موسیقی دفاع مقدس سبک نیست؛ برخاسته از احساس هنرمند است

دفاع مقدس و اشکال مختلف آن در هنر یکی از اتفاقات رایج است. برای مثال در سینما، بسیاری از آثار فاخر با این معنا جلوی دوربین رفته‌اند یا در هنر‌های تجسمی، موضوع (دفاع مقدس) همیشه جز الویت‌های پرداخت در کشورمان بوده است، اما در قالب یک سبک به ‌خصوص در موسیقی به این موضوع چندان پرداخته نشده است. ایکنا درباره این موضوع با شاهین فرهت، استاد دانشگاه و موسیقدان شهیر کشورمان گفت‌و‌گویی انجام داده است که در ادامه از نظر می‌گذرد؛

موسیقی یک هنر کاملاً آبستره است، در حالی ‌که، در سینما به طور کامل با حقیقت مواجه هستیم، موسیقی به قول مولانا که می‌گوید «هرکسی از ظن خود، شد یار من» است، برای همین در موسیقی، چیزی در قالب ژانر یا سبکی خاص نمی‌سازیم، بلکه تنها آن را تقدیم می‌کنیم. برای مثال وقتی چایکوفسکی هملت را می‌سازد با الهام از هملت شکسپیر این کار را انجام می‌دهد. در سمفونی «شهید» نیز من اثر را تقدیم کسانی که در جنگ به خاطر وطن جان خود را بخشیدند، کردم. همچنین باید گفت فضای این قبیل کار‌ها فوق‌العاده دراماتیک است.
ما نیاز داریم درباره موضوعات مختلف فرهنگی که دفاع مقدس هم یکی از آن‌ موضوعات است به آهنگسازان خوب کشور سفارش خلق اثر دهیم. هرچند متأسفانه رپرتوارمان درباره مسائل کشور زیاد نیست. همچنین موسیقی‌های خوب در کشور واقعا کم داریم، در صورتی ‌که آهنگسازان و موسیقیدان‌های خوب و تحصیل‌کرده؛ کم نداریم.
در موسیقی دنیا درباره رویداد‌های مهم به‌ویژه اتفاقاتی چون، جنگ کار‌های بسیاری وجود دارد. در همین رابطه بگذارید موسیقی را با سینما مقایسه کنم. در سینما فیلم‌هایی وجود دارد که فراموش شده‌اند، اما موسیقی آن‌ها هنوز زنده است. این امر نشان از کارکرد و قدرت موسیقی دارد.

بله، آهنگساز این اثر «مجید انتظامی» است. این هنرمند آهنگساز بسیار خوبی است به‌ویژه در عرصه آثار موضوع محور، کار‌های خوبی را از او شاهد بوده‌ایم.

برای ساخت موسیقی فاخر باید حمایت و سفارش داده شود، امری که در همه جای دنیا هم رایج است، اما در کشور ما چنین اتفاقی (سفارش برای موسیقی فاخر) کمتر رخ می‌دهد. این کمبود‌ها درباره موسیقی‌هایی با محوریت دفاع مقدس به‌ شدت جدی‌تر است.

 

این امر به آهنگساز ارتباط دارد، چون برخی آهنگسازان بیشتر موسیقی‌شان رمانتیک و احساسی است، این ویژگی به آن‌ها کمک می‌کند در حوزه موضوعاتی، چون دفاع مقدس کارکرد بهتری داشته باشند. این قبیل موسیقی‌ها در کشورمان چندان حمایت نمی‌شوند و بسیاری از آن‌ها شبیه یکدیگر هستند.

در برخی صحنه‌ها شرایط اجازه می‌دهد به‌ صورت ارکستری اجرا شود. برای مثال در فیلم «گلادیاتور» وقتی قرار است عظمت یک رویداد نشان داده شود دیگر نمی‌توان با یک فلوت آن را تصویرسازی کرد. در مقابل در برخی کار‌ها نیز به‌واسطه فضای رمانتیک حاکم؛ باید از سازی محدود استفاده شود. با این توضیح برای صحنه‌های عظیم جنگی مطمئناً کار‌های ارکستری پاسخ بهتری خواهد گرفت.
در رابطه با جایگاه موسیقی در فیلم‌های سینمایی این نکته را هم اضافه کنم، آثاری در سینما از موسیقی خوب بهره می‌برند که سازنده آن فیلم خود با ساز آشنا باشد. برای مثال چارلی چاپلین و هیچکاک خود موزیسین بودند.