بررسی هیئت‌های مذهبی و نقش آن در پیشگیری از جرم در نشریه آموزه‌های حقوقی گواه

به گزارش ایکنا؛ در این شماره از نشریه آموزه‌های حقوقی گواه، مقالاتی با عناویت «اعتبارسنجی مفهوم امین در فقه امامیه و حقوق ایران»، «انحلال مؤسسات اعتباری غیردولتی در نظام بانکی ایران»، «ایرادات نظام درجه‌بندی مجازات‌های تعزیری و پیشنهاداتی برای اصلاح آن»، «نقد و تحلیل راهکارهای حقوقی ارتقاء رتبه کفایت سرمایه در نظام بانکی ایران»، «جایگاه اصل سرعت و روزآمدی مقررات‌گذاری خوب در نظام اداری ایران»، «مبنای مسئولیت مدنی متولیان ایمنی راه در حوادث ناشی از رانندگی»، «بررسی اصول دادرسی منصفانه درمحاکم کیفری با توجه به قانون آیین‌دادرسی‌کیفری 1392»، «داوری اجباری و مصادیق آن در حقوق ایران»، «ماهیت قرارداد فورفیتینگ (تنزیل قطعی) در حقوق ایران و آمریکا»، «نظارت اجتماعی در هیئت‌های مذهبی و نقش آن در پیشگیری از جرم»، «ماهیت و جایگاه نهاد تنظیم مقررات در حوزه فضای مجازی در ایران» و «سیر تحول وضعیت اضطراری در نظام حقوقی کانادا» منتشر شده است.

اعتبار سنجی مفهوم امین در فقه امامیه و حقوق ایران

در طلیعه نوشتار «اعتبار سنجی مفهوم امین در فقه امامیه و حقوق ایران» می‌خوانیم: امین و امانت یکی از قدیمی‌ترین و آشنا‌ترین مفاهیم مطرح در هر نظام حقوقی است. وجود ارزش اخلاقی امین و جایگاه ویژه او در میان مردم، سبب گردیده تا در نظام‌های حقوقی گوناگون نیز دارای جایگاه باشد. برخی از نظام های حقوقی مانند کامن لا برای احراز صلاحیت امین ضوابط و شرایطی را بیان کرده‌اند و در برخی از نظام‌های حقوقی دیگر مانند ایران امین را فردی می‌دانند که مالک یا شارع او را امین قرار داده باشند. افزون بر این، حکم به عدم ضمان امین در صورت تلف از جمله مزایای نهاد امانت است  و عبارت «لیس علی الامین الا الیمین» بیانگر این مساله است. اهمیت و جایگاه ویژه امین و امانت بر کسی پوشیده نیست. در این تحقیق نگارنده با روش تحلیل متن و شیوه جستجو در متون و نظریات حقوقی در صدد پاسخگویی به این سوال است که: «مفهوم امین در فقه امامیه و حقوق ایران چیست؟» و «تفاوت‌ میان مقام ثبوت و اثبات در تحقق مفهوم امین کدام است؟» به نظر می‌رسد در مقام ثبوت امین مطلقاً ماذون نیست و در مقام اثبات نیز امین مسئول است مگر آنکه به امانتداری شهره باشد.

نظارت اجتماعی در هیئت‌های مذهبی و نقش آن در پیشگیری از جرم

نویسنده مقاله «نظارت اجتماعی در هیئت‌های مذهبی و نقش آن در پیشگیری از جرم» در طلیعه نوشتار خود آورده است: با توجه به فراگیری جرم و بزه در جوامع بشری، پیشگیری از جرم، مهمترین راهبرد جهت مبارزه با بزه و جرم قلمداد می‌شود که از بین تدابیر مختلف پیشگیری و انواع آن، پیشگیری اجتماعی از جرم اهمیت فوق‌العاده‌ای دارد. در پیشگیری اجتماعی، علل و عوامل جرم‌زا اعم از علل و عوامل اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و ... مورد بررسی قرار می‌گیرد و هدف از آن، جلوگیری از بروز فکر و تصمیم مجرمانه در ذهن افراد است که توجه ویژه این نوع از پیشگیری به نهادها و گروه‌های اجتماعی همچون خانواده، مدرسه، گروه همسالان و ... است. از بین این نهاد و گروه‌های اجتماعی، هیئت‌های مذهبی ظرفیت‌ها و کارکردهای بسیار زیادی در این زمینه دارد که متأسفانه تا حدودی مورد غفلت قرار گرفته است. هیئت های مذهبی؛ به عنوان یک نهاد اجتماعی مردم نهاد، در صورت تبیین صحیح و التزام به برخی اصول می‌توانند با آزادسازی ظرفیت‌ها و عملیاتی‌نمودن کارکردهای خود، جایگاه ویژه‌ای در پیشگیری از جرم داشته باشند و بالعکس؛ چنانچه این نهاد به درستی تبیین نگردد و یا به اصول حاکم بر آن پایبند و ملتزم نباشد، می‌تواند موجب کجروی و انحراف نیز بگردد. در این مقاله؛ نظارت اجتماعی به عنوان یکی از کارکردهای اصلی هیئت‌های مذهبی که نقش مؤثری در پیشگیری از جرم دارد، تبیین شده و به ابعاد گوناگون و نحوه چگونگی این کارکرد در پیشگیری پرداخته شده است. لازم به ذکر است هیئت‌های مذهبی کارکردهای زیادی دارند که در اینجا فقط به یک کارکرد اصلی آن پرداخته شده است.