اثبات وجوب بعثت بر اساس حرکت جوهری در فصلنامه «آینه معرفت»

به گزارش ایکنا؛ شصت و یکمین شماره فصلنامه علمی پژوهشی «آینه معرفت» به صاحب‌امتیازی دانشگاه شهید بهشتی منتشر شد.

عناوین مقالات این شماره بدین قرار است: «بررسی عقل از دیدگاه ملاصدرا و میرزا مهدی اصفهانی»، «تبیین و نقد مواجهه نجفی اصفهانی با نظریه تکامل داروین»، «اثبات وجوب بعثت بر اساس حرکت جوهری اشتدادی و نقد برهان های متکلمان امامیه»، «بررسی ضرورت علی موجود در اراده انسان در فلسفه (با توجه به آرای ابن سینا) و علوم اعصاب (با نگاه به آزمایش بنیامین لیبت) و پیامدهای های اخلاقی آن»، «روش‌شناسی خواجه‏ نصیرطوسی در تدبیرمنزل و تاثیر آن در سبک زندگی»، «بررسی و نقد مبانی فکری قرآنیون در مورد قرآن بسندگی و نابسندگی سنت رسول اکرم(ص) با تکیه بر آراء دکتر احمد صبحی منصور»، «همسویی دیدگاه ملاصدرا در تبیین موت طبیعی و اخترامی بر پایه حرکت جوهری با آیات و روایات».

مواجهه نجفی اصفهانی با نظریه تکامل داروین

در چکیده مقاله «تبیین و نقد مواجهه نجفی اصفهانی با نظریه تکامل داروین» می‌خوانیم: «اندیشه خلقت‌‌‌گرایی موجودات در میان متکلمان اسلامی و سنت اسلامی پیشینه طولانی دارد. در این مقاله به دیدگاه نجفی اصفهانی درباره چگونگی پیدایش انسان و استثناء بودن وی از قانون عام تکامل موجودات پرداخته شده است. وی با اتخاذ مبانی علم‌‌‌شناسی، دین‌‌‌شناسی و هرمنوتیکی خاص ، مخلوق بودن انسان در مقابل تکامل تدریجی موجودات را موجه، مدلل، مبرهن و علمی تلقی کرده و آن را به عنوان شاهد نقض برای فرایند تکامل داروینی و تکامل‌‌‌گرایی نئو داروینیستی معرفی می‌‌‌کند. به عقیده وی می‌‌‌توان میان تکامل موجودات و خلقت انسان تفکیک قائل شد و به نوعی خلقت انسان را خاص تلقی کرد. نجفی اصفهانی با تحلیل و نقد مبانی تکامل‌‌‌گرایان ملحد و رفع اتهام ماده‌‌‌گرایی و الحاد‌‌‌گرایی از اصل نظریه تحول داروین، هم به دفع شبهات منکران توحید و خداناباوران پرداخته و هم نظریه تکامل داروین را- فارغ از رویکرد فلسفی- یک اصل علمی که دغدغه تبیین فرایند پیدایش حیات را دارد، معرفی می‌‌‌کند. برآمد نهایی رویکرد وی به پیدایش انسان که مبتنی بر پیش‌‌‌فرض‌‌‌های او در دین‌‌‌شناسی و علم‌‌‌شناسی است در خلقت‌‌‌گرایی خداوند نسبت به انسان و باطل شدن تکامل انسان از منظر نظریه تکامل خلاصه می‌‌‌شود.»

اثبات وجوب بعثت بر اساس حرکت جوهری

در طلیعه مقاله «اثبات وجوب بعثت بر اساس حرکت جوهری اشتدادی و نقد برهان های متکلمان امامیه» می‌خوانیم: «با توجه به تعریف علم کلام، اثبات وجوب بعثت برای متکلم ضروری است. در این میان، متکلمان امامیه نیز از این قاعده مستثنی نیستند، اما با بررسی و تحلیل عقلی استدلال‌‌های متکلمان امامیه، این نتیجه به دست آمد که برخلاف ادعای آنان، استدلال‌‌هایشان عقلی محض نبوده و مبتنی بر یک گزاره تجربی است. اثبات این فرضیه، که فرضیه اول این مقاله است، ارزش معرفت‌‌شناختی استدلال آنان را از مرتبه عقلی (پیشینی) به مرتبه تجربی (پسینی) تنزل می‌‌دهد. پس از نقد آن استدلال‌‌ها با بررسی تحلیلی برهان حرکت جوهری اشتدادی در آراء ملاصدرا و مقدمه قراردادن مبانی او، به وجوب بعثت پرداختیم؛ با این فرضیه که با استفاده از مبانی ملاصدرا، می‌‌توان برهانی پیشینی بر وجوب بعثت عرضه کرد. رسیدن به این نتیجه، ره‌‌آورد پیگیری فرضیه دوم است.»

روش‌شناسی خواجه‏ نصیرطوسی در تدبیرمنزل

در چکیده مقاله «روش‌شناسی خواجه‏ نصیرطوسی در تدبیرمنزل و تاثیر آن در سبک زندگی» می‌خوانیم: «مبانی معرفتی و زمینه‌های غیرمعرفتی، شیوه شکل‌گیری و روش‌شناسی بنیادین نظریه‌ها و اندیشه‌های اندیشمندان را تعیین می‌کنند. خواجه‏ نصیرالدین طوسی، پس از ابن‏‌سینا مفصل‌ترین مباحث را درباره تدبیر منزل بیان کرده است؛ اگرچه در آثارش به‎طور مستقیم به مبانی معرفتی و روشی تدبیرمنزل نپرداخته است. هدف این نوشتار، تبیین روش‌شناسی معرفتی خواجه ‏نصیر در تدبیرمنزل است و به این پرسش پاسخ می‌دهد که حکمت منزلی خواجه‏ نصیر بر مبنای چه روش‌شناسی معرفتی استوار است؟ تدبیرمنزل خواجه با تکیه بر مبانی و روش‎های متنوع مانند دین‎مداری، مدنیت‌گرایی، عقل‎گرایی، اخلاق‎گرایی، سنت‎گرایی و غایت‌نگری روش‎شناسی بنیادینی را مطرح می‎کند که در آن مجموعه‎ای از احکام، بایدها و نبایدها و تکالیف برای ساماندهی زندگی سعادتمند و ایده‏‌آل ترسیم می‎شود. روش‌شناسی معرفتی او، یاریگری مدبر برای هدایت منزل و دستیابی به سعادت دنیوی و اخروی است و بر سبک زندگی اسلامی و سنتی تاکید می‎کند. این نوشتار، به ‌روش تحلیلی- ‌توصیفی، روش‌شناسی معرفتی خواجه‏نصیر در تدبیرمنزل را بررسی و به تاثیر آن در سبک زندگی می‌پردازد.»