رابطه حوزه با نهادهای کشور نهادینه نشده است / تعبیر نادرست طب اسلامی

به گزارش ایکنا، آیت‌الله محمدجواد فاضل لنکرانی، رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع)، امروز، 22 شهریورماه، در آغاز سومین دوره فقه پزشکی در این مرکز، گفت: تشکیل سومین دوره فقه پزشکی بیانگر رشد حوزه علمیه هست؛ زیرا فضلایی که مقداری خوبی از دروس خارج را گذرانده‌اند در گرایشاتی مانند فقه پزشکی و سایر فقه‌های مضاف در سطوح بالاتر مشغول تحصیل می‌شوند که باید از این بابت خدا را شکرگزاری کنیم.

وی با بیان اینکه چنین مجموعه‌ای در حوزه علمیه، نوپا و جدید است، افزود: آرام آرام باید متونی قویتر برای این رشته تدوین کنیم؛ البته متونی در گذشته تدوین شده است که توفیق بزرگی است، ولی باید در تمامی فقه‌های مضاف بتوانیم آیات مرتبط را استخراج و مورد بحث قرار دهیم.

گروه فقه پزشکی؛ تحول قوی در حوزه علمیه قم

فاضل لنکرانی با بیان اینکه از نظر بنده تشکیل گروه فقه پزشکی تحول بسیار قوی در حوزه علمیه قم و مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) است، اظهار کرد: هر طلبه باید یک دوره این کتاب را کاملاً به صورت اجتهادی و دقیق مطالعه کند؛ زیرا ممکن است به یافتن آیات جدیدی برای استدلال به آن منجر شود. باید قدم‌های قویتری را در مسائل مستحدثه فقه پزشکی برداریم؛ یعنی طوری دوره را برنامه‌ریزی کنیم که هر طلبه عمده مسائل مستحدثه را به عنوان تدریس، تحقیق و پژوهش بررسی کند و در آن مسلط شود؛ یعنی در مورد سقط جنین و تغییر جنسیت، پیوند اعضا، مرگ‌های اختیاری و ... به جایی برسیم که کاملاً تنقیح و مورد بررسی قرار گیرد.

فاضل لنکرانی تصریح کرد: خیلی از متونی که بعدها در دانشگاه‌ها به عنوان گرایش مطرح شده، پایان‌نامه‌های دانشجویان بوده است که اساتید با پرداختن به آن به عنوان گرایش مطرح کرده‌اند؛ طلاب هم حضور در این جلسات را فرصتی برای تقویت متون فقه پزشکی بدانند؛ متون مناسب را پیشنهاد بدهند و ما باید بعد از برگزاری چند دوره فقه پزشکی مجموعه مدون بسیار خوبی از این موضوع داشته باشیم.

استاد سطح عالی حوزه علمیه اظهار کرد: هرقدر زمان جلو می‌رود بیماری‌ها، تنوع و تکثر زیادی می‌یابند؛ همین کرونا که کل جهان را در همه ابعاد مختل کرده است، پدیده جدیدی است و حوزه باید مسائل فقهی این ویروس را دقیقاً بررسی کند و برخی نگویند که مسئله کرونا را بزرگ کرده‌اند، زیرا واقعاً بزرگ است.

طب اسلامی تعبیر نادرستی است

وی اضافه کرد: در عزاداری‌ها هم پرده جدیدی از مباحث دینی، عزاداری، مناسک و ... به وجود آمد؛ اساساً مسئله دین و پزشکی و دین و سلامت مقوله بسیار مهمی است و این سؤال مطرح است که آیا دین در عرصه سلامت حرفی دارد؟ اینکه گفته شود که ما طب اسلامی داریم حرف نادرستی است و ما در متون، مطلبی برای این مسئله نداریم؛ وظیفه دین هدایت است، نه اینکه بگوید درخت در چه شرایطی ثمر می‌دهد و فولاد در چه درجه‌ای ذوب می‌شود و یا بیماری سرطان چه دارویی دارد، ولی این سخنان به معنای آن نیست که دین موضوعاتی مانند حرمت اضرار و ضمان اضرار به غیر و اینکه مرد را زن و زن را مرد معالجه کند را ندارد.

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه اظهار کرد: هرقدر زمان پیش برود علم پزشکی توسعه می‌یابد و فقه هم باید به موازات آن، همراهی کند؛ کما اینکه در امور نظامی هم در دوره معاصر بمب اتم داریم و فقه باید بگوید که ساخت این بمب درست است یا خیر، فقه نحوه ساخت بمب اتم را یاد نمی‌دهد؛ یا در معماری، به فقه ربطی ندارد بگوید که شهر را چه طور درست کنیم که در مسیر سیل نباشد؛ اگر کسی بگوید شهرسازی اسلامی به این معنا، غیرصحیح است، ولی دین یک سری امور مهم را مطرح می‌کند؛ می‌گوید که خانه را طوری بسازید که اشراف بر دیگری نداشته باشد؛ در پزشکی هم فقه نحوه معالجه مرض را نمی‌تواند بگوید؛ تغییر جنسیت، تلقیح مصنوعی، شبیه‌سازی و ... ضابطه علمی دارد که ربطی به دین ندارد، ولی فقه می‌گوید که این کارها درست است یا نه و اگر چگونه باشد حرام و چگونه نباشد، حلال است.

نیاز بیشتر به فقه با پیشرفت پزشکی

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم بیان کرد: دین آنچه را مربوط به رعایت حدود الهی از جهت حلیت و حرمت است مطرح می‌کند؛ مثال ساده آن در خمر است که دین، نجس بودن و حرمت خوردن آن را مطرح می‌کند، ولی کاری به روش درست کردن آن ندارد. دین نمی‌تواند بگوید کرونا دروغ است و اگر عالمی دینی هم از موضع دین بگوید، کرونا دروغ است به جایگاه خودش واقف نشده، ولی فقه باید در مورد جایز بودن و نبودن اجتماعات، ظن به سرایت و حکم احتمال سرایت و ... بحث کند.

وی با بیان اینکه بشر هرقدر در پزشکی پیشرفت کند نیازش به فقه بیشتر خواهد شد، افزود: انتظار از فضلا این است که در تدوین متون فقه پزشکی به ما کمک کنند متونی که بتواند در حوزه تدریس شود. مسلماً خلأهایی وجود دارد که باید با همت طلاب و محققان، این خلأها برطرف شود. مسئولان نظام و دانشگاهیان و مسئولان مراکز علمی باید بدانند در حوزه چه می‌گذرد؛ بدانند حوزه امروز با حوزه ده سال قبل خیلی تفاوت دارد و این مباحث در حال رشد است و نیازهای امروز نظام حوزه مورد توجه و اهتمام است.

عضو جامعه مدرسین تصریح کرد: البته همیشه گفته‌ام که رهبر معظم انقلاب مطالباتی از حوزه دارند که بسیار به حق است و حوزه در حد توان به میدان آمده است، ولی مطالبه حوزه هم این است که کدام نهاد خود را ملزم دانسته است که مسائلش را با حوزه مطرح کند؛ برخی مسئولان از روی عرق دینی موضوعات را مطرح می‌کنند، ولی این مسئله نهادینه نشده است.