چالش‌های مهم اجتماعی در دومین روز جشنواره فیلم فجر/ حضور پرمهر ناشنوایان در جمع اهالی رسانه

به گزارش خبرنگار ایکنا، فیلم سینمایی «شنای پروانه» اولین فیلمی که در دومین روز جشنواره به نمایش درآمد، تیزرهای این اثر قبل از اکران مخاطبان بسیاری را برای تماشا این فیلم ترغیب کرده بود و سالن‌های نمایش نیز بیانگر استقبال مخاطبان از آثار بودند. بسیاری از تماشاگران پس از تماشای فیلم معتقد بودند این اثر یکی از نماینده‌های جدی دریافت سیمرغ در جشنواره سی و هشتم است. 

فیلم «شنای پروانه» به نویسندگی و کارگردانی محمد کارت با حضور کارگردان، حسین دوماری و سامان لطفیان، نویسنده، امیر آقایی، جواد عزتی، پانته‌آ بهرام، طناز طباطبایی، علی شادمان، مه‌لقا باقری، آبان عسگری، بازیگر، سعید حسنلو، طراح صحنه، اسماعیل علیزاده، تدوین، غزاله معتمد، طراح لباس، عظیم قراینی طراح چهره پردازی و سید رضا صائمی، منتقد و با اجرای منصور ضابطیان برگزار شد.

در ابتدای جلسه، رضا صائمی گفت: نقد فیلم حتماً نباید بلافاصله بعد از تماشای فیلم نقد انجام شود، چون ممکن است احساسات شخصی روی نقد تأثیر بگذارد. درباره کارگردان این فیلم باید بگویم من نمی‌توانم این فیلمساز را فیلم‌اولی‌ بنامم، چون کارهای خوب او در حوزه مستند، وی را بسیار توانا کرده است. به همین دلیل در فیلم اولش چنین محکم قدم برمی‌دارد.

وی افزود: کارت در کار اولش سراغ موضوع اجتماعی رفته است که شاید عده‌ای را به یاد آثاری چون «مغزهای کوچک زنگ‌زده» بیاندازد، اما این فیلم تفاوت‌های خاص خود را دارد، چون تجربه زیسته کارگردان از منطقه جنوب شهر باوری صحیح در فیلم از مردمانی که می‌گوید، نشان می‌دهد.

وی افزود: این فیلم به هیچ وجه مروج خشونت نیست، بلکه می‌توان آن را مذمت‌کننده رفتارهای خشن نامید. برای همین این گفته را قبول ندارم که شنای پروانه به نوعی مروج لمپنیسم است.

در ادامه جلسه، محمد کارت، کارگردان شنای پروانه اظهار کرد: قبل از بیان هر چیزی از رسول صدرعاملی کمال تشکر را دارم. او به ما کمک کرد تا این فیلم تولید شود. درباره شرایط تولید این فیلم هم باید بگویم که این کار شرایط سخت خاص خود را داشت و همه به نوعی برای آن زحمت کشیدند.

وی اضافه کرد: فیلم درباره جنوب شهر نیست، بلکه هر آدمی می‌تواند با آن ارتباط برقرار کند، ولیکن تنها داستان این فیلم است که در جنوب شهر اتفاق می‌افتد. ریتم فیلم هم به نظرم کند نیست. این را تنها به واسطه نظر شخصی خودم نمی‌گویم، بلکه از برداشتی که از سالن‌های نمایش فیلم داشتم، به این باور رسیدم.

طناز طباطبایی، بازیگر این فیلم سینمایی اظهار کرد: وقتی خواندن فیلمنامه را آغاز کردم و به محض اینکه شخصیتی که قرار بود آن را بازی کنم، کشته شد، از خود سؤال کردم چرا کارگردان به من این نقش را پیشنهاد کرده است؟ برای همین تا انتها فیلمنامه را مطالعه کردم و در خاتمه فیلمنامه متوجه شدم چرا چنین پیشنهادی به من شده است. این فیلم از ابتدا مشخص بود یکی از کارهای خوب جشنواره سی و هشتم خواهد بود.

بازیگر تأکید کرد: من از حضور در این کار بسیار راضی هستم و کوچک بودن نقش اصلاً برایم ناراحت‌کننده نبود، چون معتقدم این یکی از آثار خوب جشنواره هست.

پانته‌آ بهرام، دیگر بازیگر این فیلم هم گفت: به خوبی می‌دانستم محمد کارت بازیگری را می‌شناسد. به همین دلیل وقتی چنین نقش کوچکی را به من پیشنهاد داد، احساس کردم با نقش بسیار خوبی رو به رو هستم. این نقش از اتفاقات خوب در بازیگری من است، چون کاراکتر حاضر می‌شود از زنانگی خود بگذرد تا بتواند زندگی‌اش را پیش ببرد.

امیر آقایی، بازیگر فیلم نیز با بیان اینکه برای این فیلم سینمایی از رسول صدرعاملی بسیار ممنون است، گفت: برای این فیلم، کار تحقیقاتی نمی‌خواستم. تنها کافی بود به گذشته خودم برگردم، چون خیلی از دوستان من که امروز زیر خاک هستند، از جنس آدم‌هایی بودند که در فیلم شنای پروانه دیدیم.

جواد عزتی، بازیگر اصلی فیلم شنای پروانه نیز با بیان اینکه لحظات خوبی را در این فیلم سپری کرده است، تصریح کرد: تمام کسانی که در این فیلم حضور داشتند، عاشقانه هر آنچه که داشتند، عرضه کردند تا کار خوبی عرضه شود و خوشحالم این اتفاق در فیلم رخ داده است.

چالش‌های پیش روی ناشنوایان

دومین فیلم دومین روز جشنواره «بی‌صدا حلزون» این فیلم به تهیه‌کنندگی مرتضی شایسته و کارگردانی بهرنگ دزفولی‌ زاده و نویسندگی محمد‌رضا رهگذر با موضوع اجتماعی ساخته شده است. «بی صدا،حلزون» قصه‌ای اجتماعی متفاوت با رویکرد به قشر خاصی از جامعه دارد. این فیلم شاید اثری متوسط در کارنامه کارگردانش باشد اما هانیه توسلی در آن خوب درخشیده است.

نشست خبری فیلم «بی صدا حلزون» به کارگردانی بهرنگ دزفولی‌زاده با حضور کارگردان، مرتضی شایسته، تهیه‌کننده، محمدرضا رهگذر، نویسنده، هانیه توسلی، علیرضا جلالی‌تبار، مجتبی شکری بازیگران فیلم، رضا شبیری زنجانی، آهنگساز، افسانه صمدزاده، طراح صحنه و لباس، محمدرضا جان‌پناه فیلمبردار، امین انتشاری، جلوه‌های ویژه بصری، سحر عصر آزاد، منتقد و با اجرای منصور ضابطیان برگزار شد. نکته قابل توجه نشست این فیلم که مضمونی درباره ناشنوایان دارد، ترجمه همزمان آن توسط رابط ناشنوایان بود.

در ابتدای این جلسه، سحر عصرآزاد در سخنانی اظهار کرد: خیلی خوشحالم با این فیلم در جلسه نقد و بررسی جشنواره فیلم فجر حضور دارم. فیلم بی‌صدا حلزون را دوست دارم، چون سراغ قشری رفته است که تا به حال درباره آن‌ها کمتر حرف زده شده است، پس وقتی اثری در این حوزه تولید می‌شود، من از ساخت آن خوشحال می‌شوم.

حضور رنگ‌های متفاوت در سینما

وی افزود: فیلم یک‌دست و ساده است و می‌توان از آن به عنوان یکی از اتفاقات خوب در سینمای ایران نام برد، چون سینمایی که عادت کرده در یک گونه خاص کار کند، به واسطه چنین فیلم‌هایی، از یک‌رنگی رها شده و رنگ‌های متفاوت به خود می‌گیرد؛ اصلی که برای سینما ضروری است.

دزفولی‌زاده، کارگردان فیلم بی‌صدا حلزون در پاسخ به اولین سوال جلسه اظهار کرد: به نظرم فیلم کند نیست، چون فضای قصه طلب می‌کرد چنین ریتمی بر کار حاکم باشد. در ضمن اگر می‌خواستم شکلی تندتر به قصه بدهم، فکر می‌کنم آن تأثیری که می‌خواستیم، به تماشاگر منتقل نمی‌شد.

دزفولی زاده درباره انتخاب بازیگر ناشنوای فیلم گفت: برای اینکه فیلم دیده شود و به نوعی حرف‌های ناشنوایان در جامعه بازگو شود، از بازیگر ناشنوا استفاده کردم، اما مجتبی شاکری، بازیگر خردسال فیلم با بهترین کیفیت، کارش را ارائه داد. لازم به ذکر است، انتخاب بازیگران این فیلم سینمایی بسیار طول کشید، همچنین باید بگویم هانیه توسلی انرژی فراوانی برای کار از خود عرضه کرد، چون یادگیری زبان اشاره امری ساده نبود.

این کارگردان ادامه داد: برای اینکه فیلم بتواند حرف ناشنوایان را به درستی بیان کند، من بارها به انجمن ناشنوایان رفتم و با آنها گفتگوهای بسیاری داشتم تا بتوانم هر آنچه در نظر است، به بهترین نحو بیان کنم، زیرا برخی مواقع بی‌تجربگی در این حوزه ممکن است آسیب‌های جدی به همراه داشته باشد.

وی در پاسخ به این سوال که آیا با زبان اشاره آشنا است، گفت: تا حدی این زبان را می‌شناسم، به ویژه بعد از این فیلم آگاهی عمومی من نسبت به این زبان بیشتر شد، چون می‌خواستم ارتباطی که با ناشنوایان برقرار می‌کنم، بسیار ظریف و دقیق باشد.

هانیه توسلی بازیگر فیلم نیز بیان کرد: حضور در چنین کارهایی با ترس همراه است، چون ممکن است نقش آن‌گونه که انتظار می‌رود، از کار در نیاید، اما درباره یادگیری زبان اشاره نیز باید بگویم تمرین‌های فراوانی شد که به روی آن وقت کافی هم گذاشته شد. این اتفاق برای این رخ داد که باور داشتم معنا و مفهومی که فیلم در پی بازگویی آن است، بسیار عزیز و ارجمند است.

وی افزود: در این فیلم، تجربه انسانی را هم پشت سر گذاشتم، چون عده‌ای ناشنوا در کار حضور داشتند که از هیچ تلاشی فروگذار نمی‌کردند. برای مثال مجتبی شاکری، بازیگر خردسال که در نقش پسر من بازی می‌کرد، در بسیاری از مقاطع به من کمک می‌کرد. این اتفاق برایم بسیار عزیز است که آن را فراموش نخواهم کرد.

مرتضی شایسته، تهیه‌کننده فیلم در پاسخ به این سوال که چرا در سال‌های اخیر کم‌کار بوده است، گفت: قبول دارم تا چند سال پیش از میزان تولیداتمان کاسته شده، اما طی یک یا دو سال اخیر تلاش کرده‌ایم که با تولید برخی آثار، بازگشتی مناسب به سینما داشته باشیم.

در انتهای این جلسه ضابطیان، مجری برنامه از بازیگر ناشنوا و نوجوان فیلم، مجتبی شاکری بابت حضور تشکر کرد و جمعیت حاضر در نشست نیز او را تشویق کردند.

زنگ هشداری در باب قمار

«تومان»، سومین فیلمی بود که در دومین روز جشنواره به نمایش درآمد. داستان این فیلم درباره فردی است که از راه قمار اسب و فوتبال تلاش می‌کند یک شبه طبقه اجتماعی خود را تغییر دهد. داستانی که به قمار، پول، رفاقت مردانه، عشق و خیانت و شکست‌های بزرگ‌های بزرگ می‌پردازد. این فیلم با استقبال چندان اهالی رسانه مواجه نشد و بسیاری در هنگام نمایش سالن را ترک کردند. 

نشست خبری فیلم «تومان» به کارگردانی مرتضی فرشباف با حضور عوامل فیلم مرتضی فرشباف، کارگردان، نویسنده، سعید سعدی، تهیه کننده، میرسعیدمولویان، بازیگر، امین شریفی، صداگذار، مهدی سعدی، تدوین، مرتضی فربد، طراح صحنه با اجرای منصور ضابطیان و خدایار قاقانی، منتقد، برگزار شد.

منتقد این فیلم در ابتدای نشست در ارتباط با فیلم گفت: در مورد «تومان» حرف زدن سخت است. باید درموردش نوشت نه در این زمان کم حرف زد. مخاطب‌های فیلم دو گروه علاقه‌مند و غیر علاقه‌مند می‌شوند.زبان بصری فیلم یک گشایشی را در این دوروز ایجاد کرده است و ما را جلو می‌برد.

او افزود: این فیلم زبان سینمایی را بست می‌دهد تا با ابعاد فنی جدی‌تر آن را ببینیم.

این منتقد تصریح کرد: فیلم‌برداری درجه یکی در این فیلم دیدیم و سکانس بازی صربستان خیلی پیچیده و سخت بود که فیلمبردار کار شاهکاری در این بخش انجام داده بود.

قاقانی اضافه کرد: نقش داوود خیلی خوب ایفا شده بود و بازیگر اجازه می‌داد که احساس نزدیکی با او‌داشته باشیم.

او با توضیح اینکه به واسطه فراگیر بودن فوتبال و علاقه‌مندی به آن همه آدم‌های فیلم با دغدغه‌‌های این حوزه نزدیک هستند، تصریح کرد: ما در این فیلم می‌توانیم مفهوم جدیدی ببینیم.ایرادتی در فیلم نیز وجود دارد که کارگردان قطعاً باید برای نمایش عمومی تغییراتی را اعمال  کند.

در ادامه نشست فرشباف در خصوص موضوع فیلم توضیح داد: دلیل انتخاب این اقلیم به این دلیل بود که من زاده آن منطقه هستم و با فرهنگ آن آشنایی دارم.

فرشباف افزود:دنبال این بودم که فضای تازه‌ایی برای ساخت فیلم در سینمای ایران انتخاب کنم.

او ادامه داد: این منطقه چندین سال است که با موضوع شرط بندی درگیر است و تمام شهر در آخر هفته به این موضوع توجه می‌کند.

کارگردان این فیلم با بیان اینکه ریتم در این فیلم را بافت قصه تعریف می‌کند، افزود: اتفاقات آنی این فیلم تأثیری روی حرکت دوربین و بخش‌های محتلف فیلم داشت.

سعدی درباره دغدغه‌های تهیه کنندگی «تومان» گفت: نوآوری وجسارت این فیلم، من را برای ساخت آن جذب کرد.برای اینکه مخاطب را از دست ندهیم قطعا پس از بازخورد، تغییرات لازم را اعمال خواهیم کرد.

فرشباف از تاثیر مهدی سعدی، تدوینگر در ساخت این فیلم گفت: او در تمام مدت کنار تیم بود و همه مدلی را با او تدوین و چیدمان کردیم. در این اکران نهایت بخش‌بندی درست را ارائه دادیم تا پس از اکران جشنواره بازخورد‌ها را دریافت کنیم.

کارگردان «تومان» اظهار کرد: احساس می‌کنم اگر زمان فیلم کوتاه‌تر از این شود حس زیبایی شناختی فیلم را درگیر می‌کند.

مولویان درخصوص ایفای نقش‌اش در فیلم توضیح داد: زمانی که فیلمنامه را تحویل گرفتم بخش مهم کارکتر در فصل‌های مختلف فیلم، نظر من را جذب کرد. همکاری سایر بازیگران و کمک آن‌ها به شکل‌گیری درست این نقش کمک کرد.

 فرشباف درباره تغییر فصول در فیلم  گفت: با تغییر فصل دنیای فیلم و اتفاقاتی که برای کارکتر می‌افتد همه بخش‌های فیلم با یکدیگر درگیر هستند.

او  در پاسخ به سؤالی مبنی بر چند پارگی در روایت توضیح داد: در این فیلم مقطع چند روزه از یک فصل را می‌بینیم و مجددا قطع می‌شود. چون داستان مرتبط با قمار است به دنبال نشان دادن ساختارهای مختلف‌ چالش و بالا پایین زندگی قمارباز را نشان می‌دهد.

کارگردان «تومان» ادامه داد: در فیلمنامه به دنبال جاه‌طلبی بودیم و سکانس بازی ایران و مراکش برای این بود که مخاطب تمرکز خود را بر روی رابطه داوود و یونس بگذارد و از فضای توجه به بازی فاصله گیرد.

فرشباف در ارتباط با سرمایه‌گذاری فیلم بیان کرد: سرمایه‌گذاری این فیلم کاملا خصوصی است و هیچ ارگان دولتی مشارکت نداشته است.

او گفت: در ساخت این فیلم به دنبال نشان دادن تنها زیبایی آن منطقه نبودیم. درباره روایت فیلم هم باید بگویم همه چیز در گرو بازی بازیگران است.

فرشباف تأکید کرد: طراحی لباس و نگه داشتن راکوردها در برخی صحنه‌های اسب سواری این فیلم به گفته طراح این فیلم از سخت‌ترین نوع طراحی‌ها بوده است.

مهدی سعدی نیز در ارتباط با تدوین فیلم گفت: در تدوین فیلم باید بافت جغرافیای فیلم احترام بگذاریم و این نسخه برای ارائه در جشنواره کاملا مناسب بود. این را هم باید بگویم که در زندگی حرفه‌ای‌ام این فیلم یکی از بهترین کارهایی بوده که انجام داده‌ام.

 پرونده دومین روز جشنواره در سانس چهارم و پایانی با نمایش فیلم‌های قصه دختران فروغ و دابر بسته شد.