سجاد(ع) پیک محبت و زینت عبادتکنندگان / صحیفه راهی به سوی نجات از مشکلات
امام سجاد(ع) پیک محبت، زینت عبادتکنندگان جهان و امام دوستی بود، دعا‌های امام سجاد(ع) راهی به سوی نجات از مشکلات و گرفتاری‌ها است؛ حضرت هنگام بیماری و بلا دعای خاصی را قرائت می‌کردند و ما هم نباید در شرایط فعلی کشور، درمان ویروس کرونا را از از یک منظر بنگریم؛ اگرچه امروز اجتماعات کمرنگ شده است، اما نباید پیوند توحیدی و همه آنچه بزرگان گفتند را فراموش کنیم.
به گزارش ایکنا؛ در خجسته روز پنجم ماه مبارک شعبان المعظّم سال ۳۸ هجری در مدینه منوره و در خاندان وحی و امامت، کودکی چشم به جهان گشود که او را علی نام نهادند. پدر بزرگوارش امام حسین(ع) و مادر گرامیاش بنابر نقل مورخین شهربانو دختر یزدگرد بود. امام چهارم حضرت علی بن الحسین، ملقب به سجاد(ع) پس از شهادت پدر بزرگوارش حضرت امام حسین(ع) در واقعه عاشورای سال ۶۱ هجری، امامت و ولایت مسلمانان و شیعیان را عهده‌دار شدند. حضرت در طول مدت 35 از امامت و هدایت مسلمانان موفق شد شیعیان را از یکی از سخت‌ترین دورانها نجات دهد. دورانی که جز سرکوبی، فتنه، تحریف، قیامهای باطل و کشتار شیعیان چیزی همراه نداشت.
امروز و همزمان با سالروز ولادت این امام بزرگوار و والامقام برآن شدیم تا گفت و گویی را با حجت الاسلام والمسلمین سعید شمس، استاد حوزه و دانشگاه و کارشناس علوم قرآنی داشته باشیم تا ضمن معرفی صفات و کمالات اخلاقی امام زین العابدین(ع) با مقامات معنوی و عبادت حضرت در زمان بحران آشنا شویم.
حجت الاسلام والمسلمین شمس با اشاره به مقامات معنوی و عبادی حضرت اظهار کرد: ائمه معصومین(ع) به معنای واقعی کلمه الگو و اسوه مردم زنان خود و تمامی بشر به روز قیامت بوده و هستند. بر ما مسلمانان و شیعیان است که با سر مشق گرفتن از آن‌ها و پای‌بندی عملی به گفتار و کردار آن بزرگواران بتوانیم وظایف خودمان را انجام دهیم. از امام باقر(ع) روایتی درباره عبادت حضرت سجاد(ع) نقل شده است که می‌فرمایند: «پدرم در نمازش همانند بنده ضعیف در مقابل خداوند بزرگ می‌ایستاد و اعضای بدنش از خوف خداوند می‌لرزید همانند کسی که آخرین نماز خود را می‌خواند، نماز می‌خواند.» در سایر صفات و کمالات اخلاقی امام زین العابدین(ع) نیز سخن به همین منوال است.
وی با اشاره به اینکه شیعیان پس از واقعه کربلا و شهادت امام حسین(ع) و جمع بسیاری از خاندان پیامبر(ص) در وضعیت روحی و فکری سختی به سر میبرند و بر همین اساس دشمنان خیال می‌کردند، پس از رویداد واقعه عاشورا، دیگر در هیچ زمانی شیعه و رهبران آن‌ها نمی‌توانند قدرت پیدا کنند، گفت: این خیال باطلی بود، چراکه امام سجاد(ع) موفق شد در سایه تلاشهای فراوان به شیعه حیاتی تازه ببخشد و زمینه را برای تجدیدحیات واقعی در زمان امام باقر(ع) و امام صادق(ع) آماده سازد.
این کارشناس علوم قرآنی با بیان اینکه امام سجاد(ع) پیک محبت، زینت عبادتکنندگان جهان و امام دوستی و صفا بود، افزود: هرجایی کسی را میدید که غریب و درمانده است و یا فقیر و مستمندی ر ا میدید که دیگران توجهی به آن‌ها ندارند، آنان را مورد عنایت و تفقد قرار داده و حتی برای اکرام و اطعام آن‌ها را به خانه خویش دعوت میکرد، تا آنجا که مورخان نقل کردهاند: حضرت علیبن الحسین(ع) هزینه زندگی صد خانواده تهی دست را در مدینه عهده‌دار بود و آنقدر در نیمههای شب مانند جد مظلومش علی(ع)، انبان مواد غذایی را به دوش میکشید که بعد از شهادت حضرتش و در هنگام غسل ایشان اثر و زخم آن محمولهها را بر دوش مبارکش دیدند.
حجت الاسلام والمسلمین شمس در ادامه اظهار کرد: یکی از خدمات ارزشمند و تاثیرگذار حضرت امام سجاد (ع) به اسلام و مسلمین صحیفۀ سجادیه است که مجموعهای از ادعیه در باب تهذیب نفس، رابطه بنده با خداوند، توجه به آخرت و اعراض از دنیا، اخلاق پسندیده، دعا در هنگام مشکلات، دعا درباره پدر و مادر، فرزندان، همسایگان، مرزداران مملکت اسلامی، طلب روزی از خداوند و دعا در اعیاد، خوف خدا و تواضع و دهها مورد دیگر است. عظمت این کتاب علاوه بر شیعیان، در بین اهل سنت نیز پذیرفته شده است؛ و این خود حاکی از این است که دعا‌های امام سجّاد(ع) در درون جامعه آن روز، نفوذ کرده و همه مسلمانان، از آن به عنوان راهی بسوی نجات از مشکلات و گرفتاریهای روحی و ورانی و پناه بردن به خدا و معنویت استفاده می‌کردند.
این استاد حوزه و دانشگاه با بیان اینکه خداوند متعال بهترین مسیر پیوند با خودش را دعا قرار داده است و خودش تضمین کرده است که «ادْعُونِی أَسْتَجِبْ لَکُمْ»، «وَإِذَا سَأَلَکَ عِبَادِی عَنِّی فَإِنِّی قَرِیبٌ أُجِیبُ دَعْوَةَ الدَّاعِ إِذَا دَعَانِ»؛ یعنی وقتی کسی جواب بخواهد، از خدا لبیک می‌شنود؛ گفت: بنابراین ما مأمور به دعا هستیم. از امام صادق(ع) نیز نقل شده است که فرمودند: «دعا قضایی که از آسمان نازل شده بر مى‌گرداند، اگرچه آن قضا به سختى مبرم و محکم شده باشد»؛ البته برخی تصور می‌کنند، «دعا» عامل عزلت و کناره‌گیری است و بعضی فکر می‌کنند برای درمان کرونا باید یک گوشه بنشینیم و تنها دعا کنیم و اینگونه درمان شوند! درحالی که علما و بزرگان برای این توصیه به دعا می‌کنند که «دعا» عامل حرکت و برکت در حرکت است؛ پس عملاً فرد دعا می‌کند که در مسیر حرکت کند و اینگونه نیست وقتی بیماری به او عارض شد، تنها دعا کند که خداوند به او سلامتی بدهد و دیگر به دکتر نروید! در حالی که «دعا» راه و مسیر را بهتر نشان می‌دهد.
وی افزود: افرادی که درخصوص دعا برای رفع بیماری کرونا که امروز در جهان فراگیر شده است موضع می‌گیرند، انسان‌هایی هستند که به موضوع تک بعدی و مادی نگاه می‌کنند، در حالی که معتقد هستیم، اگر از طریق توحید وارد شویم و بعد جسمانی و روحانی را توأم ببینیم، آنگاه به شکل صحیح میتوانیم مسیر درمان را طی کنیم. پس برای حل هر موضوعی بهتر است از خدای متعال مدد و کمک خواست.
حجت الاسلام والمسلمین شمس با بیان اینکه در دعا، حل مشکل و موضوع را از خالق، رب و آفریدگارخویش طلب می‌کنیم، گفت: در روایات داریم وقتی گرفتاری به سوی انسان روی می‌آورد، به طور طبیعی انسان به سوی خدا باز می‌گردد. با این وجود نباید درمان ویروس کرونا را از از یک منظر بنگریم و اگرچه امروز اجتماعات کمرنگ شده است، اما نباید پیوند توحیدی و همه آنچه بزرگان گفتند را فراموش کنیم.
این کارشناس علوم قرآنی تصریح کرد: امام سجاد (ع) هنگام بیماری و بلا دعای خاصی را قرائت می‌کردند که در صحیفه سجادیه آمده است. دعایی که سفارش شده در گرفتاری‌ها خوانده شود، دعای ۷ صحیفه سجادیه است دعایی که یک صفحه، مختصر و بسیار مطلوب است و شیخ عباس قمی در مفاتیح این دعا را آورده است. پس خوب است که جامعه ما از این دعا غفلت نکند و یقین بداند که اگر در دعا، توسل و مناجات کوتاهی کند، آسیب‌ها و گرفتاری‌هایشان به مراتب بیش‌تر می‌شود.
به گزارش ایکنا؛ متن دعای ۷ صحیفه سجادیه به شرح زیر است:
۱. یا مَنْ تُحَلُّ بِهِ عُقَدُ الْمَکارِهِ، وَ یا مَنْ یفْثَأُ بِهِ حَدُّ الشَّدَائِدِ، وَ یا مَنْ یلْتَمَسُ مِنْهُ الْمَخْرَجُ إِلَی رَوْحِ الْفَرَجِ.
۲. ذَلَّتْ لِقُدْرَتِک الصِّعَابُ، وَ تَسَبَّبَتْ بِلُطْفِک الْأَسْبَابُ، وَ جَرَی بِقُدرَتِک الْقَضَاءُ، وَ مَضَتْ عَلَی إِرَادَتِک الْأَشْیاءُ.
۳. فَهِی بِمَشِیتِک دُونَ قَوْلِک مُؤْتَمِرَةٌ، وَ بِإِرَادَتِک دُونَ نَهْیک مُنْزَجِرَةٌ.
۴. أَنْتَ الْمَدْعُوُّ لِلْمُهِمَّاتِ، وَ أَنْتَ الْمَفْزَعُ فِی الْمُلِمَّاتِ، لَا ینْدَفِعُ مِنْهَا إِلَّا مَا دَفَعْتَ، وَ لَا ینْکشِفُ مِنْهَا إِلَّا مَا کشَفْتَ
۵. وَ قَدْ نَزَلَ بی یا رَبِّ مَا قَدْ تَکأَّدَنِی ثِقْلُهُ، وَ أَلَمَّ بی‌مَا قَدْ بَهَظَنِی حَمْلُهُ.
۶. وَ بِقُدْرَتِک أَوْرَدْتَهُ عَلَی وَ بِسُلْطَانِک وَجَّهْتَهُ إِلَی.
۷. فَلَا مُصْدِرَ لِمَا أَوْرَدْتَ، وَ لَا صَارِفَ لِمَا وَجَّهْتَ، وَ لَا فَاتِحَ لِمَا أَغْلَقْتَ، وَ لَا مُغْلِقَ لِمَا فَتَحْتَ، وَ لَا مُیسِّرَ لِمَا عَسَّرْتَ، وَ لَا نَاصِرَ لِمَنْ خَذَلْتَ.
۸. فَصَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ افْتَحْ لِی یا رَبِّ بَابَ الْفَرَجِ بِطَوْلِک، وَ اکسِرْ عَنِّی سُلْطَانَ الْهَمِّ بِحَوْلِک، وَ أَنِلْنِی حُسْنَ النَّظَرِ فِیمَا شَکوْتُ، وَ أَذِقْنِی حَلَاوَةَ الصُّنْعِ فِیمَا سَأَلْتُ، وَ هَبْ لِی مِنْ لَدُنْک رَحْمَةً وَ فَرَجاً هَنِیئاً، وَ اجْعَلْ لِی مِنْ عِنْدِک مَخْرَجاً وَحِیاً.
۹. وَ لَا تَشْغَلْنِی بِالاهْتِمَامِ عَنْ تَعَاهُدِ فُرُوضِک، وَ اسْتِعْمَالِ سُنَّتِک.
۱۰. فَقَدْ ضِقْتُ لِمَا نَزَلَ بی‌یا رَبِّ ذَرْعاً، وَ امْتَلَأْتُ بِحَمْلِ مَا حَدَثَ عَلَی هَمّاً، وَ أَنْتَ الْقَادِرُ عَلَی کشْفِ مَا مُنِیتُ بِهِ، وَ دَفْعِ مَا وَقَعْتُ فِیهِ، فَافْعَلْ بی‌ذَلِک وَ إِنْ لَمْ أَسْتَوْجِبْهُ مِنْک، یا ذَا الْعَرْشِ الْعَظِیمِ
ترجمه دعای هفتم: (۱)ای کسی که گره هر سختی به دست تو گشوده شود و‌ای که تندی شدائد به عنایتت می‌شکند،ای که راه بیرون‌شدن از تنگی و رفتن به سوی آسایش از تو خواسته شود، (۲) دشواری‌ها به لطف تو آسان گردد و وسایل زندگی و اسباب حیات به رحمت تو فراهم آید و قضا به قدرتت جریان گیرد و همه‌چیز به اراده تو روان شود، (۳) تنها به خواست تو بی‌آنکه فرمان دهی، همه‌چیز فرمان برد، و هر چیز محض اراده‌ات بی‌آنکه نهی کنی از کار بایستد، (۴) در تمام دشواری‌ها تو را می‌خوانند و در بلیات و گرفتاری‌ها به تو پناه جویند، غیر از بلایی که تو دفع کنی بلایی برطرف نگردد و گرهی نگشاید مگر تواش بگشایی، (۵) الهی بلایی بر من فرود آمده که سختی و ثقل آن مرا در هم شکسته و گرفتاری‌هایی بر من حمله‌ور شده که تحملش برای من دشوار است (۶) و آن را تو از باب قدرتت بر من وارد کرده‌ای و به اقتدار خود متوجه من نموده‌ای، (۷) اله من، چیزی را که تو آورده‌ای کسی نبرد و آنچه تو فرستاده‌ای دیگری باز نگرداند و بسته تو را کسی نگشاید و چیزی را که تو بگشایی دیگری نبندد و آنچه را تو دشوار نموده‌ای کسی آسان نکند و آن را که تو ذلیل کرده‌ای یاوری نباشد، (۸) پس بر محمد و آلش درود فرست و به رحمتت ال‌ها - در آسایش را به رویم باز کن و به قدرتت صولت سلطان غم را در میدان حیات من بشکن و مرا در موردی که از آن شکوه دارم به عنایت و احسانت کامیاب کن و به درخواست من شیرینی اجابت بچشان و از سوی خودت رحمت و گشایشی دلخواه نصیبم فرما و برایم نجات و خلاصی سریع از گرفتاری‌ها مقرر کن (۹) و مرا به خاطر چیرگی غم از رعایت واجبات و به کار بستن مستحبات خود باز مدار؛ (۱۰) چرا که من به سبب آنچه به سرم آمده بی‌تاب‌وتوان شده، و قلبم از تحمل آنچه در زندگی‌ام رخ نموده، لبریز از اندوه گشته و تو به رفع گرفتاری‌هایم و دفع آنچه در آن درافتاده‌ام توانایی پس قدرتت را درباره من به کار بر، گرچه از جانب تو مستحق آن نیستم،ای صاحب عرش عظیم.
