چه زمانی به اثر اصلی روزه دست می‌یابیم

به گزارش ایکنا، استاد ناصر نقویان در یادداشتی که در اختیار شفقنا قرار داده، پیرامون اعمال ماه مبارک رمضان آورده است:

اعمال ماه مبارک رمضان دارای ظاهر و باطن است، برخی ظاهر و پوسته را می گیرند و به آن اکتفا می کنند، اگر انسان بتواند از پوسته رد شود و به آن حقیقت ها برسد، مزه اصلی روزه را بیشتر چشیده و متوجه شده است، اما اگر در همین قشر و پوسته بماند، لذت روزه داری را خوب نمی چشد و به آن میوه اصلی نمی رسد مانند کسی که درخت میوه ای کاشته و برگ و تنه داده اما میوه نداده است.

قرآن کریم هنگام تشریع اعمال، برای هریک از آنها هدف کلی به نام تقوا تعیین کرده و گاهی هدف ها را مشخص تر بیان می کند به عنوان نمونه وقتی دستور به اقامه نماز می دهد، می گوید: «تنهی عن الفحشا والمنکر». لذا کسانی که اشتیاق به نماز و روزه ندارند، بیمار هستند چون انسان وقتی اشتها دارد، غذا می خورد و بعد از خوردن غذا احساس نشاط می یابد و از آن طرف، اگر زیاده روی کند احساس سستی می کند. لذا امیرالمومنین علی(ع) به فرزندش می گوید: «برای عبادت به حداقل ها اکتفا کن و با نشاط نماز بخوان و روزه بگیر، با نشاط قرآن و دعا بخوان و این نشاط، اتفاقی نیست بلکه برای آن باید وقت بگذاری.»

روزه یک عمل ساکت و بی صداست و خدا از اعمال بیصدا خوشش می آید و بیشتر از بیصدایی عمل از کیفیت عمل خوشش می آید. اینکه عمل را به زیبایی انجام دهیم مهم است، یکی از زیبایی های عمل، اخلاص است به این معناکه وقتی روزه گرفتیم، مغرور نشویم و وقتی روزه خواری را دیدیم، او را جهنمی و پایین نبینیم و خود را بالا و بهشتی و البته این حالت، کار سختی است.

ممکن است به ظاهر تواضع کنیم به افراد اما در دل حس حقارت به او داشته باشیم که این نوعی دروغ و کلاه گذاشتن است بنابراین باید به باطن آن عمل پی ببریم.

یکی از آثار روزه، کنترل نفس است لذا تمرینی می باشد که وقتی با همسر خود مباشرتی نمی کنم به نوامیس مردم هم چشم نمی دوزم و دست درازی نمی کنم لذا در تعالیم حضرت مسیح است که اگر به زنی نگاه آلوده کردی اما چشم خود را بستی، در دل با او معاشرت زناآلودی کردی؛ اینجاست که «از کوزه همان برون تراود که در اوست».

میوه درخت ایمان، تقوا در رفتار و صداقت در گفتار و پاکی در دیدار است. اگر انسان توانست این رفتارهای ظاهری و کنترلی در روزه را در خود ایجاد کند، معلوم می شود که آن تقوا درحال حاصل شدن است لذا یکی از آثار روزه گرفتن، تمرین کنترل درونی است البته نباید این روزه گرفتن منحصر در ماه رمضان شود بلکه در طول سال هم روزها و ایامی را به این امر اختصاص دهد و مستحبات را هم بجا آورد و اگر فرصت کرد با خداوند مناجاتی داشته باشد.

روزه کارکرد دیگری هم دارد و آن اینکه انسان درد نداری و نداران را درک کند و این صرف احساس نباشد بلکه برای همدردی با آنها اقدام کند. صله رحم به معنای خانه یکدیگر رفتن نیست بلکه باید به نیازهای آنان رسیدگی کرده و به آنها کمک کنیم.

کمک کردن منحصر به هم آئین و همشهری نمی شود بلکه باید هر انسانی با هر کیش و آئین و مذهبی که نیاز به کمک دارد را کمک کنیم و اگر در روزه گرفتن این گرسنگی و تشنگی و تنهایی را حس کردیم و نسبت به دیگران بی تفاوت نشدیم، آنگاه اثر اصلی روزه را به دست آورده ایم.