«صعود و سقوط مداحان» در خیمه

به گزارش ایکنا؛ ماهنامه دینی، فرهنگی و مجالس حسینی «خیمه» در شماره ۱۳۴ که ویژه آبان و آذر ۱۳۹۸ منتشر شده به عناوین متنوعی در حوزه آئین، پرونده ویژه و فرهنگ اختصاص یافته است. 

حرف اول این نشریه با عنوان «بهرام‌پور مقصر است یا آقای تلویزیون» به قلم عطاءالله اسماعیلی به چندگانگی تصمیم‌گیری‌ها در تلویزیون اشاره کرده و معتقد است: این مفسر قرآن مانند هزاران پژوهشگر علوم قرآنی، محترم و دلسوز است و فهم و برداشت خود را از آیه مطرح و از آن دفاع کرده است و اشکال به جایی وارد است که این فهم خاص نباید در رسانه عمومی و حکومتی منتشر شود.

سرمقاله شماره اخیر خیمه نیز به قلم حجت‌الاسلام محمدرضا زائری، مدیرمسئول خیمه منتشر شده است. در این سرمقاله به سرمایه مذهبی اشاره کرده و برای تبیین آن گریزی به تعریف سرمایه اجتماعی در حوزه مذهبی زده است. در بخشی از این سرمقاله آمده است: «مرحوم فلسفی قصه‌ای از پدرشان مرحوم تنکابنی تعریف می‌کنند که ایشان یک شب دیر به منزل رسیدند و مادرم گریه می‌کرد، وقتی که برگشت پرسیدیم چه شده است؟ گفت: یک زن که در تاریکی شب گم شده بود به من پناه آورد و به خانه رساندمش. مادرم پرسیده بود حالا برای چه اشک می‌ریزی؟ ایشان گریه می‌کرد و می‌گفت: این زن به لباس من اعتماد کرد. اگر یک روز کسی از روحانیت شأن این لباس را مخدوش کند و این اعتماد از بین برود چه می‌شود؟

این روزها بسیاری از خانواده‌های مذهبی گلایه می‌کنند که بچه‌هایشان نماز نمی‌خوانند و می‌گویند آن چیزی که سال‌ها در ذهن ما از دینداری و روحانیت شکل گرفته بود، خراب شده است. اگر قرار باشد روحانیت همه سرمایه‌ها را یکباره خرج کند، از راهپیمایی اربعین تا انتخابات، بالاخره این سرمایه تا جایی ادامه دارد و روزی تمام می‌شود چون درست و به جا مصرف نکردیم و نگرانی برای خرج کردنش نداشتیم. این سرمایه تمام می‌شود و جایگزین ندارد.

باید اعتراف کنیم که در مورد حفظ و صیانت از سرمایه مذهبی‌مان تدبیر نداشتیم. کاندیداتوری مرحوم سیدعلی‌اکبر حسینی در انتخابات مجلس مصرف سرمایه مذهبی ما بود. الان روحانی دیگری در تهران می‌تواند نفر اول شود؟ نه تنها روحانی دیگر نفر اول انتخابات نخواهد شد، بلکه ممکن است اساساً دیگر هیچ شخص روحانی در لیست تهران جای نداشته باشد، ما این ظرفیت‌ها را مصرف کرده‌ایم.»

حسین واله، استادیار گروه فلسفه دانشگاه شهید بهشتی درباره نواندیشی دینی و چالش دینداری در دنیای مدرن گفته است؛ فقه باید بازسازی شود. سیاستگذاران کشور باید به بازنگری در انگاره‌های دینی تن بدهند، راه آن هم گفت‌‎وگوست و بخش عمده مشکلات با گفت‎وگو در اجتماعات، رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی به سوی حل شدن می‌رود. 

چهره ماه این شماره از خیمه به آیت الله علامه سیدجعفر مرتضی اختصاص یافته است. سعید طاووسی مسرور، مدرس دانشگاه علامه طباطبایی در معرفی این چهره می‌نویسد: سیدجعفر مرتضی به گفته خودش همواره مسیر پژوهشش را بر اساس احساس نیاز تعیین کرده، یعنی هر جا احساس کرده خلأ یا نقصی متوجه یک بحث دینی است و نیاز به رفع ابهام وجود دارد، به پژوهش و نگارش پرداخته و با وجود شهرتی که در تاریخ و سیره رسولالله(ص) و اهل بیت(ع) داشته، آثاری درباره تفسیر، فقه، و اصول نیز از خود به یادگار گذاشته است، اما شهرتش در تاریخ بی‌جهت نیست، زیرا عمده آثار او در این عرصه است و چنان علاقه و جدیتی در این عرصه داشته که موجب جذب برخی افراد به این عرصه شده است.

12 روایت معتبر از دیدارهای یک خبرنگار با مرحوم سیدجعفر مرتضی نیز خواندنی است. 

صعود و سقوط مداحان نیز یادداشتی به قلم محمدهادی حسینی است که مداحان را به عنوان سرمایه مذهبی دانسته و بیان می‌کند: سرمایه همیشه در معرض خطر و تهدید است، همانطور که در بازار اقتصاد و پول ممکن است هر لحظه عوامل متعدد سرمایه را کاهش دهد یا نابود کند. همانطور هم در بازار فرهنگ و اجتماع، سرمایه در معرض ضربه‌های مختلفی قرار دارد. از طرف دیگر به همان ترتیب که سرمایه اقتصادی به دلایل گوناگون افزایش می‌یابد، سرمایه مذهبی هم می‌تواند رونق و افزایش بیشتری پیدا کند. 

در پرونده ویژه این نشریه با عنوان «تبلیغ دین» به بایسته‌های تبلیغ دین در جهان جدید، تأثیر تکنولوژی در تبلیغ دین، تعامل تبلیغ اسلام و رسانه‌های نوین، نسبت نهادی شدن امر دینی و ناکارآمدی تبلیغ دین، رقابت منبری‌های مجازی با سنتی و آینده روحانیت، تبلیغ دین و عبور از عصر مفاهیم پرداخته شده است.

سیدیحیی یثربی، مترجم و مفسر قرآن نیز درباره دلایل و اهمیت روزآمد بودن فهم قرآن می‌گوید: ما در حال حاضر نیاز نداریم که قرائت و خوانش خاصی از قرآن داشته باشیم یا زاویه نگاهمان را تغییر دهیم و یا اینکه به درجه عقل خودمان بیفزاییم که اگر قبلاً مثلاً پنج درجه بوده، اکنون آن را به پانزده درجه افزایش دهیم، بلکه تأکید می‌کنم که باید فهم ما تغییر کند. آب و خاک فرق نمی‌کند، بلکه این دانشمندان هستند که فرق می‌کنند.

«چرا کسی درباره شغل امام حسین(ع) حرف نمی‌زند؟» عنوان مطلبی است که حجت‌الاسلام غلامحسین محرمی مدیر مؤسسه شیعه‌پژوهی در قم درباره ناگفته‌هایی از زندگی حضرت سیدالشهدا(ع) قبل از حرکت به سمت کربلا سخن گفته است.