ساده‌زیستی و ضابطه‌گرایی شهید رمضان برای مسئولان الگو باشد / کارکردهای اجتماعی شب قدر

آیت‌الله محسن فقیهی، استاد حوزه علمیه، در گفت‌وگو با ایکنا، ضمن تسلیت شهادت مولای متقیان، گفت: این شب‌ها فرصت خوبی را ایجاد کرده است تا با اخلاق امام علی(ع) بیشتر آشنا شویم، زیرا ایشان یک الگوی تمام‌عیار و کامل برای انسان و انسانیت است؛ امام(ع) شخصیتی است که از ابعاد مختلف باید مورد توجه قرار گیرد و یکی از نکات مهم عدالت و توجه به بیت‌المال ایشان است؛ آن قدر در بیت‌المال دقیق عمل می‌کرد که وقتی برادرش تقاضایی خلاف عدالت از او داشت، تنبیه می‌شد.

فقیهی با بیان اینکه این مشی و روش باید برای همه به خصوص مسئولان و کسانی که قدرتی دارند درس باشد، اظهار کرد: مسئولان باید به گونه‌ای عمل کنند که نزدیکان و اقوام، برادر و کسانی که با آنها ارتباط دارند، نتوانند به واسطه نسبت خویشاوندی از بیت‌المال سوءاستفاده کنند؛ یکی از مشکلاتی که در کشور وجود دارد، پارتی‌بازی و جایگزینی و غلبه روابط بر ضوابط است. این کار باعث می‌شود که کار برخی افراد بر زمین بماند و عده‌ای به ناحق امورشان تسریع و حقی ناحق شود، ولی مشی امام علی(ع) آن است که حاضر نیست عدالت را فدای فامیل و دوست و قوم و قبیله کند. اگر همه مسئولان و مردم به این امر اهتمام ورزند، قطعاً بخش زیادی از مشکلات جامعه حل خواهد شد.

ساده‌زیستی شهید رمضان

فقیهی درباره اینکه یکی از مسلک‌های امام علی(ع)، ساده‌زیستی به خصوص در مراقبت از بیت‌المال بود، ولی امروزه برخی مسئولان با بیان اینکه ائمه(ع) وضعیت اقتصادی خوبی داشتند، زندگی اشرافی را توجیه می‌کنند و آیا این نوع مواجهه با شخصیت امام(ع) درست است؟ تصریح کرد: قطعاً کسب مال از راه خلاف قانون و شرع، رانت‌خواری و سوءاستفاده از مقام و موقعیت حرام است و هیچ سنخیتی نه تنها با شخصیت معصومین(ع) ندارد، بلکه حتی با زندگی افراد مؤمن غیرمعصوم هم هماهنگی ندارد.

استاد سطح عالی حوزه بیان کرد: ممکن است مسئولی از راه حلال مانند ارثیه خوب یا از راه‌ مشروع دیگری مال زیادی به دست آورده باشد که ایرادی ندارد، ولی در همین حد هم در دستورات دینی توصیه شده است که مسئول در نظام اسلامی باید در سطح عموم مردم مستضعف و متوسط زندگی کند و دل فقرا و محرومان را نشکند.

فقیهی اظهار کرد: نمی‌گوییم هر مسئولی مال و منالی دارد، از راه حرام است یا نباید از آن استفاده کند، ولی باید طوری رفتار کند که مردم به دین و انقلاب بدبین نشوند، زیرا گناهی نابخشودنی است؛ الان افراد ثروتمند زیادی به محرومان و فقرا رسیدگی می‌کنند؛ بنابراین تمکن مالی چیز بدی نیست، ولی باید به تأسی از امام علی(ع) زندگی خود را حداقل در طول دوران مسئولیت سیاسی در سطح مردم عادی تنظیم کنیم.

استاد سطح عالی حوزه علمیه با بیان اینکه امام علی(ع) خود را با نان جو و همان غذایی که فقرا می‌خوردند سیر می‎کرد، تصریح کرد: البته توقع نداریم مسئولان مانند امام(ع) باشند، ولی مقداری قدم برداشتن در این مسیر هم به نفع دنیا و هم به نفع آخرت آنان و همه مردم است؛ همان طور که امام راحل مکرر می‌فرمود که مسئولان بیشتر به فکر خدمت به محرومان باشند؛ این روش مشی امیرالمؤمنین(ع) است.

تأکید بر کارکرد اجتماعی شب قدر

وی افزود: نقل شده که وقتی امام در شب نوزدهم ماه رمضان شمشیر خوردند، طبیب آوردند و طبیب توصیه به خوردن شیر کرد و مردم کوفه با فهمیدن این مسئله، برای امام شیر آوردند؛ زیرا امام پدر یتیمان، محرومان و مستضعفان بود. این حرکت باید در جامعه ما جاری باشد و به فکر فقرا و ایتام باشیم و در شب قدر این موضوعات اجتماعی باید بیش از گذشته برای مردم تبیین شود.

فقیهی اضافه کرد: این روزها عده‌ای از مردم به علت بیماری کرونا گرفتار مشکلات اقتصادی و اجتماعی هستند و کسانی که تمکن مالی دارند و خود را پیرو حقیقی امام می‌دانند، نباید به این مسائل بی‌توجه باشند.

کمک‌ها با ریا و منت توأم نشود

استاد سطح عالی حوزه در واکنش به برخی سخنان مانند آنکه امام علی(ع) انگشتری به دست داشتند که هزاران درهم ارزش داشت و این موضوع با ساده‌زیستی سازگار نیست، اظهار کرد: امام راحل در یکی از سخنانشان در این باره فرمودند که این نوع تعابیر و وصله‌ها به امام علی(ع) نمی‌چسبد و برخی ناآگاهانه و برخی آگاهانه چنین خصوصیاتی را به امام(ع) نسبت می‌دهند. امامی که غذای بیشتر اوقاتش نان جو و نمک بود، انتساب چنین چیزی به ایشان ممکن نیست.

وی در پایان بیان کرد: نکته دیگری که باید بر آن تأکید کنم این است که امام طوری به دیگران کمک می‌کرد که بسیاری از افراد او را نمی‌شناختند؛ بنابراین اگر ما هم قصد داریم به نیازمندان کمک کنیم، نباید با ریا، بی‌اخلاصی و منت توأم باشد.