قرآنی بودن؛ رمز حسینی ماندن / حوزه علمیه جهت جبران کاستی‌های امر به معروف ورود کند
داور بین‌المللی قرآن گفت: باید برای مردم آمیختگی امام حسین(ع) با قرآن برای مردم تفهیم شود، اگر قصد حسینی بودن داریم باید قرآنی باشیم و حسینی بودن بدون قرآن هیچ معنا و مفهومی ندارد و خود امام نیز در تمام لحظات زندگی از آیات الهی جدا نبودند.
حیدر کسمایی، داور بین‌المللی قرآن و عضو هیئت علمی دانشگاه مجازی جامعة‌المصطفی(ص) در گفت‌و‌گو با ایکنا از استان مرکزی، گفت: قرآن و مفاهیم آن در قیام عاشورا متجلی شده است، جایگاه آموزه‌های دینی و قرآنی در این قیام به وضوح دیده می‌شود و مورد توجه بسیاری از دانشمندان قرار گرفته است. از لحظه خروج از مدینه تا ورود به مکه و قرار گرفتن در مسیر کربلا همه مطابق و آمیخته با آیات الهی است.
وی با اشاره به اینکه بیشترین تحریف‌ها و ظلم‌ها در زمان معاویه پایه‌گذاری شد، تصریح کرد: پس از به شهادت رسیدن حضرت علی(ع) امام حسن(ع) به اذن خدا جانشین ایشان شد و در زمان خلافت، آن حضرت بالاجبار سکوت و صلح را پذیرفتند در این زمان امام حسین(ع) به تصمیم امام خود احترام گذارد و ولایت‌مداری محض خود را به منصه ظهور رساند.
کسمایی ولایت‌پذیری را یکی از شاخصه‌های رفتاری امام حسین(ع) در زمان خلافت برادر دانست و بیان کرد: در زمان خروج امام حسین(ع) از مدینه به دلیل تحمل فشارهای اعمال شده، آن حضرت آیه 21 سوره «قصص»، «فَخَرَجَ مِنْهَا خَائِفًا يَتَرَقَّبُ ۖ قَالَ رَبِّ نَجِّنِي مِنَ الْقَوْمِ الظَّالِمِينَ؛ با حال ترس و نگرانی و مراقبت از دشمن بیرون رفت» را زمزمه کرد و گفت: بار الها، مرا از شر (این) قوم ستمکار نجات ده» و در هنگام ورود به مکه آیه 22 همین سوره را زمزمه کرد که می‌فرماید: «وَلَمَّا تَوَجَّهَ تِلْقَاءَ مَدْيَنَ قَالَ عَسَىٰ رَبِّي أَنْ يَهْدِيَنِي سَوَاءَ السَّبِيلِ؛ و چون رو به جانب شهر مدین آورد، با خود گفت: امید است که خدا مرا به راه‌مستقیم هدایت فرماید». آن حضرت در 25 یا 26 مکان به آیات کلام وحی استشهاد کردند.
وی با تأکید براینکه تمام امامان معصوم با آیات قرآن عجین بودند، اظهار کرد: در مقامات و جایگاه‌های قیام حسینی آیات قرآن تجلی پیدا می‌کند. تجلی آیات در قیام عاشورا تنها به تلاوت آیات از زبان ایشان خلاصه نمی‌شود، بلکه تمام جریان‌سازی‌ها و تصمیم‌گیری‌های آن حضرت منطبق با موازین الهی بوده است. بی‌شک ائمه اطهار(ع) مفاهیم و مقاصد قرآن را کشف و در لحظه لحظه زندگی به کار بسته و به مردم نشان دادند که در همه برهه‌های زمانی باید از قرآن تبعیت کنند و در جایی سراغ نداریم رفتار و کردار حضرات معصومین منافی کلام وحی باشد.
عضو هیئت علمی دانشگاه مجازی جامعة‌المصطفی(ص) در پاسخ به این سؤال که اهداف قیام حسینی چیست، گفت: امر به معروف و نهی از منکر یکی از موارد بسیار مهم و حساسی است که به عنوان یکی از اهداف قیام سیدالشهداء(ع) باید به صورت کاربردی مورد بررسی قرار گیرد. گاهی بیان می‌شود امام برای شهادت آمده بودند، درست است که ایشان می‌دانستند در این سفر به شهادت می‌رسند، اما آن حضرت به واسطه دعوت قومی که ظلم در آن جامعه به حداکثر رسیده بود راهی شدند و هدف از قیام عاشورا از نظر علامه یوسفی غروی ادای وظیفه بوده است که در دل این هدف تمامی اهداف همچون امر به معروف، آزادگی و عزت‌مندی گنجانده می‌شود. ایشان طبق آموزه‌های قرآنی ادای وظیفه کردند.
امر به معروف؛ سنتی فراموش شده
کسمایی با بیان اینکه امر به معروف و نهی از منکر یکی از اهداف قیام عاشورا است، اضافه کرد: این سنت در آن زمان به کلی از بین رفته بود و مسلمانان در وضعیت اسف‌باری قرار داشتند، امام حسین(ع) برای احقاق حق و احیای سنت فراموش شده امر به معروف قدم در این راه گذاردند. این سنت الهی دارای شیوه‌ها، مراتب و درجاتی است که حضرت سیدالشهداء(ع) به خوبی اجرا کردند. برای اقامه و احیای این فریضه الهی آمران و ناهیان در گام اول باید خود عامل به سنت الهی بوده و پس از آن مروج این سنت‌ها باشند. بسیار لازم است آمران به معروف و ناهیان از منکر از هوش و ذکاوت برخوردار باشند تا در لحظه درست تصمیم بگیرند و با هنر بیان درست مبانی عرفی را به مردم گوشزد کنند.
وی ادامه داد: پس از پیروزی انقلاب اقدامات خوبی در حوزه امر به معروف انجام شده است، اما به مرور زمان این سنت کمرنگ شده است که نیاز است با استفاده از ابزار هنر و رسانه احیا شود. برای احیای این سنت علما زحمت بسیار کشیدند و بسیار لازم است حوزه‌های علمیه در این امر وارد شده و کاستی‌ها را جبران کنند. علی‌رغم نهادینه شدن تصوری اشتباه امر به معروف تنها مقوله عفاف و حجاب را در برنمی‌گیرد، بلکه مصدایق این سنت الهی بسیار زیاد است که باید در جامعه نهادینه شود. برای نهایدنه شدن امر به معروف و نهی از منکر در جامعه باید با هنرمندانه تصمیم گرفت و عمل کرد. مردم باید حق و حقوق اجتماعی و فردی خود را به درستی بدانند.
بصیرت‌افزایی؛ یکی از اهداف قیام عاشورا
وی بصیرت‌افزایی را یکی دیگر از اهداف قیام حسینی بیان و اظهار کرد: جوامع غربی در عمل لاییک هستند و به دینی اعتقاد زیاد ندارند، اما در همین کشورها موازین اسلامی همچون پایبندی به قانون راهنمایی و رانندگی و استفاده بهینه از محیط زیست و پاک نگاه داشتن آن موازین وضع و توسط همه مردم رعایت می‌شود. به طور مثال رهبر معظم وقتی خود را ملزم به رعایت شیوه‌نامه‌های بهداشتی می‌دانند درست نیست برخی از افراد خود را جلوتر از ایشان قرار داده و در مقابله با دستورالعمل‌های ستاد مقابله با کرونا بایستند.
کسمایی با اشاره به اینکه هدایت جلسات عزاداری بیشتر به سمت شور حسینی است، اظهار کرد: برای داشتن جامعه‌ای آگاه باید شعور حسینی را با شور حسینی آمیخته کرد، شور حسینی واجب است و باید به بهترین شکل ممکن اجرایی شود، اما مسئولان هیئات مذهبی دقت کنند از شعور حسینی غافل نشوند. برای ترویج شعور حسینی باید آموزش‌های لازم به خانواده‌ها داده شود و آموزش و پرورش در این حوزه وظیفه سنگینی برعهده دارد. یکی از مهم‌ترین وظایف آموزش و پرورش ارائه شیوه‌های آموزش قرآن و مباحث دینی است که باید در این زمینه دقت نظر بیشتری داشته باشد. دانش‌آموز طوطی‌وار تنها کلماتی را فرا می‌گیرد و پس از دوران تحصیل فراموش می‌کند و این عملکرد نشان از ضعف آموزش دارد. حتی رهبری نیز به کاستی‌ها و کمبودهای آموزشی اشاراتی داشته‌اند که چرا شیوه آموزشی باید حفظی باشد. استفاده از سیستم غربی برای آموزش اشتباه است.
وی با بیان اینکه رویکرد امام راحل و رهبر معظم انقلاب اصلاحی است تا انسان را به سمت سعادت دنیا و آخرت هدایت کند، اضافه کرد: قرآن محوری و استفاده از سیره اهل‌بیت(ع) رویکرد اصلی جامعه اسلامی ایران است، احکام دین باید قانونمند در جامعه نهادینه و به سمت ساخت جامعه‌ای ایده‌آل هدایت شود.
ضرورت تفهیم آمیختگی امام حسین(ع) با قرآن برای مردم
کسمایی ادامه داد: باید برای مردم تفهیم شود امام حسین(ع) و دیگر ائمه با قرآن در آمیخته بودند و ما از این مصحف شریف جدا هستیم، ما اگر قصد حسینی بودن داریم باید قرآنی باشیم و حسینی بودن بدون قرآن هیچ معنا و مفهومی ندارد و خود امام نیز در تمام لحظات زندگی از آیات الهی جدا نبودند. اگر قصد حسینی بودن، حسینی شدن و حسینی ماندن داریم باید تلاوت قرآن را به صورت صحیح و روان در برنامه روزانه زندگی بگنجانیم تا به مفاهیم و تدبر در آیات برسیم. تلاوت روزانه یک صفحه قرآن در مساجد پس از اقامه نماز طرحی پسندیده است که باید با جدیت دنبال شود.
وی به کمرنگ بودن فعالیت‌های قرآنی در ایام محرم اشاره کرد و افزود: ماه محرم به برکت امام حسین(ع) می‌تواند ماه احیای قرآن باشد. جلسات قرآنی خانگی و ... را برای تثبیت جایگاه قرآن تقویت کنیم. شاید در دهه اول محرم شرایطی در هیئات مذهبی باشد که عملاً نتوانیم جلسات قرآنی را در مساجد داشته باشیم، اما می‌تواند منجر به برنامه‌ریزی جهت برگزاری جلسات قرآنی پس از دهه اول محرم باشد. از صدر اسلام تاکنون در کنار هم بودن قرآن و اهل‌بیت(ع) که مورد توجه رسول مکرم اسلام(ص) نیز بوده، توصیه شده است.
این داور بین‌المللی قرآن با اشاره به اینکه بیان گوشه‌ای از مفاهیم قرآنی از سوی مبلغان زمینه‌ساز ترویج فرهنگ قرآنی بین نوجوانان است، اظهار کرد: امسال به واسطه شیوع بیماری کرونا حضور نوجوانان و جوانان در ایام محرم با محدودیت‌هایی همراه بود، اما این محدودیت‌ها مانع از اقامه عزای حسینی نشد. اگر خطیبان هر شب مطالبی در باب اهمیت پرداختن به قرآن بیان کنند، قطعاً جرقه آموزش رشته‌های قرآنی زده می‌شود. تمام سعی ما این است که آموزش قرآن به فهم و عمل به مفاهیم قرآنی ختم شود و می‌توان از محرم در راستای ترویج فرهنگ قرآنی استفاده کرد.
انتهای پیام
