توجه به کیفیت پروژه‌های عمرانی افزود: در این گونه موارد باید عواملی را که باعث شده چنین وضعیتی پدید بیاید که پروژه ما هزینه بیشتری از برآورد ما داشته است مورد بررسی قرار دهیم. البته در مورد اول هم باید بررسی کنیم تا گاهی اوقات کیفیت را فدای قیمت در ساخت و اتمام یک پروژه نکنیم.
تفاوت بودجه جاری و عمرانی
رئیس اسبق خانه صنعت، معدن و تجارت تصریح کرد: این یک نوع بررسی ساختار است. حال این ساختار را مقایسه می‌کنیم که در موقع اجرا، چه وضعیتی پیدا می‌کند اما در مورد بودجه کشوری، مسئله دیگری که وجود دارد این است که هزینه‌های لازم برای ساخت یک پل، از جمله سیمان، بتن، طراحی و .... همگی مشخص هستند اما در مورد بودجه کشوری وقتی قرار است که دولت فلان بودجه را به یک سازمان اختصاص دهد باید بررسی کند که چرا و چقدر بودجه باید در اختیار آن نهاد قرار گیرد.
باید توجه داشت که دشمن مهم اجرای مناسب بودجه، تورم نابخردانه و نابه‌جا است که گریبان همه طراحی‌ها و پیش‌بینی‌های ما را می‌گیرد. وقتی ما با دلار 7 یا 70 تومان، بودجه را بسته و مسائلی را پیش‌بینی می‌کنم اما در اواسط سال نرخ ارز 5 برابر یا بیشتر می‌شود برای اجرای مناسب بودجه هم مشکل ایجاد خواهد شد
غنیمی‌فر با اشاره به دلایل اعتراض برخی از سازمان‌ها درباره نحوه تخصیص بودجه‌ها اظهار کرد: همچنین اگر قبلاً اعلام کرده‌ایم که در بودجه کشور ما عوامل مختلفی مؤثر هستند و برای مثلاً برای هر کدام از حوزه‌های عمرانی، زیربنایی و .... نیازمند فلان مبلغ بودجه هستیم بنابراین باید همگی را هم با دقت مورد بررسی قرار داده و بودجه آنها را برآورد کنیم. به همین دلیل است که معمولاً همه سازمان‌ها می‌گویند که برای کاری که به من واگذار شده است فلان مقدار بودجه کفایت می‌کند و از سوی دیگر برخی از نهادها برای بودجه‌ای که به آنها اختصاص داده شده است معترض هستند.
معضلات تورم برای اجرای مناسب بودجه
وی به معضلات وجود تورم بالا برای اجرای مناسب بودجه اشاره کرد و گفت: از سوی دیگر باید توجه داشت که دشمن مهم اجرای مناسب بودجه، تورم نابخردانه و نابجاست که گریبان همه طراحی‌ها و پیش‌بینی‌های ما را می‌گیرد. وقتی ما با دلار 7 یا 70 تومان، بودجه را بسته و مسائلی را پیش‌بینی می‌کنم اما در اواسط سال نرخ ارز 5 برابر یا بیشتر می‌شود برای اجرای مناسب بودجه هم مشکل ایجاد خواهد شد. این موضوع مهمی است که باید در مورد بودجه توجه کنیم.
غنیمی‌فر بیان کرد: وقتی چنین مشکلاتی در کشور ما وجود دارد حتی اگر ساختار بودجه را با کلنک تغییر دهیم باز هم دردی دوا نخواهد شد چراکه این تغییرات و تورم‌ها همانند بمباران می‌تواند تمام پیش‌بینی‌های ما را به هم بریزد. این موضوعی است که مملکت ما از دوران قبل از انقلاب از آن رنج برده است.
لزوم یافتن راهکار برای مقابله با تغییرات در نرخ ارز
این کارشناس مسائل اقتصادی با بیان اینکه اقتصاد ایران نباید دستخوش تغییر در نرخ ارز شود تأکید کرد: مسئولان مملکت باید این موضوع را مورد بررسی قرار دهند که باید چه کنیم که زندگی ما دستخوش تغییرات در نرخ ارز خارجی نباشد. می‌توانیم برای این موضوع راهکاری پیدا کنیم؛ هرچند عده‌ای معتقدند چنین امکانی وجود ندارد. در دوران جنگ تحمیلی به مدت هشت سال اجازه ندادیم که نرخ ارز از مقدار معینی بالاتر برود.
رئیس اتحادیه سراسری تعاونیهای تولیدی افزود: وقتی چنین تجربه‌ای را داریم بنابراین باید بررسی کنیم که در آن موقع چه اقداماتی در این راستا انجام شده که نرخ ارز تغییر پیدا نکرده است و در شرایط کنونی هم آن را اجرایی کنیم. در مقطعی قیمت نفت در هر بشکه به حدود پنج دلار رسید و باز هم توانستیم مقاومت کنیم چراکه راهکار آن را بلد بودیم.
بودجه‌ریزی در ایران اشکالات فنی زیادی دارد
رئیس اسبق خانه صنعت، معدن و تجارت بیان کرد: متأسفانه در شرایط کنونی بلبشویی در شرایط بودجه‌نویسی و اجرای آن در کشور وجود دارد و مسائل فنی را در این مورد رعایت نمی‌کنیم. خواهش بنده این است که ریز بودجه یک سازمان را شفاف اعلام کنند تا بررسی کنیم که آیا این همان رقم بودجه‌ای است که باید به این سازمان اختصاص یابد یا رقم بیشتری اختصاص یافته یا مقداری از آن بودجه از قلم افتاده است.
غنیمی‌فر اظهار کرد: برخی افراد اگر ارتباطاتی داشته باشد گلوی دولت را می‌گیرند و طلب بودجه دارند یا به بودجه دیگران اعتراض می‌کنند. اینها مسائلی هستند که باید قبل از اینکه مسائلی نظیر اصلاح ساختار بودجه را رسانه‌ای کرده و در این مورد به مردم اطلاع‌رسانی کنیم، مورد تغییر قرار دهیم. به مردم اعلام کرده‌ایم که قصد داریم ساختار بودجه را تغییر دهیم اما اساساً این موضوع برای مردم چه اهمیتی دارد؟
معضلات نرخ بهره بانکی برای اجرای مناسب بودجه
وی با بیان اینکه تغییر در ساختار بودجه نیازی به این همه اطلاع‌رسانی و تبلیغات ندارد ادامه داد: مسئولان اگر قصد تغییرات در ساختار بودجه را دارند خب اینکار را انجام دهند. پس چرا اینقدر سر و صدای رسانه‌ای به راه انداخته‌اند؟ مگر کسی مانع این کار آنهاست و مخالفتی انجام داده است. مردم به مسئولان برای تغییر در ساختار بودجه اعتماد دارند اما ابتدا مسئولان ایرادات ساختار بودجه را بیان کرده و دلایل تغییر در آن و همچنین شیوه‌های تغییر در آن را به مردم اعلام کنند.
مردمی که درآمد مناسبی ندارند بنابراین توان پرداخت مالیات بیشتری را هم نخواهند داشت. از سوی دیگر کسانی‌که قبلا از پرداخت مالیات فرار می‌کردند هنوز هم راه فرا را بلد هستند و ارتباطات خود را دارند
غنیمی‌فر بیان با اشاره به عدم تخصص بانیان تغییر در ساختار بودجه گفت: متأسفانه افرادی که به دنبال این کار هستند و بنده آنها را می‌شناسم و با آنها صحبت کرده‌ام از مسائل مالی چیزی حالی‌شان نیست. بنده از حدود ده سال بعد از انقلاب، همواره فریادم در مورد نرخ بهره در نظام بانکی کشور به آسمان رسیده است چراکه نرخ بالای سود بانکی، بر موضوع بودجه و قیمت ابزارهای عمرانی هم تأثیر می‌گذارد. بنابراین اول باید با خودمان روراست باشیم و مطالب را به صورت عمقی مورد بررسی قرار دهیم.
آیا کاهش وابستگی بودجه به نفت امکان‌پذیر است
این کارشناس مسائل اقتصادی درباره سخنان برخی مسئولان مبنی بر کاهش وابستگی بودجه به درآمدهای نفتی تصریح کرد: این خوابی که دیده شده است تعبیر نخواهد شد. مردمی که درآمد مناسبی ندارند توان پرداخت مالیات بیشتری را هم نخواهند داشت. از سوی دیگر کسانی‌که قبلاً از پرداخت مالیات فرار می‌کردند هنوز هم راه فرا را بلد هستند و ارتباطات خود را دارند. متأسفانه مسئولان چندان به این مسائل آشنا نیستند و حتی منتقدان آنها هم پیشنهادهای خنده‌داری ارائه می‌دهند و مثلاً می‌گویند مؤسسات خیریه هم باید مالیات بدهند.
رئیس اتحادیه سراسری تعاونیهای تولیدی در پایان اظهار کرد: به همین دلیل باید مسائل را با کارشناسان و متخصصان در میان بگذاریم. حذف بودجه‌های نفتی به راحتی امکان‌پذیر نیست و عواقبی برای اقتصاد کشور در پی دارد چراکه رقم سرسام‌آوری از بودجه مربوط به درآمدهای حاصل از فروش نفت است. بنابراین باید در مورد چنین مسائلی به صورت عمقی حرف بزنیم چراکه حرفی که ظاهر آن قشنگ است، دردی را از کسی دوا نخواهد کرد. از سوی دیگر باید در مسائل مربوط به بودجه از سیاسی‌کاری پرهیز کنیم.
انتهای پیام
