ارادت استاد شفیعی کدکنی به اهل بیت(ع) / آفرین بر تو که هفتاد و دو قربان دادی
استاد محمدرضا شفیعی کدکنی، محقق، منتقد و شاعری است که اغلب سروده‌هایش در حوزه اجتماعی است، اما شعر عاشورایی او در میان این سرودهها درخشش و جلوه خاصی دارد.
به گزارش ایکنا، امروز هشتاد و یکمین سال تولد محمدرضا شفیعی کدکنی، نویسنده، محقق، مدرس، نسخه‌شناس، مصحح، شاعر و پژوهشگر صاحب‌نام کشورمان است. استاد شفیعی کدکنی در سال ۱۳۱۸ در بخش کدکن نیشابور در استان خراسان رضوی چشم به جهان گشود.
تنها فرزند خانواده‌ای روحانی با شغل کشاورزی که تربیت و تحصیل را نه همچون بقیه کودکان در مدرسه، بلکه در محیط خانه و در مدرسه علوم دینی فراگرفت. پدرش که عطاردوست و از عالمان خوش‌نام آن روزگار بود، کلاس‌های درسش را تعطیل کرد تا به تنهایی به فرزندش تدریس کند. تدریس در مدارس علوم دینی و شاگردی کسانی چون آیت‌الله حاج شیخ‌هاشم قزوینی، محمدتقی ادیب نیشابوری و آیت‌الله میلانی در زندگی و آثار او تأثیر شگرفی داشته است.
خودش بعد‌ها نرفتن به مدرسه را نوعی «عنایت الهی» ذکر می‌کند که باعث فراگیری آموخته‌هایی بزرگ برای او شده است. مادرش حافظه‌ای قوی داشت، خوش‌ذوق بود و اشعار زیادی از شعرای مختلف را حفظ بود و شعر هم می‌گفت. در واقع او علاقه اولیه شفیعی به شعر و شاعری را شکل داد. سپس ورود به دانشگاه و تدریس در رشته ادبیات فارسی و دیدار با چهره‌های دانشگاهی آفاق جدیدی به روی او می‌گشاید.
شفیعی کدکنی جمع بین محقق، منتقد و شاعر است. اگرچه دانشش در نسخه‌شناسی و تصحیح متون کم‌مانند است، اما نظرات او در باب موضوعات و چهره‌های ادبیات فارسی با نقد‌هایی روبه‌رو شده است. کتاب «با چراغ و آینه» وی حاوی بخشی از نظرات جنجال‌برانگیزش در باب ریشه‌های شعر معاصر است.
وی علاقه خاصی به خراسان و سبک خراسانی دارد و زبان شعرش نیز زبان خراسانی است. آثار این علاقه را در آثار تصحیح‌شده و تحقیقی در باب «عطار»، «ابوسعید ابوالخیر»، «سنایی» و «مولوی» نیز، که بخش زیادی از آثار او در این باره است، می‌توان مشاهده کرد. شفیعی کدکنی از سال ۱۳۴۸ تاکنون به تدریس در دانشگاه تهران مشغول است.
بررسی آثار استاد شفیعی کدکنی نشانگر این است که باید وی را در زمره شاعران اجتماعی بدانیم، اما در میان شعرهایش دلبستگی و ارادت به خاندان اهل بیت به ویژه امام حسین(ع) را نیز می‌توان به روشنی دید. شعر «رهبر آزادی و عشق» یکی از این سروده‌هاست که به مناسبت تقارن سالروز ولادت استاد با اربعین حسینی تقدیم مخاطبان می‌شود.
باز در خاطره‌ها، یاد تو‌ای رهرو عشق
شعله سرکش آزادگی افروخته است
یک جهان بر تو و بر همت و مردانگیت
از سر شوق و طلب، دیده جان دوخته است
نقش پیکار تو در صفحه تاریخ جهان
می‌درخشد، چو فروغ سَحَر از ساحل شب
پرتوش بر همه کس تابد و می‌آموزد
پایداری و وفاداری در راه طلب
چهرِ رنگین شفق، می‌دهد از خون تو یاد
که ز جان بر سرِ پیمان ازل ریخته شد
رسم آزادی و پیکار و حقیقت‌جویی
همه‌جا، صفحه تابنده آیین تو بود
آنچه بر ملت اسلام، حیاتی بخشید
جنبش عاطفه و نهضت خونین تو بود
تا ز خون تو جهانی شود از بند آزاد
بر سر ایده انسانی خود جان دادی
در ره کعبه حق‌جویی و مردی و شرف
آفرین بر تو که هفتاد و دو قربان دادی
آنکه از مکتب آزادگیت درس آموخت
پیش آمال ستمگر ز چه تسلیم شود؟
زور و سرمایه دشمن نفریبد او را
که اسیر ستمِ مردمِ دژخیم شود
رهرو کعبه عشقی و در آفاق وجود
با پَرِ شوق، سوی دوست برآری پرواز
یکه‌تاز ملکوتی، که به صحرای اَزَل
روی از خواستهٔ عشق نتابیدی باز
جان به قربان تو‌ای رهبر آزادی و عشق
که روانت سرِ تسلیم نیاورد فرود
زان فداکاریِ مردانه و جانبازیِ پاک
جاودان بر تو و بر عشق و وفای تو درود
