توضیح چگونگی رفع بلا از طریق دعا در صحیفه سجادیه

به گزارش ایکنا به نقل از ستاد ارتباطات رسانه‌ای (فهما)، سومین پیش‌نشست دهمین کنگره بین‌المللی امام سجاد(ع) که هر سال به همت ستاد هماهنگی کانون‌های فرهنگی هنری مساجد کشور برگزار می‌شود؛ سه‌شنبه چهارم شهریور در قالب وبیناری با موضوع «نقش دعا برای رفع بلا در صحیفه سجادیه» با سخنرانی حجت‌الاسلام ابوطالب علی‌نژاد، عضو هیئت علمی جامعه المصطفی(ص) العالمیه برگزار شد.

حجت‌الاسلام علی‌نژاد در این وبینار طی سخنانی با اشاره به اینکه میان دعا، ندا، مناجات تفاوت وجود دارد، اظهار کرد: در مناجات شعبانیه می‌خوانیم: «وَ اسْمَعْ دُعَائِی إِذَا دَعَوْتُکَ وَ اسْمَعْ نِدَائِی إِذَا نَادَیْتُکَ‏؛ وچون تو را بخوانم دعاى مرا اجابت فرما و هرگاه تو را ندا کنم ندایم بشنو».

عضو هیئت علمی جامعةالمصطفی(ص) العالمیه افزود: از سوی دیگر باید به این نکات در دعا کردن توجه داشت که اولاً تأثیر دعا چیست، چه کسی دعا می‌کند؟ چه کسی را می‌خوانیم؟ با چه زبانی از حضرت حق بخواهیم؟ چه خواسته‌هایی را مطرح کنیم. چه مواردی با یکدیگر تفاوت دارد و کدامیک ارکان دعا را تشکیل می‌دهد.

وی در ادامه به ضرورت توجه به آداب دعا اشاره کرد و گفت: هر عبادتی سلسله احکام، آداب و اسراری دارد. امام خمینی(ره) کتاب‌های متعددی شامل «اسرار صلاة»، «تحریرالوسیله» و توضیح المسائل دارد. در این آثار نسبت به آداب نماز بحث شده است. بنابراین توجه به آداب عبادات اهمیت فراوانی دارد؛ مسئله دیگر شرایط استجابت دعا است که مشروط به تحقق سلسله شرایطی است.

حجت‌الاسلام علی‌نژاد افزود: موضوع دیگر رابطه دعا با قضا و قدر است، این مؤلفه مهمی است، سوال آن است که آیا دعا با قضا و قدر ارتباط دارد؟ مسئله دیگر در رابطه با دعا، نقش آن در زندگی است و اینکه چه مشکلاتی از انسان را رفع می‌کند.

وی در بخش دیگری از مباحث خود به ادعیه قرآنی اشاره کرد و گفت: برخی آیات قرآن مربوط به دعا است، این دعاهای قرآنی موضوع مهمی است که قرآن را به نگاه دعا بخوانیم، مطلب دیگر آثار باقی مانده از ائمه اطهار(ع) در موضوع دعا است، یک از کتاب‌های «کافی» مرحوم کلینی مربوط به دعا است.

عضو هیئت علمی جامعه المطفی(ص) العالمیه ادامه داد: یکی دیگر از مباحث ادعیه‌ای است که از سوی علمای شیعه نوشته شده است و طلاب حوزه به ویژه در این مورد باید در جریان باشند که بزرگان شیعه با بهره گیری از معارف اهل بیت(ع)، جهاد علمی‌شان منحصر در فقه و اصول نبوده است، بلکه در حوزه‌های مختلفی ورود کرده و از خود یادگار به جای گذاشتند. یکی از این عرصه‌ها ادعیه است.

وی در بخش دیگری از مباحث خود با بیان اینکه در میان کتب مربوط به ادعیه، صحیفه سجادیه از جایگاه مهمی برخوردار است، افزود: این کتاب قابل توجه بزرگان است و امیدواریم که حوزه‌های علمیه عنایت ویژه‌ای به این کتاب داشته باشند که زبور آل محمد است.

حجت‌الاسلام علی‌نژاد گفت: بر کسی پوشیده نیست که زندگی انسان مملو از اتفاقات پیش‌بینی نشده است. گاهی سیل، گاهی زلزله و اکنون که کرونا در جهان پدیدار شده و غرب و شرق و کشور اسلامی و غیراسلامی را نمی‌شناسد، با وجود همه پیشرفت‌ها در زمینه علم پزشکی تاکنون درمانی برایش یافت نشده است.

وی با بیان اینکه در رابطه با این بلایا باید بررسی کرد که ما به عنوان مسلمان شیعه چه کار می‌توانیم انجام دهیم، گفت: دو رویکرد مادی و معنوی است. عامل مادی همان علل دنیوی است، به این معنا که بشر با استفاده از پیشرفت‌هایی که شده است، مشکلات خود را رفع کند، عامل دیگر روشی است که نیاز به توضیح ندارد و همه می‌دانند. این مؤلفه دعا کردن و دست بلند کردن به سوی خالق هستی و تمسک به اهل بیت(ع) است.

این استاد حوزه تصریح کرد: در برخورد با بلایا و حوادث غیرمترقبه و پیش‌بینی نشده باید به دو عامل مادی و معنوی توجه داشت و فلسفه این مولفه نیز روشن است، نظام هستی در یک تحلیل فلسفی نظام علمی و معلولی است، نظام سببی و مسببی است؛ یعنی اراده و مشیت الهی بر این تعلق گرفته است که هرچیزی را از طریق علت و سبب خاص ایجاد کند. علت و معلول، سبب و مسبب برای ذات اقدس ربوبی امر تشریفاتی است، این تعابیر را شهید مطهری در کتاب عدل الهی بیان کرده است، این گونه نیست که خداوند عاجز باشد که اگر بخواهد چیزی را ایجاد کند، حتماً از طریق علت باشد.

وی افزود: از صحیفه سجادیه این درس را باید گرفت که در مواجهه با بلایا به هر دو عامل مادی و معنوی توجه کنیم. دعای هفتم صحیفه سجادیه به این مؤلفه‌ها توجه کرده است و اهمیت دارد که به این موارد ذیل مباحث حوزوی پرداخته شود.‌

یادآور می‌شود، این سلسله وبینارها به میزبانی جامعةالمصطفی(ص) العالمیه برگزار می‌شود.