تفاوت‌ فعالیت‌های قرآنی با فرهنگ قرآنی / اجرای نمایشگاه مجازی قرآن در اردیبهشت 1400

به گزارش خبرنگار ایکنا، گفت‌وگوی جمعه اخبار قرآنی صبح امروز، 17 بهمن‌ماه با حضور عبدالهادی فقهی‌زاده، معاون قرآن و عترت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و با اجراوکارشناسی مهدی قصری‌زاده به روی آنتن شبکه قرآن و معارف سیما رفت.

فقهی‌زاده، در ابتدا ضمن تبریک ایام الله دهه مبارک فجر گفت: انقلاب اسلامی با هدف بازگشت به قرآن کریم آغاز شد و حضرت امام(ره) این حرکت مبارک و عظیم را با آیه «قُلْ إِنَّمَا أَعِظُكُمْ بِوَاحِدَةٍ أَنْ تَقُومُوا لِلَّهِ مَثْنَى وَفُرَادَى» آغاز کردند. خاطراتی از بزرگان در این زمینه نقل شده است که امام(ره) در دهه 30 توجه خاصی به این آیه داشتند و قیام برای خدا را خلاصه همه مکتب معرفی می‌کردند. با این نگاه، انقلاب اسلامی را قیامی می‌دانم که امام راحل به صورت فرادی و جمعی آغاز کردند و منتهی به نتیجه ارزشمندی شد که در فضاهای گسترده‌ای با آن روبرو هستیم.

معاون قرآن و عترت وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به آیه «وَأَنْزَلْنَا مَعَهُمُ الْكِتَابَ وَالْمِيزَانَ لِيَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ» اشاره کرد و افزود: حضرت امام(ره) با یاری بزرگان اسلام در سال های قبل از پیروزی انقلاب اسلامی زمینه ای فراهم کرد تا مردم به میدان بیایند و به گسترش انقلاب کمک کنند. باید همین جریان را هم ادامه دهیم تا به نتایج دلخواه دست پیدا کنیم.

نفی سلطه بیگانگان؛ از اهداف متعالی انقلاب

استاد دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران در پاسخ به این سؤال که آیا بعد از سپری شدن 42 سال از پیروزی انقلاب، توانسته‌ایم فرهنگ اسلامی را در جامعه بسط دهیم؟ گفت: بدون شک یکی از اهداف متعالی انقلاب، کسب استقلال و نفی سلطه بیگانگان بود. این به راحتی از آیه «فَاللَّهُ يَحْكُمُ بَيْنَكُمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ وَلَنْ يَجْعَلَ اللَّهُ لِلْكَافِرِينَ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ سَبِيلًا» قابل درک است. علامه طباطبایی(ره) در المیزان، شرح نفی غلبه کافران بر مؤمنان را منوط به پایبندی اهل ایمان به لوازم ایمان می‌داند. ما چه در زمان انقلاب و چه در مراحل تثبیت و استمرار انقلاب باید به لوازم ایمان مجهز باشیم. مردم، نقش مهمی در پیدایش انقلاب و استمرار و تثبیت آن داشته‌اند، باید به مردم به مثابه یک شاقول نگاه شود تا هر گاه انحراف پیدا کردیم، گوشزد کنند که راه را به خطا رفته‌ایم.

شأن اصلی کمیسیون تبلیغ و ترویج قرآن، راهبری است، در این کمیسیون با نهادهای مختلف قرآنی، همکاری داریم و در این کمیسیون تاکنون حدود 160 پروژه مشترک و کلان‌برنامه را اجرا کرده‌ایم

وی با تأکید بر اینکه در فرهنگ نیز نقش اصلی با مردم است، تصریح کرد: «لِيَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ» یعنی تا خود مردم قیام به قسط نکنند، کاری پیش نمی‌رود، بخشنامه صادر کردن و حکم دادن بخشی از اقتضائات کار است، اما تا زمینه قسط و گسترش ارزش‌ها را فراهم نکنیم مردم پا به میدان نخواهند گذاشت. در تاریخ معاصر، مردم اصلی‌ترین نقش در پاسداشت عناصر اصلی تشکیل‌دهنده فرهنگ، قرآن و عترت را بر عهده داشته‌اند. مردم، جان دادند، جهاد کردند و از جان و مال مایه گذاشتند تا به قسط دست پیدا کنند. آنچه که در انقلاب اسلامی در ارتباط با حوزه معارف اسلامی صورت گرفته است، عمدتاً نتیجه تلاش عارفان پاک‌باخته و عالمان دلسوخته است که بی‌هیچ چشمداشتی به ساحت قرآن و معارف خدمت کرده‌اند.

به گزارش ایکنا، معاون قرآن و عترت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در پاسخ به سؤالی در مورد برنامه‌های معاونت قرآن و عترت وزارت ارشاد برای ترویج فرهنگ قرآنی در جامعه اظهار کرد: در جمهوری اسلامی برای ارگان‌های دولتی و سازمان‌های رسمی وظایفی تعریف شده است که اگر در کنار نهادهای مردمی قرار گیرد، می‌تواند به هم‌افزایی بیشتر بینجامد. اینکه ما با آرمان‌های بلند فاصله داریم، نکته مهمی است. نباید فعالیت‌های قرآنی را با فرهنگ قرآنی اشتباه بگیریم، طریق رساندن مخاطبان به فرهنگ اسلامی، فعالیت‌هایی هستند که جنبه‌های گوناگونی از حفظ و تلاوت تا هنرهای قرآنی را شامل می‌شود. فعالیت‌ها را در جای هدف گذاشتن اشتباه است. فرهنگ را به طور ساده به بینش، منش و روش معنا می‌کنم که حوزه‌های گوناگون شناختی را در بر می‌گیرد. اگر فعالیت‌های قرآنی فقط به تغییر در بینش منتهی شود، فرهنگ را به صورت کامل نیافریده است، اگر این فعالیت‌ها از ساحت بینش به ساحت منش و در ادامه سبک زندگی وارد شود، آن وقت است که فرهنگ آفریده شده است، ما اگر از سطح ظاهر به باطن حرکت نکنیم، خدمت زیادی انجام نداده‌ایم.

دبیر کمیسیون توسعه فعالیت‌های تبلیغی و ترویجی قرآن کریم با تأکید بر اینکه اگر خودمان قرآنی نباشیم و قرآنی عمل نکنیم، نمی‌توانیم فرهنگ قرآنی را به وجود بیاوریم، گفت: بخش بزرگی از فعالیت‌های قرآنی برعهده مؤسسات گمنام و کم‌نام و نشانی است که با کمترین امکانات، فعالیت‌های بزرگ و اثرگذاری را انجام می‌دهند.

بندرعباس؛ شهر جهانی دوستدار امام سجاد(ع)

فقهی‌زاده درباره فعالیت‌های معاونت قرآن و عترت در زمینه عترت بیان کرد: در دوره‌ای که توفیق خدمت داشتم به نوعی وجهه برخی از فعالیت‌ها را با تأکید بیشتر به محتوای عترت طاهره طراحی کردیم. در سال 99 و تاکنون دو برنامه ملی کلان در زمینه عترت برنامه‌ریزی شده است. اجرای دو طرح ملی پایتخت نهج‌البلاغه و پایتخت صحیفه سجادیه، دو برنامه مهم در زمینه عترت بود و در روزهای باقیمانده از سال نیز شهر بندرعباس را به عنوان شهر جهانی دوستدار امام سجاد(ع) معرفی خواهیم کرد. این انتخاب بنا به خدمات مهم این شهر به امام چهارم است.

وی به تخصیص بخشی از فعالیت‌های نمایشگاه قرآن در سال‌های گذشته به عترت اشاره کرد و افزود: در نمایشگاه بیست و ششم و بیست و هفتم که در سال‌های 97 و 98 برگزار شد، برای نخستین بار کمیته فعالی را برای عترت تعیین کردیم.

معاون قرآن و عترت وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در پاسخ به سؤالی در مورد فعالیت‌های کمیسیون توسعه فعالیت‌های تبلیغی و ترویجی قرآن کریم بیان کرد: شأن اصلی کمیسیون، راهبری فعالیت‌های تبلیغی و ترویجی قرآن کریم است، در این کمیسیون با نهادهای مختلف از جمله صدا و سیما، سازمان تبلیغات اسلامی، سازمان اوقاف و بسیاری از نهادهای دیگر همکاری داریم. در این کمیسیون تاکنون حدود 160 پروژه مشترک و کلان‌برنامه را اجرا کرده‌ایم و بر این عقیده هستیم که اگر حرکتی ثمربخش باشد، باید با همکاری سازمان‌های مختلف صورت گیرد.

فقهی‌زاده به برگزاری نوزدهمین دوره آزمون سراسری قرآن و عترت اشاره کرد و گفت: احتمال اینکه این آزمون تا دوشنبه هفته آینده تمدید شود وجود دارد. تا صبح امروز، 17 بهمن‌ماه، 110 هزار شرکت‌کننده ثبت نام کرده‌اند و این رقم فراتر از پیش‌بینی‌های ما در مورد میزان استقبال از آزمون است.

پالایش بیمه‌شدگان قرآنی

گزارش ایکنا حاکی است، فقهی‌زاده به بحث بیمه فعالان قرآنی نیز اشاره کرد و افزود: با اهتمام دکتر صالحی، وزیر ارشاد و مسئولان صندوق فرهنگ و هنر، همکاری زیادی صورت گرفته است. در ابتدای حضورم در معاونت، حدود چهار هزار نفر بیمه شده بودند، این رقم تا سال 97 به حدود هفت هزار نفر رسید، در حال حاضر هم در حال پالایش هستیم و حدود پنج هزار نفر بالفعل در حال استفاده از خدمات صندوق هنر هستند.

معاون قرآن و عترت وزیر ارشاد در مورد دلایل کاهش تعداد بیمه شده‌ها، بیان کرد: استفاده از خدمات صندوق هنر برای بحث بیمه شرایطی دارد که یکی از آن دارا بودن فعالیت مستمر قرآنی است. برای بهره‌مندی دو هزار نفری که بیمه آنها قطع شده، اقداماتی صورت خواهد گرفت.

فقهی‌زاده در پایان در مورد سرنوشت نمایشگاه بین‌المللی قرآن بیان کرد: روز یکم اردیبهشت‌ماه 1400، نخستین نمایشگاه مجازی قرآن در حوزه‌های گوناگون آغاز به کار می‌کند.

تیمور کاکایی