چه زیبا گفت سردار دلهای آسمانی شهید حاج قاسم سلیمانی که: «به تجربه آموختم فرصتی که در بحرانها هست در خود فرصتها نیست به شرط آنکه نترسیم».
یکی از سنتهای حتمی و قطعی پروردگار دانای توانا مطابق نص صریح قرآن کریم سنت ابتلا و امتحان الهی است. چنانکه در آیه۱۵۵ سوره مبارکه بقره میفرماید: «وَلَنَبْلُوَنَّكُمْ بِشَيْءٍ مِنَ الْخَوْفِ وَالْجُوعِ وَنَقْصٍ مِنَ الْأَمْوَالِ وَالْأَنْفُسِ وَالثَّمَرَاتِ ۗ وَبَشِّرِ الصَّابِرِينَ».
این آیه که مکرراً و مؤکداً به آزمایش الهی اشاره میکند، اولین شکل امتحان و ابتلا را ترس و نگرانی بیان کرده است که ما نمونه عینی آنرا در دوران سلطه کرونا به وضوح در جوامع بشری میبینیم. حال سؤال این است که علاج و درمان این ترس چیست؟
خداوند حکیم در پایان این آیه شریفه راه درمان را در قالب بشارت بیان فرموده و آن درمان چیزی نیست جز مرهم صبر و خویشتنداری که میتواند مصادیق گوناگونی داشته باشد از جمله: صبر بر بیماری، صبر بر فقر و مشکلات مالی، صبر بر مشکلات روحی، صبر بر فقدان عزیزان و فراق دوستان و خویشاوندان و حتی صبر بر خانهنشینی.
در ادبیات فارسی ما که نشأت گرفته از آموزههای دینی ماست نیز به اهمیت صبر در بلاها و آزمایشهای الهی اینگونه پرداخته شده:
صبر و ظفر هر دو دوستان قدیمند
در اثر صبر نوبت ظفر آید
اکنون به این باور بیشتر نزدیک میشویم که رنجها و بلاها همچون کورههای طلاسازی، جان و روح آدمی را جلوه و جلایی دیگر میبخشند .چه لطیف و نغز فرزانهای این باور را به رشته نظم در آورده آنجا که میگوید:
گفت: ای که گم کرده راه زندگانی .. دل بد نکن ... اینجا سرای درد و رنج است.
هرکس که در دنیا ندارد رنج و اندوه
بیهودهجو ...بیهودهگو... بیهودهگرد است
رهروان مقصد آزادگان ... سرمنزل پاکان رهی دارد غمآلود
آنرا که میخواهند پاک از عیبها کرد
در کورههای تلخکامی میگدا زند
ما را به آتشهای دنیا میسپارند
تا از وجود ما طلای ناب سازند
عظمت و قدرت لایزال الهی این بار اما با نقشآفرینی یک ویروس مرموز و منحوس به منصه ظهور گذاشته شد. کما اینکه در طول تاریخ هم این نقش را پشه برای نمرود، ابابیل برای سپاهیان ابرهه و عصای موسی برای فرعون، بر اساس حکمت و اراده پروردگار به خوبی ایفا کردند.
دراین مجال در پی آنیم که برخی از فرصتها و برکات نهفته در این ویروس بحرانزا و یا به عبارتی بحران فرصتزا را برشمریم و از زاویهای واقعیتر به موضوع کرونا بنگریم.
در آیه ۲۱۶ سوره مبارکه بقره آمده است: «چه بسا چیزی را ناپسند میشمارید ولی برای شما خیر است و چه بسا چیزی را دوست بدارید که برای شما شر به دنبال دارد و خداوند میداند و شما نمیدانید».
قطعاً یکی از نابترین فرصتهای به دست آمده در این دوران، به زانو در آمدن نفس سرکش و مغرور جوامع بشری در برابر اراده و قدرت لایزال خداوند حکیم است که این امر خود باعث ارتباط دوباره قلبهای زنگار گرفته از گناه مخلوق، با خالق بیهمتا شده است.
به قول خواجه راز، حافظ شیراز،
مزاج دهر تبه شد در این بلا حافظ!
کجاست فکر حکیمی و رأی برهمنی
فرصت به دست آمده دیگر این است که در خانه ماندن ضمن تعمیق ارتباط با خالق، باعث تحکیم روابط اعضای خانواده و گرمی کانون آن به دور از مشغلههای روزمره افراد جامعه میشود.
از دیگر فرصتهای حاصله در این بحران، ایجاد حس وفاق و همدلی، ایثار و گذشت، مشارکت و نوعدوستی به ویژه در میان مردمان کشور مهربانی، ایران زمین، است که این انسجام و همدلی به نوعی همه مردم را در کنار مدافعان غیور و جان برکف حریم سلامت برای مبارزه با این ریز دشمن بزرگ و هولناک قرار داده و یادآور خاطرات هشت سال دفاع مقدس است که عدهای در خط مقدم دفاع از جان خود مایه گذاشتند و عدهای دیگر، در پشت جبهه از مال و همت و همدلی خود.
راهاندازی پویشها و کمپینهای خیریه مردمی برای کمک به اقشار آسیبدیده از حمله ناجوانمردانه کرونا ویروس و توزیع بستههای غذایی و بهداشتی میان مردم، از دیگر برکات این مهمان ناخوانده و نامیمون است.
دیگر سخن آن که بدانیم و باور کنیم قول خالق هستی را که میفرماید: «فَإِنَّ مَعَ الْعُسْرِ يُسْرًا»، در پس این طوفان آرامشی در راه است. خوشا به حال آنان که در طوفان بلا به دریا و کشتی و ناخدا بیراه نگفتند و به بیراهه نرفتند بلکه با امید به پایان طوفان، به افقهای ساحل آرامش چشم دوختند و سکان کشتی حادثه را تا رسیدن به ساحل نجات در دست گرفتند.
مقایسه دوران قبل و بعد از کرونا ،نعمتهای مجهول و ناشناخته عالم را برای انسان مادیگرای امروزی معلوم و معروف کرد تا به این فرموده گرانقدر خاتم پیامبران(ص) ایمان آورده و معترف شود که: «نعمتان مجهولتان الصّحة و الامان».
کرونا با تمام کوچکیاش در برابر چشمهای مسلح بشریت، درسهای بزرگی را در پیشرفتهترین آزمایشگاههای جهان به او داد و برگی دیگر از دفتر معرفت کردگار شد.
درسهایی چون:
_ نقص و ناتوانی علوم بشری با تمام پیشرفتهای چشمگیرش در برابر مشیت و اراده الهی، پوچی و بیهودگی ثروت در مبارزه اش، یکسان بودن فقیر و غنی و ظالم و مظلوم در برابر هجمهاش.
_ دیگر اینکه، مرگ از آنچه فکر میکنیم به ما نزدیکتر است پس همیشه آماده رفتن باشیم با توشهای از خوبیها و مهربانیها.
ای کاش در کلاس مجازی تاریخ کرونایی، حقیقت این درسهای بزرگ را دریابیم و فرا بگیریم.
سخن آخر:
صبر کن بر تلخکامیها که آخر روزگار
چشمهسار نوش سازد بوسهگاه نیش را
اللهم ارزقنا حسن العاقبه
یادداشت از مهدی پرتوی، معاون پرورشی و تربیت بدنی آموزش و پرورش بروجن
انتهای پیام