واکاوی مشروعیت سبک زندگی ریاضتی در «پژوهشنامه سبک زندگی»

به گزارش ایکنا؛ هشتمین شماره دوفصلنامه علمی پژوهشی «پژوهشنامه سبک زندگی» به مدیرمسئولی محمدتقی فعالی منتشر شد.

عناوین مقالات این شماره بدین قرار است: «بررسی مشروعیت سبک زندگی ریاضتی بر اساس قاعده لاضرر»، «‌بازشناسی جایگاه حرم امام‌زادگان در هویت شهری با تأکید بر سبک زندگی ایرانی ‌اسلامی»، «پیش‌بینی سلامت عمومی، بر اساس سبک زندگی اسلامی و استرس ادراک‌شده در دانشجویان کارشناسی روان‌شناسی دانشگاه علامه طباطبائی تهران»، «بررسی و تبیین مبانی دینی جایگاه و نقش زنان در الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت»، «عوامل مؤثر بر گزینش سبک زندگی در چارچوب نظام ارزشی اسلامی- ایرانی در میان جوانان مورد مطالعه: جوانان شهر کرمانشاه»، «بررسی مؤلفه «امید» در سبک زندگی دینی و نقش رسانه دیداری تلویزیون در گسترش امیدآفرینی دینی».

مشروعیت سبک زندگی ریاضتی

در چکیده مقاله «بررسی مشروعیت سبک زندگی ریاضتی بر اساس قاعده لاضرر» می‌خوانیم: «ریاضت که به‌عنوان سبک زندگی عرفانی و برای تهذیب نفس از جانب سالکان ریاضت‌پیشه در قالب دستورالعمل‌های خاص سلوکی تحقق می‌یابد، در برخی از موارد موجب آسیب‌های فراوان بدنی می‌شود که موجب کم‌رغبتی نسبت به این‌گونه از سبک زندگی شده است. تشخیص اینکه کدام‌یک از این آسیب‌ها مجاز و کدام‌یک ممنوع است و این جواز و منع پیرو چه اصول و قواعدی است، امری است لازم که با روش توصیفی و تحلیلی به آن می‌پردازیم. با توجه به اینکه این آسیب‌ها با قاعده لاضرر پیوندی ناگسستنی دارند، به این قاعده با توجه به اصول و قواعد و همچنین مبانی حاکم بر آن می‌پردازیم تا راهنمای مشتاقان این‌گونه از سبک زندگی شود. بر این اساس، چون سبک زندگیِ ریاضتیِ پیشنهادی ما در مسیر عقل و شرع و عرف بوده و انسان علاوه بر همه‌جانبه‌نگری، به مرتبه معنوی خود توجه داشته و ضرر معتنابهی بر او وارد نمی‌شود و مصلحت اهمی نیز در انجام ریاضت وجود دارد، می‌توان حکم به جواز این سبک از زندگی نمود.»

نقش زنان در الگوی پیشرفت

در طلیعه مقاله «بررسی و تبیین مبانی دینی جایگاه و نقش زنان در الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت» آمده است: «ازآنجاکه سطح توسعه کشورها، تابعی از شاخص‌های کیفیت گروه‌های گوناگون جمعیتی است، بی‌تردید توسعه متعادل و پایدار بدون مشارکت زنان که نیمی از جمعیت کشورها را تشکیل می‌دهند، امکان‌پذیر نیست. زن در جایگاه انسان، محور توسعه و از ارکان اساسی آن است و توسعه ایدئال، توسعه‌ای است که موقعیت انسانی و طبیعی زن را لحاظ کرده و تفاوت‌های او را با مرد نادیده نگیرد و نقش‌های متناسب با ویژگی‌های او را در نظر بگیرد؛ اما در حال حاضر، جایگاه و نقش کنونی زنان نسبت به وضعیت مطلوب و آرمانیِ مورد تأکید در فرهنگ دینی فاصله بسیار دارد. ازجمله راهکارها در جهت تغییر این شرایط، نظریه‌پردازی در خصوص مشارکت زنان در عرصه پیشرفت و توجه به ظرفیت آن‌ها در سیاست‌گذاری‌های کلانی همچون سند الگوی اسلامی-ایرانی پیشرفت است. الگویی که برخلاف نمونه‌های غربی آن، نباید صرفاً به ابعاد مادی پیشرفت نگاه کند، بلکه ضروری است تا همه ابعاد وجودی زن مسلمان و نقش‌های عام و خاص او در فرایند پیشرفت را مدنظر قرار دهد. در این مقاله، تلاش شده تا با تبیین مبانی دینیِ جایگاه جنسیتی زن، زمینه توجه به جایگاه و نقش زنان در تدوین الگوی اسلامی-ایرانی پیشرفت فراهم گردد و از این طریق، زمینه طرح شاخص‌ها و معیارهای صحیح و منطبق با مبانی دینی و فرهنگی برای سیاست‌گذاری‌های کلان در برنامه‌های کشور ایجاد شود. در این تحقیق، پس از جمع‌آوری داده‌ها از طریق اسناد کتابخانه‌ای از روش تحلیل کیفی و عقلی جهت تحلیل و تبیین داده‌های مستخرج از منابع دینی استفاده می‌شود.».