تهدید مراکز فرهنگی مصداق بارز تروریسم فرهنگی است/ جراحتی بر روح بشر

به گزارش ایکنا به نقل از روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه کشور در نشست هم اندیشی حفاظت از اموال فرهنگی ملت‌ها و میراث جهانی که با حضور اشرف بروجردی، رییس سازمان اسناد و کتابخانه ملی و جمع کثیری از سفیران کشورها به همراه شخصیت‌ها و صاحبنظران فرهنگی در کتابخانه ملی برگزار شد به تشریح خطرات جهانی تهدیدات رییس جمهور آمریکا پرداخت.

وی ادامه داد: در ابتدا لازم می‌دانم خرسندی خود را برای حضور در این نشست هم‌اندیشی در کنار مفاخر و سرمایه‌های فرهنگی و علمی ایران ابراز دارم و از تمامی سازمان‌های مردم نهاد، دستگاه‌ها و عزیزانی که نسبت به حفظ میراث گذشتگان و امانت آیندگان احساس مسئولیت کرده و در برگزاری این برنامه ایفای نقش کردند، به ویژه کتابخانه ملی ایران، کمیسیون ملی یونسکو و نمایندگی یونسکو در تهران، تشکر و قدردانی کنم .

ظریف عنوان کرد: برگزاری چنین نشست موقری برای پاسداشت حریم مراکز فرهنگی و موجودیت غیرقابل تعرض آن‌ها ابتکار ارزنده‌ای است که امیدوارم به سهم خود بتواند بار دیگر تصویر شکوه‌مند و فاخر فرهنگ، تمدن و میراث تاریخی ایران و ایرانی را به جهانیان عرضه کند.

نقش میراث فرهنگی در بازشناسی هویت بشر

وی تصریح کرد: مکان‌ها و آثار فرهنگی - تمدنی، شاید از لحاظ تاریخی و جغرافیایی متعلق به یک قوم یا ملت باشند، اما از لحاظ نقشی که در بازشناسی هویت بشری و انباشت لایه‌های تاریخی معرفت دارند، متعلق به همگان و فارغ از جغرافیا و مکان هستند.

وزیر امورخارجه ادامه داد: لذا شایسته است از مفهوم «میراث مشترک بشری» برای توصیف این دستاوردهای بشری بهره جوییم. از این رو، احترام به آثار فرهنگی و تمدنی، در واقع رعایت حرمت انسانی و کرامت ذاتی انسانی است و در نقطه مقابل، حمله به اموال و میراث فرهنگی، حمله به انسانیت، حمله به روح بشریت و حمله به تاریخ است.

ظریف گفت: در تلاش مشترک و هم افزایی بین‌المللی برای صیانت و حمایت از مراکز فرهنگی و مظاهر تمدن بشری و مقابله با تهدید و آسیب رساندن به آن‌ها، جامعه جهانی اسناد مهم و سازوکارهای قابل توجهی را تدوین کرده است.

وی ادامه داد: به عنوان مثال، «کنوانسیون 1954 لاهه درخصوص حفاظت از اموال فرهنگی در مخاصمات مسلحانه» آسیب به اموال فرهنگی هر ملتی را به منزله آسیب رساندن به میراث فرهنگی تمام بشریت و جرمی نابخشودنی در نظر گرفته است.

وی ادامه داد: این کنوانسیون هر نوع حمله و ایراد آسیب به اموال فرهنگی را منع کرده و بر اساس پروتکل دوم 1999آن، حتی در زمان مخاصمات مسلحانه، اموال فرهنگی، اموال غیرنظامی محسوب شده و نباید مورد حمله قرار گیرند.

کنوانسیون 1972 و حفاظت از میراث فرهنگی و طبیعی جهان

ظریف تصریح کرد: هم چنین «کنوانسیون 1972حفاظت از میراث فرهنگی و طبیعی جهان» نیز همه کشورهای متعهد را مکلف کرده تا از هرگونه اقدام عمدی که مستقیم یا غیرمستقیم، به میراث فرهنگی و طبیعی واقع در سرزمین سایر کشورهای عضو این کنوانسیون آسیب برساند، خودداری کنند.

وی گفت: علاوه بر این، بر اساس پروتکل اول الحاقی به کنوانسیون‌های چهارگانه ژنو، هر نوع عمل خصمانه علیه بناهای تاریخی، آثار هنری یا اماکن مذهبی که به عنوان میراث فرهنگی یا معنوی مردم یک سرزمین شناخته می‌شود، ممنوع است.

ظریف ادامه داد: بنابراین نه تنها حمله و تخریب، بلکه استفاده از این اماکن برای پیشبرد اهداف نظامی نیز ممنوع بوده و عاملین و مرتکبین چنین جنایاتی به عنوان جنایتکاران جنگی شناخته می‌شوند.

وی گفت: اسناد بین‌المللی متعددی از جمله قطعنامه‌های صادره از سوی ارکان مختلف ملل متحد و آرای متعدد صادره از سوی محاکم قضایی و کیفری  بین المللی نیز بر این مهم و تعهدات عام الشمول اعضای جامعه بین‌المللی صحه گذاشته‌اند.

نقش آفرینی روز افزون عوام فریبی

ظریف بیان کرد: افراطی‌گری، رنگ و مذهب و نژاد نمی‌شناسد. امروز در غرب با گسترش ناسیونالیزم افراطی و نژادپرستانه، شاهد نقش آفرینی روزافزون عوام‌فریبانی هستیم.

وی گفت: همچنین برخلاف تمامی قواعد حقوقی و اخلاقی، تمدن و فرهنگ بشری را به سخره گرفته و به ارزش‌های دینی و باورهای مذهبی میلیاردها انسان اهانت کرده و کتاب مقدس آنان را می‌سوزانند و در جهت ترویج نفرت و خشونت و جنگ افروزی از هیچ گفتار و رفتار و اقدامی فروگذار نمی‌کنند.

ظریف ادامه داد: وقیحانه ترین نمونه، اقدامات و اظهارات رییس جمهور رژیم کنونی آمریکا است که مردم و فرهنگ ایرانی را تهدید کرده و ضمن نقض قواعد و اصول بنیادین حقوق بین‌الملل از جمله اصل منع تهدید یا توسل به زور، یاوه‌گویانه تهدید کرده است که 52 نقطه در ایران را که برخی از آن‌ها از اهمیت بالایی برای ایران و فرهنگ ایرانی دارند، هدف قرار می‌دهد.

وی افزود: برای شناخت عقبه این طرز تفکر کافی است اندک نگاهی به تاریخ معاصر خود بیندازیم و اقدام‌هایی که برخی گروه‌های جنگ طلب یا تروریستی در تخریب اموال و میراث‌های فرهنگی از خود به جای گذاشته اند، را مرور کنیم.

ظریف عنوان کرد: افراطیون در سال 2001 مجسمه‌های بودا را در بامیان منفجر کردند، همچنین تروریست‌های داعش، میراث فرهنگی عراق و سوریه از جمله موصل، نینوا، پالمیرا را در سال‌های 2014 و 2015 از بین بردند و اکنون دونالد ترامپ، نه تنها با نقض فاحش منشور ملل متحد، ایران را به حمله مسلحانه تهدید می‌کند، بلکه به طور علنی از حمله به اماکن تاریخی و فرهنگی ایران سخن به میان می‌آورد.

وی ادامه داد: این در حالی است که توافق جامعه جهانی برای حفاظت از میراث و اماکن فرهنگی، چه در شرایط صلح و چه در شرایط جنگ، خود یک میراث ناملموس بزرگ و مشترک جهانی است.

تروریسم روشن اقتصادی و فرهنگی

ظریف گفت: تهدید رییس جمهوری آمریکا برای نابودی مراکز فرهنگی و تمدنی ایران مصداق بارز تروریسم فرهنگی بین‌المللی است و ادامه قانون شکنی رژیم آمریکا برای شکستن مقاومت مردم ایران است که از یک سو با تروریسم اقتصادی با صراحت منابع تأمین غذا و داروی مردم دلاور ایران را نشانه گرفته است.

وی افزود: وزیرخارجه آمریکا در یک اقدام مجرمانه که مصداق توطئه برای نسل کشی و جنایت علیه بشریت است اعلام می‌کند که اگر ایران می‌خواهد مردمش غذا داشته باشند باید از ما تبعیت کند.

 وزیر امور خارجه  کشورمان تصریح کرد: از سوی دیگر، در قالب حمله جنایتکارانه و تروریسم دولتی دست به ترور یکی از محبوب ترین شخصیت‌های ایران و منطقه می‌زند و در کمال وقاحت به ترور سردار سرافراز شهید سپهبد قاسم سلیمانی افتخار می‌کنند؛ بزرگمردی که منطقه و جهان وامدار مبارزه او با جریان‌ها و گروه‌های تروریستی و افراطی است.

ظریف ادامه داد:  تهدیدات ترامپ تبلور تنفر ناشی از حقارت است. نه فقط تنفر از ایران و فرهنگ غنی ایرانی، بلکه تنفر از فرهنگ، تمدن و هر چیزی که بیانگر صلح و ثبات است.

وی افزود:‌ رژیم ترامپ با اقدامات نامتعارف و غیرعقلانی، سعی در پررنگ‌تر کردن نقشی ناخوشایند و منفی در تاریخ دارد حتی اگر به بهای نابودی بخش‌های زیبایی از تاریخ و هویت بشریت تمام شود و قبل از این نیز این رژیم نشان داده است که به قوانین، رویه‌ها و حتی تعهدات بین‌المللی دولت خود نیز پایبند نیست.

قانون ستیز حکومت آمریکا

ظریف با برشمردن برخی از این نا‍‍‍‍‍پایبندی‌ها نظیر اعلام خروج از یونسکو، خروج از معاهده آب وهوایی پاریس، خروج از معاهده منع موشک‌های هسته‌ای میانبرد و کوتاه‌برد در کنار خروج یک‌جانبه از توافق برجام گفت: این موارد تنها نمونه‌هایی از یک‌جانبه‌گرایی، انکار حقوق بین الملل و به واقع قانون ستیزی این رژیم است.

وی گفت: زمانی که ترامپ، با مشی نژاد پرستانه، ملت متمدن و با فرهنگ ایران را »تروریست» می‌خواند، با وقاحت به دنیا اعلام می‌کند که رژیم اوهیچ تعهدی نسبت به رعایت اصول و خطوط قرمز حقوق بین‌الملل و از جمله اصل منع نژاد پرستی، اصل منع تبعیض و اصل مسئولیت بین‌المللی در قبال تعهدات عام و تعهدات خاص ندارد.

ظریف افزود: این رژیم علیرغم ادعاهای خود بارها نشان داده که اعتقادی به مذاکره و پایبندی به تعهدات قبلی و فعلی ندارد. دشمنی با فرهنگ، حتی خصومت با یک ملت نیست بلکه مخاصمه و مبارزه با ارزش‌های مشترک فرهنگی و دستاوردهای تمدنی ملل مختلف جهان است.

وی بیان کرد: یکجانبه گرایی و قانون شکنی همانقدر خطرناک است که تحمل آن توسط دیگران. متاسفانه مواضع منفعلانه کشورها و سازمان‌های بین‌المللی در مقابل قانون شکنی و یکجانبه‌گرایی ترامپ وی را در پیگیری مشی قلدری جهانی جریتر کرده است.

ظریف ادامه داد: به عبارت دیگر یکجانبه گرایی انفعالی مشوق یکجانبه گرایی فعال است. کشورهایی که برای مصون ماندن از تعرض ترامپ به یکجانبه گرایی و قانون شکنی او تن دادند، در نهایت زمینه را برای تعرض وی به خودشان فراهم کردند.

وی تصریح کرد: تحریم پروژه نورث استریم، تهدید به افزایش تعرفه خودروهای اروپایی و تهدید اخیر به افزایش سایر تعرفه‌ها علیه اروپا نتیجه طبیعی برخورد منفعلانه اروپا در برابر خروج آمریکا از برجام و خوش خدمتی آنان در استفاده نژادپرستانه و غیرمجاز از ماده 36 برجام است.

میراث فرهنگی امانت آیندگان

ظریف افزود: میراث فرهنگی نقش به‌سزایی در تقویت عناصر معنوی و مادی تحقق صلح و توسعه پایدار دارد. آثار تاریخی، میراث گذشتگان و امانت آیندگان است و آنچه که امروزه تحت عنوان تمدن بشری شناخته می‌شود، بر شالوده های همین میراث بنا نهاده شده است.

وی ادامه داد: جمهوری اسلامی ایران به عنوان وارث یکی از تمدن‌های کهن، همواره منادی تعامل و همکاری فرهنگ‌ها و گفتگوی تمدن‌ها بوده تا نسل‌های آینده، از بالندگی و پویایی و تعامل فرهنگی برخوردار باشند و نسل کنونی از بلای افراط و ترور و خشونت رها شود.

ظریف گفت: در نهایت، آثار و میراث فرهنگی به جا مانده، گواهی است بر تاریخ و تمدن کهن و استقامت و ماندگاری مردم بزرگ ایران در برابر امواج موقتی غارتگران و فرهنگ ستیزانی همچون ترامپ.

وزیر امورخارجه کشورمان در خاتمه سخنرانی خود را با آیه 17 سوره رعد " فَأَمَّا الزَّبَدُ فَيَذْهَبُ جُفَاءً ۖ وَأَمَّا مَا يَنْفَعُ النَّاسَ فَيَمْكُثُ فِي الْأَرْضِ كَذَٰلِكَ يَضْرِبُ اللَّهُ الْأَمْثَالَ" پایان داد.

در ادامه این نشست حجت الله ایوبی، دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو در تهران با توصیف محمد جواد ظریف به عنوان پرچمدار بهار در این زمستان سخت که نماد حکمت ایرانی است از تلاش‌های اشرف بروجردی و همکارانشان برای برگزاری این نشست قدردانی کرد و افزود: این خوب است که در جهانی که عده‌ای بر طبل جنگ می‌کوبند برای گفت‌وگو و صلح دور هم جمع شده‌ایم که قطعاً بی‌تاثیر نیست.

صلح و گفت‌وگو آرمان شهر بشر

رییس کمیسیون ملی یونسکو ادامه داد: هفتاد سال پیش بعد از جنگ جهانی دوم، اندیشه‌ای زیبا رویید و بشر به دنبال آرمان شهر صلح و گفت‌وگو بود و با توجه به اینکه می‌دانست جنگ از ذهن بشر آغاز می‌شود، قصد داشت آیینه ذهن بشر را پاک کند.

ایوبی تصریح کرد: به همین دلیل در یونسکو گردهم آمدند تا ضمیر انسان را از خشونت پاک کند و اصالت‌ها، آیین‌ها و خویشتن آنها را به خودشان نشان دهند.

رییس کمیسیون ملی یونسکو تصریح کرد: این سازمان با ثبت میراث ملموس و غیرملموس قصد دارد یاد آوری کنند بشر خانواده‌ای بزرگ در جهان است و این آثار فرهنگی، میراث همه بشر است.

قدردان فرهنگ باشیم

ایوبی با بیان اینکه زر و زور، ثروت و سرمایه نیست، عنوان کرد: داشته‌های فرهنگی، آیین‌ها و رنگ‌ها ثروت هستند که باید قدر این داشته‌ها را بدانیم.

وی بیان کرد: زور در بازو و زر در ترازو چالش برانگیز است و برای جهان تکثر و رقابت مورد بهره برداری قرار می‌گیرد اما جهان فرهنگ جهان جان، معنا و یگانگی است؛ در معانی اعداد جایگاهی ندارند زیرا جهان فرهنگ جهان جان و روح است اما تفرقه روی حیوانی است.

ایوبی با اشاره بر اینکه تخریب و تهدید بناهای فرهنگی میراث جراحت بر روح خانواده بشر است، گفت: به همین دلیل است زمانی که ارگ بم فرو می‌ریزد یا بغداد غارت می‌شود همه جهان عزادار می‌شود زیرا به گفته شیخ عطار نیشابوری وقتی پر سیمرغ فرهنگ و هنر بر سرزمینی می‌افتد جوشش شور و عشق و میعادگاه همه انسان‌ها می‌شود.

وی ادامه داد: روح بشر آینه‌ای است که باید آن را در باورها اصالت‌ها بجوید و پیام یونسکو همین است که فرهنگ و تاریخ اصالت هستند و باید داشته‌های خود را در فرهنگ و تاریخ باورهای خود بجوییم.

رییس کمیسیون ملی یونسکو با بیان اینکه هر سال در یونسکو دو رویداد در فهرست تجلیل قرار می‌دهیم، عنوان کرد: در دو سال 2018 و 2019 به نام شیخ اشراق سهروردی، شهید راه ادب و عرفان و عشق این تجلیل‌ها را برگزار کردیم که از نامداران دانشگاه جندی شاپور است.

همچنین در این نشست سردیس «شهاب الدین سهروردی» با حضور محمد جواد ظریف، اشرف بروجردی و حجت الله ایوبی رونمایی شد که به گفته ایوبی پرتره مشخصی از این شخصیت برجسته ایرانی وجود نداشت و طراحی آن از روی تحقیقات صورت ‍‍پذیرفته که توسط یکی از هنرمندان ساخته شده است.