محور غرب به دنبال تغییر معادلات سیاسی لبنان و محاصره مقاومت است

به گزارش ایکنا؛ بیروت، پایتخت لبنان، از شنبه شب، ۱۸ مرداد، با به خیابان آمدن هزاران تن در اعتراض به آنچه ناکارآمدی دولتمردان در حادثه انفجار اخیر این شهر بندری بیان شده، شاهد ناآرامی گسترده به همراه درگیری میان نیروهای امنیتی و معترضان، دستگیری و مصدومیت ده‌ها تن بوده است. سرویس بین‌الملل خبرگزاری بین‌المللی ایکنا در ارتباط با اوضاع اخیر بیروت، که به بحرانی شدن موقعیت لبنان در منطقه منجر شده، با طلال عتریسی، رئیس مرکز مطالعات سیاسی دانشگاه لبنان، به گفت‌وگو نشست.

ایکنا ـ لبنان طی دو دهه گذشته شاهد التهابات سیاسی و اقتصادی زیادی بوده است. درباره موقعیت سیاسی این کشور قبل و بعد از انفجار بیروت بگویید؟ این حادثه چه پیامدهایی برای بیروت به همراه خواهد داشت؟

كشور لبنان قبل از انفجار بيروت وضعيت اقتصادی نابسامانی داشته و بحران مالی و اقتصادی خیلی سختی در چندین دهه تجربه می‌کرد. آمریکا نیز برای جداکردن لبنان از کشورهای اسلامی و عربی انواع فشارهای اقتصادی و سیاسی را اعمال و تحریم‍‌های سختی بر لبنان در این راستا اجرا کرده است. حکومت جدیدی که در چند ماه پیش بعد اعتراضات سراسری در لبنان به کار آمده از اعمال هرگونه اصلاحاتی بازمانده و خدماتی که مردم برای آن اعتراض کرده بودند، ارائه نکرد. بنابراین انفجار بیروت بعد از این حوادث شرایط را بحرانی‌تر و هزاران خانه را ويران و شمار زيادی از خانوارها را بی‌خانمان ساخت. دولت لبنان امروزه با مشکلات بزرگتری روبه‌رو و از تأمين كردن نیازهای مردم آسیب دیده عاجز مانده و فشارهای سخت بر مقامات سیاسی باعث استعفای دولت جدید شد. حسان دیاب، نخست‌وزیر مستعفی، لبنان اعلام کرد که مصیبت بزرگی که در بیروت رخ داد (انفجار در بندر بیروت) نتیجه فساد ریشه‌دار در دولت و نحوه اداره آن بود. وی در کنفرانس خبری ضمن انتقاد شدید از قدرت‌های سیاسی در لبنان گفت که حادثه انفجار مهیب در بیروت که فاجعه‌ای بزرگ به‌ شمار می‌رود نتیجه فساد عمیق و ریشه‌دار در نحوه اداره کشور است. قبلاً از وجود فساد و سوء‌استفاده‌ها در تمامی نهادهای دولتی سخن گفته‌ام. امروز وقایع نشان می‌دهد که گروه‌های فساد بزرگتر از دولت هستند. دولت نمی‌تواند با این گروه‌های فاسد مبارزه کند. حسان دیاب در ادامه سخنان خود ضمن یادآوری اعتراضات مردمی که در ماه اکتبر علیه بحران اقتصادی و مالی در کشور آغاز شد، اعلام کرد که موج تظاهرات اعتراض‌آمیز علیه آنها بود ولی نتوانستند درک کنند و به کار خود ادامه دادند. در حالی که دولت لبنان در تلاش برای نجات کشور بود این گروه سعی کردند تا مسئولیت فروپاشی اقتصادی و مالی را به گردن دولت بیندازند. بنابراین لبنان از وضعیت اقتصادی سخت با وجود حکومت به وضعیت اقتصادی سخت‌تر آن هم بدون دولت انتقال یافت. انفجار بیروت باعث شده باب درخواست مساعدت مالی برای کشور لبنان باز شود و وضعیت کاملاً جدیدی به وجود آید. قدرت‌های منطقه‌ای و بین‌المللی از جمله فرانسوی‌ها، ترک‌ها، انگلیسی‌ها، آمریکایی‌ها و غیره در تلاش هستند که مسبب اصلی انفجار را پیدا کنند و همچنین در بازسازی بندر بیروت دست داشته باشند. بنابراین وضعیت امروز لبنان کشوری بدون دولت با حضور کشورهای خارجی برای دستیابی به علت‌های انفجار و وجود بحران‌های اجتماعی، سیاسی و اقتصادی است. متأسفانه مشکلات امروزی لبنان به زودی قابل حل نبوده و باید تلاش بیشتری برای حل این مشکلات انجام گیرد.

ایکنا ـ آیا سناریوی غرب برای تشدید تحریم‌ها و فشار آوردن بر مقاومت اسلامی (حزب‌الله) در لبنان منجر به ناآرامی‌های بیشتر و بحران‌های شدیدتر خواهد شد؟

فشارهای خارجی به‌ویژه فشارهای اقتصادی و تحریم‌های آمریکا بحران‌های متعددی اعم از مشکلات مالی و بانکی را برای لبنانی‌ها به وجود آورده است. آمریکایی‌ها در تلاش هستند لبنان را از دوستی و گرایش به کشورهای شرقی مانند ایران، چین و روسیه منع و از همکاری‌های نفتی و انرژی(برق) و زیرساخت‌های شهری و غیره با این کشورها جلوگیری کنند. امروزه ما شاهد شرایط و صحنه جدیدی از سیاست در لبنان هستیم؛ غربی‌ها از جهتی به عدم همکاری و گرایش لبنان به کشورهای شرقی اصرار می‌ورزند و از جهتی دیگر برای فرستادن مساعدتهای گوناگون در جبران خسارت و بازسازی مناطق آسیب‌دیده انفجار بیروت اعلام آمادگی می‌کنند و گروه‌های مختلفی را برای تحقیق در مسئله انفجار بیروت اعزام کرده‌اند. اینک سؤال مهمی به وجود آمده است؛ آینده این گروه‌ها که توسط کشورهای غربی به لبنان برای تحقیقات فرستاده شده‌اند چه خواهد بود؟ آیا مدت طولانی در لبنان خواهند ماند و به تهدیدی برای حاکمیت لبنان تبدیل خواهند شد؟. آیا این گروه‌ها مانند یک اهرم فشار بر لبنان و گروه‌های مقاومت عمل خواهند کرد؟ یا آنها در راستای لغو تحریم‌ها و گشایش اقتصاد لبنان عمل خواهند کرد؟ آیا مکرون با اجازه و چراغ سبز آمریکایی‌ها در لبنان حضور پیدا کرد یا روابط تاریخی لبنان و فرانسه باعث این رخداد شد؟

به هرحال لبنان از این کمک‌های بین‌المللی و منطقه‌ای استفاده خواهد کرد. باید یادآور شد که این کمک‌ها در مقايسه با آسیب‌های به وجود آمده از انفجار ناچیز بوده و در مقیاس خیلی کم است. سؤال دیگری که مطرح است؛ آیا کشورهايی که برای کمک به لبنان داوطلب شدند در سطح حل مشکلات اقتصادی کلان عمل خواهند کرد؟ برخی از این کشورها مانند فرانسه و آمریکا گفته‌اند که لبنان برای دستیابی به این کمک‌ها باید اصلاحاتی در سیاست‌های خود انجام دهد و این یک مداخله آشکار در امور داخلی لبنان است. نکته دیگر این که برخی از مقامات لبنانی خواستار مداخله کشورها در تحقیقات رسمی انفجار بیروت هستند و این یک اقدام به دور از عقلانیت و امر خطرسازی است. کشورهای غربی در صورت توان در این امر دخالت کرده و خواستار استقرار طولانی‌مدت نیروهای نظامی بین‌المللی به بهانه سازمان بین‌المللی خود در لبنان و در فرودگاه مرزی با سوریه خواهند شد و این عملکرد در راستای محاصره نیروهای مقاومت خواهد بود. بنابراین این فشارهای غربی ممکن است به بحران و اضطراب و فتنه‌گری بیشتری بینجامد. لبنانی‌ها باید مداخلات کشورهای غربی را محدود سازند و تنها کمک‌های مالی را در چهارچوب پروتکل‌های قانونی پذیرا باشند. همه می‌دانیم که کشورهای غربی از باب انسانیت به لبنان کمک نمی‌کنند بلکه چشم طمع در اهداف و اغراض سیاسی دوخته و با اصرار دنبال محقق ساختن اهداف سیاسی خود هستند. کشورهای غربی کوشش می‌کنند در مسئله استخراج نفت و آب‌های بین‌المللی در مرزهای لبنان مداخلاتی کنند و برای رژیم غاصب صهیونیستی در این ثروت‌های دریایی سهمی قائل شوند. ولی بدانند که مقاومت از این توطئه‌ها آگاه بوده و فریب ادعاهای کاذب آنها مبنی بر کمک‌های بشردوستانه را نخواهد خورد.

ایکنا ـ چه کسانی از انفجار بندر بیروت و وضع ملتهب کنونی لبنان چه از داخل و چه از خارج سود خواهند برد؟

تاکنون از تحقیقات کمیته انفجار بیروت نتیجه‌ای به دست نیامده است. دو فرضیه اصلی در این مسئله مطرح شده؛ فرضیه اولی گویای این است که این انفجار نتیجه فساد و بی‌تدبیری برخی مسئولین بوده که مقدار زیادی از مواد منفجره نیترات در انبار غیر استاندارد ذخیره شده و در نتیجه انفجار صورت گرفته است. فرضیه دوم مبنی بر آن است که انفجار بیروت رخدادی عمدی است و افراد مغرض پشت پرده این حادثه بوده‌اند. تاکنون مسبب اصلی این انفجار معلوم نبوده و بدون شک مردم لبنان زیان‌های مادی و جانی فراوانی متحمل شدند. متأسفانه برخی از داخل لبنان سعی داشتند که از این انفجار سوءاستفاده کنند. «حزب نیروهای لبنانی» به خیابان‌ها ریخته و خواستار استعفای رئیس‌جمهور لبنان شدند. مقامات بین‌المللی به‌ ویژه کشورهای غربی از این انفجار سوءاستفاده کرده و نیروها و جنگنده‌های نظامی به بهانه تحقیقات در انفجار بیروت در مرزهای لبنان مستقر کردند. بدون شک رژیم صهیونیستی نیز از این انفجار سود برده است. اتهاماتی که به حزب‌الله وارد شده دشمنان غاصب را خشنود می‌سازد و به ظن آنها نیروهای مقاومت در شرایط داخلی لبنان مشغول خواهند ماند. اما کشورهای غربی که در لبنان حضور دارند به اهداف خود دست نيافته و نمی‌توانند شرایط و معادلات سیاسی لبنان را تغییر دهند زيرا گروه‌های مقاومت اسلامی همچنان با تأیید و حمایت مردم لبنان باقی مانده و از نیرنگ‌های غربی‌ها کاملاً مطلع هستند.