والایی: آینده تاریکی در انتظار فرهنگ و هنر کشور است

علی‌اکبر والایی، نویسنده پیشکسوت که این روز‌ها جلد دوم رمان انقلابی «خلوت مدیر» را در دست تألیف دارد، در گفت‌وگو با ایکنا درباره وضعیت نشر آثارش گفت: یک رمان ویژه نوجوانان در دست نشر دارم که آماده چاپ است، اما به دلیل وضعیت گرانی کاغذ و کرونا هنوز منتشر نشده است. همچنین در حال طراحی اولیه یک رمان هستم و به زودی نگارش آن را آغاز خواهم کرد؛ شرایط فعلی اجازه نمی‌دهد که بیش از این کار کنم.

وی ادامه داد: اوضاع نشر پیش از شیوع ویروس کرونا نیز وخیم بود و در شرایط فعلی وخیم‌تر شده است. سفارشات ناشران کاهش یافته و برخی نیز انتشار آثار را متوقف کرده‎اند تا شرایط قدری ثبات پیدا کند. این مسئله لطمه بسیاری به کار نویسندگانی می‌زند که به صورت حرفه‌ای فقط نویسندگی می‌کنند و شغل دیگری ندارند. البته نویسندگی در کشورمان شغل نیست و مراجع مرتبط مانند ارشاد هم هیچ اعتنایی نمی‌کنند که این نویسندگان در این شرایط باید چه کنند.

نویسنده «سرزمین خدایان» در ادامه بیان کرد: پیش از این شرایط هم توجهی به اهالی قلم نمی‌شد. فرهنگ مقوله اولویت‌داری در کشورمان نیست و این مسئله به حدی پیش رفته که تبدیل به بی‌حرمتی شده است. هیچ مرجعی برای اهل قلمی مانند من که در طول عمرم هرگز فیش حقوقی نداشته و به صورت آزاد کار کرده‌ام، نیست تا در این وضعیت اسفبار کرونایی به حال نویسندگان رسیدگی کند.

وی افزود: متأسفانه نویسندگان در تأمین نیاز‌های اولیه خود مانده‎اند، با این اوضاع چطور می‌توانند کار خلاقه و آفرینش ادبی ارائه دهند. اگر این شرایط ادامه یابد به جای نویسندگی باید سراغ فعالیت‌های اقتصادی رفت. با این شرایط، آینده تاریک و مبهمی در انتظار ادبیات، فرهنگ و هنر کشورمان است. از سوی دیگر اگر نویسندگان جوان ببینند وضعیت نشر ضعیف است و از نوشتن چیزی عایدشان نمی‌شود، انگیزه‌شان از بین رفته و دچار سرخوردگی خواهند شد.

والایی درباره ارائه تسهیلات کم‌بهره به اهالی قلم گفت: اگر وامی هست، کمکی نخواهد کرد، زیرا بازپرداخت آن سریع است و نویسنده باید کار کند تا این وام را برگرداند. از این رو به نظرم به جای این کار، باید وام و تسهیلات بلاعوض در اختیار نویسندگانی قرار گیرد که هیچ درآمدی ندارند. این مسائل مدام گفته می‌شود، اما گوش شنوایی نیست و هر بار با پرسش رسانه‌ها این زخم سرباز می‌کند.

وی برگزاری نمایشگاه کتاب مجازی در ماه جاری را مثبت ارزیابی کرد و بیان کرد: این مسئله بی‌تأثیر نیست و برگزاری مجازی نمایشگاه کتاب بهتر از نبود آن است. به شرط اینکه ناشران، فعال باشند و با انگیزه وارد میدان شوند. در این صورت این نمایشگاه هم برای نویسندگان و هم ناشران سودمند خواهد بود.

این نویسنده در ادامه درباره تأثیر شرایط کرونایی بر کتابخوانی گفت: همه مسائل نشر مانند حلقه‌های زنجیر به هم متصل هستند و یکی در دیگری اثرگذار است، بنابراین شرایط کرونا و گرانی بر کتابخوانی هم تأثیر گذاشته است و موجب شده مردم رغبت کمی نسبت به خرید و خواندن کتاب داشته باشند.