مفهوم آزادی در دین / در امور فکری و قلبی اجبار امکان‌پذیر نیست

به گزارش خبرنگار افتخاری ایکنا، حجت‌الاسلام علی رضائیان، عضو مجمع عالی حکمت اسلامی در برنامه «بدون توقف» که 13 مردادماه از شبکه سه سیما به روی آنتن رفت، در خصوص مفهوم آزادی در دین، بیان کرد: آزادی نسبت به محدوده انتخاب‌های ما تعریف می‌شود و نسبت به عمل ماست نه افکار ما، چراکه هیچ نوع فکری قابل تحمیل نیست. امور فکری و قلبی به هیچ وجه قابل تحمیل کردن نیست، شما هم اگر به من تحمیل کنید من اگر نخواهم آن طور فکر نمی‌کنم، در مورد عمل این طور نیست، عمل را می‌توان تحمیل کرد، اما به زور نمی‌توان گفت چیزی را دوست داشته باش، ولی اگر شما یک فکر یا عقیده‌ای را پذیرفتید باید شرایط آن را هم قبول کنید.

وی در ادامه با طرح این سؤال که «ما چه چیزهایی را انتخاب می‌کنیم»، اظهار کرد: قطعا ما چیزهایی را انتخاب می‌کنیم که برای‌مان خوب است، حالا بعضی را می‌شناسیم و بعضی را نمی‌شناسیم، حالا اگر جایی خوب را نمی‌شناختیم و متخصصی گفت این خوب است قبول نمی‌کنید؟ اگر دکتر گفت اگر می‌خواهی خوب شوی این کار را بکن، قبول نمی‌کنید؟ همه بایدها و نبایدها، واجب و حرام خدا قالبش همین است، عزیزم، مخلوقم اگر می‌خواهی عاشق شوی و استعداد خود را پرورش دهی این راهش است، پس باید و نباید را کسی نمی‌تواند به ما تحمیل کند یا ما قبول می‌کنیم یا نمی‌کنیم.

این کارشناس دینی اضافه کرد: اگر می‌خواهیم بهترین را پیدا کنیم بایدها و نبایدها لازم است، خدای خالق مهربان می‌گوید بنده من اگر می‌خواهی حبیب شوی این راهش است؛ در خداشناسی باید به این برسیم که خدا عالم مطلق و بهترین است. یکی که می‌خواهد ماهواره به مدار بفرستد آنجا دنبال بهترین متخصص می‌گردد که به طور دقیق محاسبات کند یا کسی که خیلی سخت نگیرد؟ انسان هم به دنیا آمده تا رها شود کسی که می‌خواهد رها شود و در مدار بالا قرار بگیرد، در پیدا کردن متخصص دین می‌رود کسی را پیدا کند که آسان بگیرد یا می‌رود سراغ کسی که عالم‌تر و باتقواتر است.

رضائیان با اشاره به اینکه این فرد نمازش را چنان با لذت می‌خواند که در اوج قرار بگیرد، اظهار کرد: چون نماز برایش معراج است و قرار است او را در مدار بالا قرار دهد، چون او دیگر خوف ندارد، می‌شود آدمی که یک دنیا به احترامش می‌ایستند مثل حاج قاسم سلیمانی، چون رها شده و عاشق‌ترین است.

عضو مجمع عالی حکمت اسلامی در خصوص آیه «لا إِكراهَ فِي الدّين» نیز توضیح داد: اساسا در امور فکری و قلبی اجبار امکان‌پذیر نیست، اما از طرفی معنا ندارد اگر چیزی را خودم با عقل پذیرفتم و با تحقیق وارد دین شدم بگویم این بخش آن را نمی‌خواهم، چون می‌دانم خدای رحمان می‌خواهد مرا در  آن مدار بالا قرار دهد، پس من با شوق آن مسیر را طی می‌کنم، خدا می‌فرماید «آنان که بعضی احکام دین را قبول می‌کنند و بعضی را نه، به معنای واقعی خسران کردند» چون  مجموعه دین قرار است ما را به هدف برساند و اگر بگوییم این را می‌خواهیم آن را نه از رسیدن به آن بهترین جا مانده‌ایم، لذا اگر انسان عاقل بهترین را بشناسد حتما قبول می‌کند و ادیان الهی هم برای همین آمده‌اند.

وی با اشاره به اینکه پس با این حساب هر محدودیتی لزوما بد نیست، تصریح کرد: محدودیت در شریعت عین آن چیزی است که انسان دوست دارد چون برای ما لذت‌بخش است، انسانی که دوست دارد به بهترین برسد، کسی که می‌خواهد در مدار اوج قرار گیرد خدا می‌گوید از این پلکان بالا بیا این لذتش بیشتر می‌شود. انسانی که کمال‌طلب است دنبال گزینه‌ای می‌گردد که او را رها کند، اگر خدای متعال 10 گزینه جلوی من گذاشت چرا من بگویم آن بد است، آن عین همان چیزی است که من دوست دارم، محدودیت به معنای انتخاب عقلانی است.

این استاد حوزه و دانشگاه در پاسخ به این سؤال که «فرقه‌های جدید و کاذب برای جذب مردم نبایدهای دین ما را گرفته و محدودیت‌ها را برداشتند و مذهبی جدید ارائه کردند» یادآور شد: دقت کنید مگر ما آرامش کاذب نداریم، مگر وقتی کسی جنس با خلوص بالا استفاده می‌کند نمی‌گوید لذت بردم، حالا هر چه متخصص بگوید که آن خوب نیست، برایش اهمیت ندارد، مثل کسی که درد دارد برای برطرف کردن مقطعی درد به جای حل مشکل مُسکّن می‌خورد، اگر مُسکنی می‌بینیم اولا باید ببینیم واقعی است یا کاذب است، در حالی که ما برای  انسانی که دنبال کمال است معیار داریم.

وی در پایان یادآور شد: دقت کنید در مسیحیت در انجیل، از کلام خدا 36 جمله وجود دارد، بقیه خاطرات است، در حالی که در قرآن خدا به پیامبر(ص) می‌فرماید اگر یک کلمه کم و زیاد کنی رگ حیاتت را می‌زنیم؛ برای چه تا این حد مقام عصمت برای ما مهم است چون می‌خواهیم از سلسله ذهبیه به پیامبر(ص) و از آن به خدا برسیم. مراجع فقط می‌خواهند کشف کنند که پیامر(ص) و امامان ما، از طرف خدا چه گفتند، پس نقشه راه و معیار داریم. حالا می‌خواهم به مسیحیت رجوع کنم، ما برای عیسی بن مریم(ع) احترام ویژه‌ای قائل هستیم، اما این دین شریعت و قوانین ندارد، بوده اما حذف شده و بیشتر مکاشفات علمای آنهاست چون تحریف شده است، حالا اگر تو بنده دنبال بهترین شدن هستی باید کدام شریعت را انتخاب کنی.

حدیثه سوختانلو