بررسی رابطه حکومت و عدالت در نگاه امیرمؤمنان(ع) در «فرهنگ و معارف دینی»
گروه اندیشه ــ جدیدترین شماره از پژوهش نامه «فرهنگ و معارف دینی»، به صاحب امتیازی دانشگاه شهرکرد، مدیرمسئولی سعید صفی و سردبیری مسعود فروزنده منتشر شد.
به گزارش ایکنا؛ در این شماره از پژوهش‌نامه «فرهنگ و معارف دینی»، مقالاتی با عناوین «نقد و بررسی دیدگاه اشتقاق لفظ جلاله از زبان‌های غیرعربی» نوشته بهزاد ایزدی و محمدتقی حسین‌پور؛ «ضمیرناخودآگاه از دیدگاه آیات و روایات» به قلم الهه خلیل‌زاده، هادی نصیری للردی و طلعت حسنی؛ «بررسی عوامل موثر بر میزان دینداری دانشجویان دانشگاه آزاداسلامی واحدشهرستان بروجن» تالیف نجیم نجیمی، فاطمه کهن‌سال و افشین جعفری؛ «مدارای اجتماعی در قرآن و سیره معصومین(علیهم السلام)» به قلم ولی الله نصیری و مسعود قنبری؛ «رابطه حکومت اسلامی و عدالت در نگاه امام علی(ع)» نوشته احمدرضا بسیج و «حمایت و صیانت از تولید ملی در سیره علما و روحانیون عصر قاجار (سال های ۱۳۲۴-۱۲۶۴ ه .ق)» تالیف سجاد برزگر هفشجانی منتشر شده است.
نقد و بررسی دیدگاه اشتقاق لفظ جلاله از زبان‌های غیرعربی
نویسنده مقاله «نقد و بررسی دیدگاه اشتقاق لفظ جلاله از زبان های غیرعربی» در طلیعه نوشتار خود آورده است با توجه به کثرت کاربرد لفظ جلاله در قرآن کریم و اهمیتی که وحی به این کلمه داده است و توجه ویژه قرآن‌پژوهان به این واژه تاکنون اقوال و نظریات پراکنده‌ای در زمینه اشتقاق اولیه و معانی گوناگونی برای لفظ جلاله ی الله ارایه شده است. به سبب ارتباط مذهبی، فرهنگی و تجاری نزدیکی که بین مردم سریانی زبان ساکن بین‌النهرین و یهودیان عبری و عرب زبان ساکن حدود حیره، شامات و فلسطین با اعراب ساکن حجاز و اطراف آن وجود داشت و تاثیرات متقابل این زبان‌ها بر یکدیگر برخی پژوهشگران مسلمان و مستشرقین در گذشته و حال ادعا کرده‌اند که لفظ سریانی«لاها» و یا واژه عبری«یهوه» سرمنشا اشتقاق لفظ جلاله در زبان عربی است؛ ولی با نظر به دلایل منقول در کتاب‌های لغت و مبانی زبان‌شناختی و شواهد تاریخی و کاوش در شعر جاهلی، نمی‌توان این ادعا را پذیرفت؛ همچنین اعتقاد شایع و رایج بین لغت‌شناسان عرب و شارحان قرآن کریم نیز اصالت این واژه در زبان عربی است.
ضمیرناخودآگاه از دیدگاه آیات و روایات
در طلیعه نوشتار «ضمیرناخودآگاه از دیدگاه آیات و روایات» می‌خوانیم پژوهش حاضر با موضوع ضمیرناخودآگاه از دیدگاه آیات و روایات، تحقیقی توصیفی، تحلیلی است. هدف این مطالعه عرضه دیدگاه‌های روان‌شناختی به قرآن است؛ زیرا اتصال قرآن به وجودی عاری از هرگونه عیب، سبب شده تا معیار مناسبی برای رفع نواقص علوم باشد. یکی از این علوم روانشناسی است. مبحث ضمیر ناخودآگاه از جمله نظریات مطرح در روانشناسی است. صاحب نظران ریشه بسیاری از بیماری‌ها و موفقیت‌ها را در شناخت صحیح و بهره‌برداری مناسب از این بخش روان انسان دانسته‌اند. بنابراین پژوهش حاضر در سودای یافتن موضع ضمیر ناخودآگاه در آیات و روایات است و در سه فصل کلی با عنوان ضمیر ناخودآگاه از دیدگاه فروید، یونگ و نقد آن از منظر آیات و روایات؛ بررسی خاستگاه و معادل آن درآیات و روایات تالیف شده است. نتیجه آن که ضمیر، معادل کلمه نفس و ناخودآگاه معادل لغت روح است. در این زمینه یک اثر با عنوان ضمیر ناخودآگاه در قرآن نگاشته شده و بخشی از این مسئله بررسی شده است؛ ولی پژوهش حاضر خاستگاه ضمیر ناخودآگاه را بیان کرده و معادل آن را نیز ارائه می‌دهد.
مدارای اجتماعی در قرآن و سیره معصومین(علیهم السلام)
نویسنده مقاله «مدارای اجتماعی در قرآن و سیره معصومین(علیهم السلام)» در طلیعه نوشتار خود آورده است مدارا به معنای لطف، تساهل، نرمی و در لغت، به معنای دوری از درگیری با فرد به خاطر شر اوست. خداوند متعال، در قرآن کریم، از مدارا، به عنوان برکت و رافت خود یاد کرده است. مدارا جایگاه بسیار مهمی در حیات خانواده و اجتماع آدمی دارد. اگر انسان با دیگران مدرا نکند و در سختی‌ها و ناگواری‌ها، با دیگر افراد با عصبانیت و خشم رفتار کند، هم به اعتماد اجتماعی و هم به صحت تربیتی و اخلاقی خود ضربه خواهد زد. مدارا نقش بسیار سازنده‌ای در زندگی خانوادگی و اجتماعی انسان دارد. زندگی پر از ناگواری‌هایی است که انسان با آن رو برو می‌شود. اگر انسان بنا را بر مدارا کردن با مردم نگذارد و در مشکلات و ناهمواری‌ها، با دیگران به تندی و خشونت رفتار کند، هم به اعتبار اجتماعی و هم به سلامت دینی و اخلاقی خود لطمه خواهد زد. هدف در این پژوهش، بررسی حیطه‌های مختلف مدارا در سیره امامان (ع) است که برای جمع آوری اطلاعات، از روش کتابخانه‌ای استفاده شده و داده ها با استفاده از روش توصیفی و تحلیل محتوا مورد بررسی قرار گرفته و نتایج حاصل از این بحث عبارتند از: در فضلیت مدارا، بسیاری از فضایل مانند خضوع و خشوع، نوع دوستی، صبر و خویشتن‌داری، کظم غیظ، نداشتن کینه‌توزی، دوری از خشم، دوری از جنگ، دوری از ناسزا‌گویی و سهل گیری وجود دارد. این فضایل اخلاقی و تربیتی نمونه‌ای از صفاتی است که انسان را در دنیا و آخرت به رتبه‌های والا و درجات ارزشمند می‌رساند.
رابطه حکومت اسلامی و عدالت در نگاه امام علی (ع)
در چکیده مقاله «رابطه ی حکومت اسلامی و عدالت در نگاه امام علی (ع)» می‌خوانیم در اندیشه و سیره ی علی(ع) عدالت دارای مفهومی محوری و اساسی است که از جایگاهی رکین در ساحت حکمت عملی بهره‌مند است موقعیتی مهم در تنظیم روابط میان آحاد جامعه و رابطه ی متقابل مردم و مسئولین دارد. هدف حکومت و دولت، در دیدگاه آن حضرت این است که علاوه بر تامین امنیت و عدالت و در کل تامین نیازهای مادی، تامین نیازهای معنوی و روحانی را نیز عهده دار گردد. مهم‌ترین وظیفه حکومت دینی اصلاح نظامات اقتصادی جامعه است که برکات و آثاری فراوان دارد. زمانی که عدالت در جامعه حکمفرما باشد، جامعه احساس امنیت و آرامش می‌کند و چنین حکومتی نه بر جسم‌ها که بر دل‌ها حکمرانی خواهد داشت. این مقاله در پی آن است تا ضمن بیان معانی عدل، نسبت عدالت را با حکومت دینی از منظر امیرالمومنین (ع) با تکیه بر گفتارهای حضرت به شیوه ی کتابخانه‌ای بررسی کند. بر اساس یافته این مقاله اصلی‌ترین هدف حکومت تحقق عدالت همه جانبه است تا راه برای هدف غایی؛ یعنی کمال و تعالی معنوی آحاد جامعه هموار گردد.
انتهای پیام
