جزئیات انحلال سه گروه علمی در موسسه حکمت و فلسفه / دین و ملیت مکمل هم هستند

به گزارش ایکنا؛ غلامرضا ذکیانی، رئیس موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران در نشست خبری که عصر امروز برگزار شد، گزارشی از فعالیت‌های موسسه طی یک سال گذشته ارائه و اظهار کرد: ابتدا مطلبی را به عنوان مقدمه عرض می‌کنم. در بحث رابطه مذهب و ملیت، یک اعتقادی دارم که چون این اعتقاد، اساس افکار بنده را تشکیل داده است، لذا باید به آن اشاره کنم. بنده نه تنها تعارضی میان مذهب و ایرانی بودن نمی‌دانم، بلکه این دو را مکمل هم می‌دانم.

وی افزود: به عنوان نمونه، در پیش از انقلاب، برای اینکه مذهبی‌ها را محکوم کنند، بحث ناسیونالیسم ایرانی را پررنگ کردند. این تعارضی که قبل از انقلاب وجود داشت تا بعد از انقلاب هم ادامه یافت و ما بعد از انقلاب فکر کردیم حالا نوبت ماست که مذهب را پررنگ کنیم، در حالی این هر دو رویکرد، اشتباه است. شهید مطهری که در آن اوضاع متوجه این ترفند شده بود، کتاب خدمات متقابل اسلام و ایران را نوشت و در آن کتاب نشان داد که اسلام به همه کشورها خدمت کرده است، اما خدمتی که به کشور ایران کرده، بی‌نظیر است. همچنین نشان داد همه کشورها به اسلام کمک کردند، اما هیچ کدام به اندازه ایرانی‌ها به اسلام خدمت نکردند.

وی تصریح کرد: در طول تاریخ، هر زمان بین ملیت ایرانی و مذهب تشیع مساعدت و معاضدت برقرار بوده است، هر دو پیشرفت کرده‌اند، ولی هر وقت تعارض میانشان غلیظ شده، هر دو لطمه خورده‌اند؛ یعنی هم ملیت و هم مذهب لطمه خوردند. به عنوان مثال، امروز برخی جوانان نه تنها نسبت به دین و آموزه‌های انقلابی انگیزه کافی ندارند، بلکه انگیزه ملی هم ندارند؛ مثلاً پاسپورت گرجستان را به پاسپورت ایران ترجیح می‌دهد. این نشان می‌دهد ما نه تنها از نظر دینی این افراد را تقویت نکردیم، بلکه از نظر ملی هم دچار ضعف هستیم.

ایرانیت منافاتی با آموزه‌های دینی ندارد

رئیس موسسه حکمت و فلسفه یادآور شد: همه مسئولین، متفکران و روشنفکران باید توجه داشته باشند که ایرانیت منافاتی با آموزه‌های دینی ندارد و باید این دو را با هم داشته باشیم. اگر ما در کنار دین و مذهب، متوجه ملیت باشیم، تسامح‌مان نسبت به افکار مختلف بیشتر می‌شود؛ یعنی صرفاً با عینک مذهبی به افراد نگاه نمی‌کنیم و افرادی که شبیه ما نیستند را غیرخودی تلقی نمی‌کنیم. همه ما ایرانی هستیم و جمهوری اسلامی باید از همه شایستگی‌ها استفاده کند و همه را به کار بگیرد، نه اینکه چون برخی از مردم شبیه ما نیستند، آنها را کنار بگذاریم  و خودمان را از نیروهای اصیل محروم کنیم.

وی در ادامه به بیان گزارش فعالیت موسسه در سال گذشته پرداخت و گفت: متأسفانه در سال‌های قبل، مسئولیت‌های شورای پژوهشی برای مدتی به هیئت رئیسه واگذار شده بود. ما طبق قانون، دوباره اختیارات این شورا را از هیئت رئیسه گرفتیم و آن را به شورای پژوهشی واگذار کردیم. وقتی این کار انجام شد، همه موضوعات به صورت علمی و دقیق مورد بررسی قرار گرفت و دیگر هر موضوعی تصویب نمی‌شد.

ذکیانی تصریح کرد: طرح‌های پژوهشی که مهمترین وظیفه اعضای هیئت علمی موسسه است، در گذشته انجام می‌گرفت، اما ضوابط و جزئیات آن چندان روشن نبود؛ در این یک سال آیین‌نامه‌های متعددی در این خصوص نوشته شد و علاوه بر آن، فرآیندها بازنویسی و بازتعریف شدند. همچنین ما حدود بیست سامانه برای موسسه خریداری کردیم که از جمله آنها اتوماسیون اداری و آموزش مجازی است. لازم به ذکر است که سایت موسسه پیش از این ای.سی نبود و سایت آکادمیک به شمار نمی‌آمد، اما الآن با پسوند ای.سی قابل شناسایی است.

وی گفت: در این یک سال، شورای انتشارات به صورت منظم تشکیل می‌شود و این شورا به سادگی زیر بار انتشار کتاب نمی‌رود. همین امروز دو عنوان کتاب که در خود موسسه تهیه شده بود، پس از بررسی نظر داوران بیرونی درباره آنها، جهت انتشار مورد پذیرش قرار نگرفتند. این امر نشان می‌دهد حداقل سلیقه اعضا شورا این است که یک اثری که جهت انتشار انتخاب می‌شود، باید از حد نصاب علمی بودن برخوردار باشد. اساساً دوستان قید کمیت را زده‌اند و به کیفیت توجه دارند.

جزئیات انحلال سه گروه علمی

وی ادامه داد: یک نکته که در برخی رسانه‌ها مطرح شده، این است که می‌گویند سه گروه علمی در موسسه منحل شده است. بنده عرض می‌کنم که واقعیت امر اینطوری نیست. ما اینجا شش گروه علمی داریم. در دوره گذشته، سه گروه جدید با عناوین «فلسفه علوم انسانی اسلامی»، «فلسفه علوم در تمدن اسلامی» و «حکمت هنر دینی» تأسیس شده بود. نکته‌ این است که برای تأسیس یک گروه جدید، ما نیازمند مصوبه شورای گسترش وزارت علوم هستیم، ولی این سه گروه، مصوبه شورای گسترش را نداشتند و به همین دلیل، ما آنها را جمع‌آوری کردیم. اساساً این سه گروه به صورت غیرقانونی تشکیل شده بودند و هرگونه پرداختی به آنها تخلف بوده است.

ذکیانی در پایان گفت: از جمله فعالیت‌های موسسه در این یک سال، بحث آموزش فلسفه برای کودکان بوده است که در کشور ما وضعیت آشفته‌ای دارد. ما در این زمینه دوره‌هایی را برگزار کردیم. همچنین در حوزه خدمت‌رسانی به سازمان‌های دیگر هم در زمینه برگزاری کلاس‌های تفکر انتقادی و فلسفه برای کودکان تفاهم‌نامه‌هایی نوشتیم که در حال اجرایی شدن است.