به گزارش ایکنا، دَلّال عبّاس (متولد ۱۹۴۷) ایرانشناس و استاد ادبیات تطبیقی و ادبیات فارسی دانشگاه لبنان است. او در ۱۹۷۰ از دانشگاه بیروت دانشنامه لیسانس گرفت و در ۱۹۷۴ با نوشتن رسالهای با نام «شعر زن در اندلس» دانشنامه فوق لیسانس گرفت. در ۱۹۷۸ در پی جنگ داخلی در لبنان با خانوادهاش به ایران مهاجرت کرد. وی با تمام وجود حوادث انقلاب اسلامی ایران را مشاهده کرد و پس از بازگشت به جبل عامل در همین مسیر گام برداشت و با ترجمه و تألیف، روح انقلاب اسلامی را به لبنان معرفی کرد. در ۱۹۸۹ با نوشتن رسالهای با نام «بهاءالدین عاملی ادیب، فقیه و عالم» در رشته زبان و ادبیات فارسی دانشنامه دکتری گرفت. وی در حال حاضر مدرس و محقق دانشگاه صیدا لبنان است.
دلال عباس طی سخنانی در وبینار گفتوگوهای بینالمللی «انقلاب اسلامی: بازتاب، چشمانداز و مسائل نوپدید» که به همت پژوهشکده امام خمینی(ره) و انقلاب اسلامی و با همکاری خبرگزاری ایکنا و دانشگاه بینالمللی اهلبیت(ع)، امروز، ۱۵ بهمنماه برگزار شد، با اشاره به دوره اقامت خود در ایران در سال 1355 ش گفت: عنایت خداوند بود که پیش از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، به مدت یک سال و نیم در ایران زندگی کنم. در این مدت هدفم تحصیل در زبان فارسی و ارتقای تحصیلاتم در این رشته بود. از این رو برنامههای آموزشی تلویزیون را دنبال میکردم و در تمام دروسی که در مراحل آموزشی ارائه میشد، حاضر میشدم. در این دروس به ویژه در تاریخ و جغرافیا و حتی در درس انگلیسی حرفهایی زده میشد که احساسات من را به عنوان یک خانم مسلمان عربی آزار میداد؛ صحبتهایی از اهانت به دین اسلام و عرب و تحریف اصل تشیع.
بیشتر بخوانید:
وی توضیح داد: من در آن دوران حتی با چشمان خودم موسیقی مستهجن را در شمال تهران و فقر مطلق را در جنوب تهران دیدم. انتقال از شمال تهران به جنوب مثل این بود که از یک کشور اروپایی به یک روستای فقیر در دور دستترین منطقه بروید. سخنرانیهای ملیگرایانه را از تلویزیون میشنیدم و اهداف ایران در آن زمان، ارتباطی محکم با رویکرد ملیگرایانه و هویت ایرانی داشت. ایرانی از یک طرف به اهمیت زبان فارسی و ارتقای جایگاه آن تمرکز میکرد و از سوی دیگر زبان عربی و سامی را بیارزش میدانست و بر رویکرد ناسیونالیسم خودش تأکید میکرد اما از این امر غافل بود که ملت ایران از قومیتهای مختلفی تشکیل شده است. آنها صریحاً و به شکل واضح با اسلام، ارزشها و اصول آن دشمنی میکردند تا بر اعتقادات دینی ایرانیان در دوران قبل از اسلام صحه گذارند.
استاد دانشگاه صیدا در بیروت با اشاره به عملکردهای ضد دینی رژیم پهلوی گفت: رویکرد و دیدگاه نظام شاهنشاهی در اداره کشور در زمان رضا شاه و محمدرضا شاه دیدگاهی غیر دینی بود از این رو حکومت برنامهها و اقداماتی را برای حذف مظاهر دینی از برخی ارکان کشور عهدهدار میشد از جمله اخراج علمای دینی از دادگستریها براساس سیستم قانونی عرف کشورهای اروپایی و موضوع دیگر تغییر پوشش زنان و مردان و خلع حجاب بود که من در کتاب بانو امین این مبحث را به طور مفصل تشریح کردهام.
دلال عباس با بیان اینکه برنامههای فرهنگی حکومت شاهنشاهی از دو عنصر مهم نشئت میگرفت، گفت: از طرفی احیای فرهنگ ایران باستان و تلاش برای تحکیم آن و ترویج ایدئولوژی نظام حکومتی شاهنشاهی یکی از محورهای مهم برنامههای فرهنگی رژیم پهلوی بود و از طرفی دیگر علاقه شدید به ترویج فرهنگ اروپایی و اشاعه مظاهر غربی دیده میشد و این موضوع فقط منجر به این شد که تهاجم فرهنگی شدیدی علیه ایران و به ویژه ملت این کشور شکل گیرد و اقدامات ویژهای برای ارائه فرهنگ غربی در کنار نمادهای نظام استبدادی شاهنشاهی انجام شود.
وی با بیان اینکه در آن زمان اکثر علما و عموم مردم متدین به مخالفت با فعالیتهای فرهنگی شاهنشاهی برآمدند که شاهد مثال آن سیاست برپایی جشنها در اعیاد و مناسبتهای مختلف بود، گفت: اما شاه نمیدانست که 14 قرن فرهنگ ایران، اسلامی بوده است. او تلاش کرد تا یکی از نشانههای اساسی جامعه اسلامی را لغو کند و آن تغییر تاریخ قمری به تاریخ شاهنشاهی بود. مستشاران از او خواستند تا تاریخ هجری را لغو و تاریخ شمسی را جایگزین کند. سپس بعد از آن شاهد دوره اصلاحات شاهنشاهی هستیم که به جامعه تحمیل شد و به دنبال آن تظاهرات و راهپیماییهایی رخ داد. مثل تظاهرات 15 خرداد 1342 تا اینکه بعد از آن طی تظاهرات پیاپی، انقلاب اسلامی به پا شد و جمهوری اسلامی ایران به پیروزی رسید.
مدرس دانشگاه صیداء لبنان تصریح کرد: جمهوری اسلامی ایران در مخالفت و مبارزه با نظام شاهنشاهی بهپا خاست. جمهوری اسلامی ایران ثمره رهبری امام خمینی(ره) بود. در حالی که نظام شاهنشاهی ایران متکی به یک نفر بود و انقلاب اسلامی با این دیکتاتوری مقابله کرد و به نظام جنبه رسمی و ملی داد. بعد از یک ماه از پیروزی انقلاب، حکومت ایران از طریق همهپرسی با 99 درصد آراء به طور رسمی به عنوان جمهوری اسلامی رسماً معرفی شد.
وی با اشاره به مؤلفههای نظام اسلامی در ایران گفت: در نظام جمهوری اسلامی ایران، مردم به طور غیر مستقیم رهبر را انتخاب میکنند و به طور مستقیم رئیسجمهور را برمیگزینند. در حالی که در نظام شاهنشاهی حاکم یعنی کسی که قدرت مطلق را به دست میگیرد. اما در نظام جمهوری اسلامی ایران حاکم یعنی رئیس جمهور که براساس قانون اساسی حکومت میکند و متعهد و پایبند به قانون است و در برابر اعمال و برنامههایش باید پاسخگو باشد. نظام جمهوری اسلامی با تمام نظامهای سلطنتی و جمهوری دیگر کشورهای جهان تفاوت دارد.
دلال عباس افزود: آنچه نظام جمهوری اسلامی ایران را از دیگر نظامهای رایج سیاسی متمایز میکند، اسلامی بودن آن است به این معنا که اکثر مردم ایران برای تعیین نظام سیاسی کشورشان، حکومت اسلامی و ارزشهای آن را از طریق همهپرسی انتخاب کرده و جمهوری اسلامی را برگزیدند. مردم در این نظام نقش اساسی را برای تأسیس حکومت اسلامی ایفا کردند. مردم ایران به اصول حق و عدالت ایمان داشته و این خواستهها از طریق اجرای احکام کتاب خدا که بر پایه عدل است، محقق میشود.
استاد ادبیات تطبیقی و ادبیات فارسی دانشگاه لبنان توضیح داد: شعاری که مردم ایران سر میدادند، سرنگونی نظام شاهنشاهی و برپایی نظام جمهوری اسلامی بود. رهبر انقلاب اگر نبود، این انقلاب برپا نمیشد، در همهپرسی با رأی 99 درصدی مردم ایران نظام سیاسی جدید تعیین شد. نظام جمهوری اسلامی ایران براساس عقاید دینی شیعی و بر پایه عدالت، کرامت، مسئولیتپذیری و آزادی نه آزادی بیقیدوبند شکل گرفت. اما اهداف حکومت مبتنی بر عدل، استقلال و همبستگی ملی است و برای محقق کردن آن در قانون اساسی روشها، شیوهها و احکام کلی دیده شده که نتیجه اجتهاد مستمر فقیهان جامعالشرایط، استفاده از علوم و فنون روز و برخورداری از تجارب بشری جوامع پیشرفته و تأکید بر نابودی هرگونه ظلم در داخل و مقابله با هر نوع دخالت خارجی است.
دلال عباس در ادامه به حقوق اقلیتهای دینی و مذهبی در جمهوری اسلامی ایران اشاره و تصریح کرد: درست است که دین رسمی ایران، مذهب شیعه اثنا عشری است و تمام قوانین اساسی، مالی و قضایی بر این اساس نوشته شده اما حقوق دیگر مذاهب نیز در این حکومت محفوظ است و اقلیتها بر اساس مقتضیات مذهب خود در اجرای اعمال دینی خود براساس عقایدشان آزادند و به طور رسمی از تمام امکانات و سیستم آموزشی برخوردارند.
این ایرانشناس لبنانی افزود: در نظام جمهوری اسلامی بر اساس قانون اساسی، مذاهب ديگر اسلام اعم از حنفی، شافعی، مالكی، حنبلی و .. دارای احترام كامل هستند و پيروان اين مذاهب در انجام مراسم مذهبی طبق فقه خودشان آزادند و در تعليم و تربيت دينی و احوال شخصيه (ازدواج، طلاق، ارث و وصيت) و دعاوی مربوط به آن در دادگاهها رسميت دارند و در هر منطقهای كه پيروان هر يك از اين مذاهب اكثريت داشته باشند، مقررات محلی در حدود اختيارات شوراها بر طبق آن مذاهب و با حفظ حقوق پيروان ساير مذاهب خواهد بود.
دلال عباس گفت: در قانون اساسی ایران همچنین شاهد محترم شمرده شدن حقوق اقليتهای دينی كشور هستيم كه به آنها اجازه داده شده است به عنوان يك ايرانی نماينده خود را در عالیترين مرجع قانونگذاری كشور یعنی مجلس شورای اسلامی داشته باشند. طبق قانون ايرانيان زرتشتی، كليمی و مسيحی اقليتهای دينی شناخته میشوند كه در حدود قانون در انجام مراسم دينی خود آزادند و در احوال شخصيه و تعليمات دينی بر طبق آئين خود عمل میکنند. در حالی که در نظام شاهنشاهی با اینکه بیشتر مردم مسلمان ایران، متدین و مقید به انجام شعائر دینی خود بودند، از سوی رژیم پهلوی برای مناسک مذهبی باز داشته میشدند و حتی داشتن حجاب در مدارس و ادارات ممنوع بود.
وی در ادامه به دیگر تفاوتهای اساسی نظام پهلوی با جمهوری اسلامی پرداخت و گفت: در نظام جمهوری اسلامی ایران تأکید بر استقلال اقتصادی است درحالی که در نظام شاهنشاهی اقتصاد ایران کاملاً به غرب یعنی انگلیس و در دورهای مشخص به آلمان وابسته و متکی بود. امروز استقلال اقتصادی در ایران در عین داشتن روابط و تعامل با دیگر کشورها مبتنی بر حفظ سیادت و حاکمیت ایران بوده و تأکید همواره بر تقویت اقتصاد داخلی بدون اتکا به دیگر کشورها است.
وی گفت: استقلال نظامی نیز در جمهوری اسلامی به معنای دفاع از خود بدون وابستگی به بیگانان بوده در حالی که در زمان رضا شاه سیاستهای کشور به شدت وابسته به روابط مثلا با ترکیه و متکی بر مناسبات خاص بود. مثلاً محمدرضا شاه با خواهر ملک فاروق (پادشاه وقت مصر) ازدواج کرد و این طبق توصیه سفیر و وزیر خارجه ترکیه بود. اما دیدیم که جنگ تحمیلی عراق علیه ایران و نیز تحریمهای اقتصادی علیه این کشور فقط یک نتیجه داشت و آن اینکه باعث شد این کشور در تمام زمینهها به خود تکیه و پیشرفت کند و از لحاظ علمی توانست موفقیتهایی را کسب کند و به جای اینکه مثل کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس از درآمدهای نفتی اسلحه بخرد و خود را مسلح کند، سعی کرد به خودکفایی برسد.
این بانوی ایرانشناس در پایان گفت: انقلاب ایران تنها برای دفاع از ملت این کشور نبود بلکه قیامی با هدف دفاع از تمام مستضعفان جهان و حمایت از تمام انقلابهای جهان بود و این یک رمز است. چنانچه میبینیم که حمایت ایران از ونزوئلا به این دلیل است که جمهوری اسلامی فقط به دنبال دفاع از مسلمانان نیست بلکه در پی دفاع از مستضعفان کل جهان و هر ملتی است که در برابر زیادهخواهیهای آمریکا مقاومت و ایستادگی میکند.
گفتنی است، آئین افتتاحیه وبینار گفتوگوهای بینالمللی «انقلاب اسلامی: بازتاب، چشمانداز و مسائل نوپدید»، با سخنرانی آیتالله رضا رمضانی، عضو مجلس خبرگان رهبری و دبیرکل مجمع جهانی اهل بیت(ع) آغاز شد و در ادامه برخی چهرههای برجسته دانشگاهی داخلی، و نیز پژوهشگرانی از کشورهای لبنان، انگلستان، مالزی، پاکستان و عراق به ایراد سخن پرداختند.
پنل نخست این وبینار از ساعت ۱۰ تا ۱۲ و پنل دوم، از ساعت ۱۳ تا ۱۵ امروز، ۱۵ بهمن ماه برگزار شد. بر این اساس و با عنایت به لزوم رعایت دستورالعملهای ستاد ملی مبارزه با کرونا، این رویداد صرفاً با حضور تعداد محدودی از حضار برگزار شد و سایر علاقهمندان برای شرکت در این برنامه به لینک پخش زنده این گفتوگوها به آدرس http://webinar.ri-khomeini.ac.ir/ch/his مراجعه کردند.
فیلم سخنرانی دکتر دلال عباس را در زیر مشاهده کنید:
انتهای پیام