نقش تدبر در آفرینش انسان در اصلاح جهان‌بینی انسان و معرفت خدا
استاد دانشگاه آزاد اسلامی در نشست «نانو در خلقت با تأکید بر پژوهش‌های قرآنی»، گفت: علم محدودتر از آن است که بخواهد بر آیات قرآن صحه بگذارد، بنابراین ما به دنبال تفسیر نانویی از آیات قرآن نیستیم، بلکه می‌خواهیم با این زاویه نگاه به قرآن بیشتر به عظمت خالق آن پی ببریم.
به گزارش ایکنا، عالیه صفامنش، استاد دانشگاه آزاد اسلامی، 22 فروردین در سلسله جلسات «نانو در خلقت با تأکید بر پژوهش‌های قرآنی» در جامعةالزهراء(س)، گفت: خداوند در آیه 61 سوره یونس «وَمَا تَكُونُ فِي شَأْنٍ وَمَا تَتْلُو مِنْهُ مِنْ قُرْآنٍ وَلَا تَعْمَلُونَ مِنْ عَمَلٍ إِلَّا كُنَّا عَلَيْكُمْ شُهُودًا إِذْ تُفِيضُونَ فِيهِ وَمَا يَعْزُبُ عَنْ رَبِّكَ مِنْ مِثْقَالِ ذَرَّةٍ فِي الْأَرْضِ وَلَا فِي السَّمَاءِ وَلَا أَصْغَرَ مِنْ ذَلِكَ وَلَا أَكْبَرَ إِلَّا فِي كِتَابٍ مُبِينٍ» به ذره و چیزی کوچکتر از ذره اشاره کرده است.
وی افزود: در سوره زلزال هم در آیات هفتم و هشتم «فَمَنْ يَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ خَيْرًا يَرَهُ وَمَنْ يَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ شَرًّا يَرَهُ» به ذره اشاره شده است. قرآن کریم 1400 سال پیش نازل شده است و هر بشری با هر نوع کیفیت علم از قرآن می‌توانسته بهره‌مند شود و در هر دوره، معجزه بودن قرآن مورد تأأیید قرار گرفته است و امروز با پیشرفت‌های علمی مفهوم ذره برای بشر، شناخته شده‌تر از گذشته است.
صفامنش با بیان اینکه ما از نگاه نانو می‌توانیم به قرآن بنگریم، افزود: در آیه ششم سوره مبارکه انفطار فرموده است «يَا أَيُّهَا الْإِنْسَانُ مَا غَرَّكَ بِرَبِّكَ الْكَرِيمِ»؛ یعنی ما وقتی بدانیم ماهیت همه پدیده‌های عالم از جمله خود انسان از مواد بسیار ریزی درست شده است، کمتر غرور و تکبر به انسان دست می‌دهد؛ از این جهت قرآن فرموده که پدیده‌های آفرینش برای صاحبان خرد و اولی الالباب مایه عبرت و تأمل است تا بیشتر سر تعظیم در برابر آن فرود آوریم؛ هیچ گناهی را هرقدر کوچک هم باشد، کوچک ندانیم همان طور که نانو با همه کوچکی تأثیر زیادی در عالم دارد.
صفامش تصریح کرد: ما گاهی از کل به جزء می‌رسیم، ولی در نانو از جزء به کل می‌رسیم؛ آیه فَالْیَوْمَ نُنَجِّيكَ بِبَدَنِكَ لِتَكُونَ لِمَنْ خَلْفَكَ آیَةً وَإِنَّ كَثِيراً مِنَ النَّاسِ عَنْ آیَاتِنَا لَغَافِلُونَ»(يونس/۹۲) را مورد توجه قرار دهید؛ قرآن فرموده که جسد فرعون از آب به بیرون پرتاب شد؛ باستان‌شناسان بعد از سالها تحقیق و مطالعه به این مطلب رسیدند، در حالی که این موضوع در کتب دیگر تحریف شده بود؛ این موضوع نشانگر عظمت و اتقان قرآن کریم است. البته علم محدودتر از آن است که بخواهد بر آیات قرآن صحه بگذارد، بنابراین ما به دنبال تفسیر نانویی از آیات قرآن نیستیم، بلکه می‌خواهیم با این زاویه نگاه به قرآن بیشتر به عظمت خالق آن پی ببریم.
صفامنش بیان کرد: علما و عرفا به اعمال خیر در حد بسیار کوچک و گناهان در حد بسیار اندک توجه داشته‌اند و از آثار و تبعات آن غافل نبودند و ما هم باید با این نگاه به آیات و روایات بپردازیم. در این صورت زندگی ما هم هدفدار خواهد شد و حتی کارهای کوچک خیر را کم نخواهیم دید و گناهان را ولو کوچک، بزرگ خواهیم پنداشت.
نقش تدبر در تغییر جهان‌بینی انسان
کارشناس زیستشناسی و استاد دانشگاه آزاد با بیان اینکه براساس علم زیستشناسی، کوچکترین واحد حیات، سلول است که قدرت تولید مثل، دفع، بلع و تنفس را دارد، افزود: اگر ما دید خود را حتی نسبت به یک سلول تغییر دهیم، دید و جهان‌بینی ما هم نسبت به آفرینش عوض خواهد شد؛ خداوند در آیه 30 سوره انبیاء فرموده است که «وَجَعَلْنَا مِنَ الْمَاءِ كُلَّ شَيْءٍ حَيٍّ»؛ یعنی همه چیز به واسطه آب زنده است.
وی افزود: آیاتی هم وجود دارند که منشأ خلقت انسان را از خاک بیان کرده است. در آیه 37 کهف «أَكَفَرْتَ بِالَّذِي خَلَقَكَ مِنْ تُرَابٍ ثُمَّ مِنْ نُطْفَةٍ ثُمَّ سَوَّاكَ رَجُلًا»؛ در آیه 5 حج «فَإِنَّا خَلَقْنَاكُمْ مِنْ تُرَابٍ ثُمَّ مِنْ نُطْفَةٍ ثُمَّ مِنْ عَلَقَةٍ ثُمَّ مِنْ مُضْغَةٍ مُخَلَّقَةٍ وَغَيْرِ مُخَلَّقَةٍ لِنُبَيِّنَ لَكُمْ» در فاطر آیه 11 «وَاللَّهُ خَلَقَكُمْ مِنْ تُرَابٍ ثُمَّ مِنْ نُطْفَةٍ ثُمَّ جَعَلَكُمْ أَزْوَاجًا» و سوره آل عمران آیه 59 از خاک بیان شده است.
صفامنش اضافه کرد: یکسری آیات هستند که خلقت انسان را از ماء مهین و دافق می‌داند؛ در آیه 20 مرسلات فرموده است که «أَلَمْ نَخْلُقْكُمْ مِنْ مَاءٍ مَهِينٍ»، در سوره طارق در آیات 5 و 6 هم خلقت انسان از بیان شده است؛ خُلِقَ مِنْ مَاءٍ دَافِقٍ؛ برخی سوره‌ها مانند اعراف هم «خَلَقْتَنِي مِنْ نَارٍ وَخَلَقْتَهُ مِنْ طِينٍ» خلقت از طین را بیان کرده است؛ در آیه 61 اسراء هم این مطلب وجود دارد؛ با بررسی آیات می‌بینیم که برداشت‌های مختلفی از خلقت می‌شود؛ اینکه انسان از آب یا خاک یا گل آفریده شده است، کدامیک درست است؟
مراد از خلقت انسان از خاک و آب
صفامنش اظهار کرد: در آیه دوم انسان، «إِنَّا خَلَقْنَا الْإِنْسَانَ مِنْ نُطْفَةٍ أَمْشَاجٍ»، 37 قیامت، 46 نجم، فاطر، 37 کهف هم خلقت از گل و طین را بیان کرده است؛ طبق تفاسیر در ذیل این آیات دو مسئله به وضوح بیان شده است؛ خلقت از خاک مبدأ دور و نطفه، مبدأ نزدیک خلقت انسان است؛ لذا ما از خاک آفریده شده‌ایم، ضمن اینکه از نطفه هستیم؛ تفسیر دیگر این است که چون آدم از خاک آفریده شده است، پس به صورت کلی آفرینش انسان به خاک نسبت داده می‌شود.
وی با بیان اینکه نطفه در لغت به معنای آب کم یا صاف است، افزود: امروزه علم به این نتیجه رسیده است که قطرات ناچیز منی از ترشحات 5 غده است که در پیوند با تخمک به نطفه و تخم و در نهایت به انسان تبدیل می‌شود. اگر مایع منی را زیر میکروسکوپ ببریم و آن را با دید نانویی بررسی کنیم، معرفت ما به خدا و خودمان بیشتر خواهد شد. پیامبر فرمودند «من عرف نفسه عرف ربه»؛ ما اگر خودمان را در ابعاد بسیار ریز و کوچک بشناسیم، به خدا هم بهتر پی خواهیم برد.
صفامنش تصریح کرد: وقتی در روز قیامت ترازوی اعمال برپا شود، به تعبیر قرآن ریز و درشت اعمال محاسبه و از آن غفلت نشده است؛ این مسئله نشان می‌دهد همین ذره ذره اعمال، افکار و رفتار می‌تواند منجر به سعادت یا شقاوت انسان شود. بنابراین هیچ کار بدی را به خاطر کوچک بودن کم نپنداریم و هیچ کار خیری را هم به خاطر کوچک بودن رها نکنیم.
وی افزود: ما چند بار در ماه رمضان و غیر آن قرآن خوانده‌ایم و تدبر کرده‌ایم که خلقت از ماء مهین و نطفه و خاک و آب چه مفهومی دارد؟ عمدتاً جزءخوانی کرده و عبور می‌کنیم؛ در حالی که باید تدبر کنیم. اینکه این همه پیامبر بر علم‌آموزی تأکید داشتند، به خاطر افزایش معرفت است.
15 میلیوم اسپرم در یک میلی لیتر منی
صفامنش با اشاره به ترکیبات منی، بیان کرد: در جدیدترین یافته‌های سازمان بهداشت جهانی اعلام شده است که حدود 15 میلیون اسپرم در هر میلی لیتر مایع منی وجود دارد که کافی است فقط یک اسپرم با تخمک لقاح و یک فرزند جدید متولد شود. همچنین در آن آب، مواد کربوهیدارت، مواد قلیایی، ویتامین c، روی و کلسترول هم هست، یعنی همه چیزهایی که یک ماده زنده به آن محتاج است؛ اینجاست که به عظمت و قدرت خدا می‌توان پی برد.
وی افزود: در آیه 14 سوره مبارکه مؤمنون «ثُمَّ خَلَقْنَا النُّطْفَةَ عَلَقَةً فَخَلَقْنَا الْعَلَقَةَ مُضْغَةً فَخَلَقْنَا الْمُضْغَةَ عِظَامًا فَكَسَوْنَا الْعِظَامَ لَحْمًا ثُمَّ أَنْشَأْنَاهُ خَلْقًا آخَرَ فَتَبَارَكَ اللَّهُ أَحْسَنُ الْخَالِقِينَ» مراحل خلقت انسان را بیان فرموده است، یعنی نطفه، علقه، مضغه و ...؛ و در انتهای آیه خداوند می‌فرماید «فتبارک الله احسن الخالقین»؛ یک میلی‌لیتر اسپرم 15 میلیون اسپرم دارد و اگر فقط یک اسپرم را با روش‌های بسیار پیچیده بتوانیم استخراج کرده و ساختار آن را زیر میکروسکوپ‌های پیشرفته قرار دهیم، خواهیم دید که نانوساختارهای پیچشی در دم اسپرم وجود دارند که موجب تقویت اسپرم شده تا در کمترین مدت در مایعی که شناور است، خود را به تخمک برساند.
استاد دانشگاه آزاد اسلامی تأکید کرد: بنابراین هر دم اسپرم، هزاران بلوک ساختمانی دارد که مهمترین آن توبولین است، یعنی اسپرم ساختارهای نانویی متعددی متشکل از توبولین دارد که در انتهای دم وجود دارند و موجب تسریع در حرکت آن می‌شود تا در کمترین زمان خود را به تخمک برساند.
انتهای پیام
