به گزارش خبرنگار ایکنا؛ آئین بزرگداشت یادروز سعدی، با عنوان «عطر سخن سعدی» صبح امروز با سخنرانی غلامعلی حدادعادل در فضای مجازی برگزار شد.
روحالله منوچهری؛ مدیرکل کتابخانههای استان فارس در آغاز این نشست مجازی به برنامههای یادروز سعدی از جمله نهضت خوانش سعدی و برگزاری محافل ادبی اشاره کرد و گفت: ما تلاش کردیم برنامهای را فراهم کنیم که هم در شأن سعدی و هم در جایگاه شهر شیراز باشد. سعدی که خداوندگار ملک سخن است و هفتصد سال با زبان خود حکمفرمایی کرده، پس از ۷ قرن هنوز حکایتهایش خواندنی است و برای تعامل گلهایی از بوستان و گلستان کفایت میکند، زیرا مفاهیم بلندی را در خود دارند.
در ادامه این نشست، غلامعلی حدادعادل، عضو هیئت علمی گروه فلسفه دانشگاه تهران گفت: روز اول اردیبهشت در تقویم رسمی جمهوری اسلامی ایران روز سعدی نامیده شده است. از آن جهت که سعدی در مصرعی، اول اردیبهشت را در گلستان سعدی نام برده و روز سعدی از اینجا انتخاب شده است.
وی افزود: سعدی از مفاخر ایرانزمین و افتخارات فارسیزبانان ایران و جهان است. وقتی صحبت از ثروت و داشتههای یک ملت میشود معمولاً ذهنها به سراغ ذخایر و منابع مادی متوجه میشود، مثلاً گفته میشود ایران صاحب منابع زیرزمینی نفت و گاز است و یا منابع فراوانی نظیر دشتها، جنگلها و دریاها دارد. البته اینها هست، اما مهمتر از اینها ثروت و داراییهای فرهنگی و معنوی است و به یک ملت میآموزد که آن داراییها را چگونه خرج و به صورت صحیح استفاده کند.
حدادعادل ادامه داد: اگر ملتی داراییها و تواناییهای مادی خود را در راه غلط صرف کند، هم خود را به نکبت و لعنت دچار میکند و هم دیگران را عذاب میدهد. بزرگانی مانند سعدی از آن جهت اهمیت دارند که به ما میآموزند که در دنیا چگونه زندگی سعادتمندانه داشته باشیم.
وی تصریح کرد: سعدی با زبان شیرین و هنر والا توانسته است مفاهیم آرمانی و اخلاقی را در بوستان خود و واقعیتهای زندگی را در گلستان خود و آرزوها، تغزلات و تعصبات را در غزلیات خود به نحوی بیان کند که شاید شیرینتر از آن در زبان فارسی پدید نیامده است.
رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی در ادامه با بیان اینکه برای استان فارس افتخار بزرگی است که دو شاعر بزرگ زبان فارسی یعنی سعدی و حافظ هر دو به فاصله یک صد سال از یکدیگر در شیراز به دنیا آمده و در شیراز از دنیا رفتهاند، بیان کرد: درباره این دو شاعر همین بس که اگر از هر آشنا به زبان فارسی بخواهید از میان هزاران شاعر، دو شاعر را نام ببرد عموماً این دو را نام میبرد. در عظمت سعدی و حافظ همین بس که به فرض محال اگر روزی اتفاقی بیفتد و همه آثار زبان فارسی نابود شود و فقط آثار حافظ و سعدی باقی بماند، میتوان زبان فارسی را از روی همین دو اثر ساخت. زیرا این دو اثر به گونهای طراحی شده است که حتی دانشآموزان دبستانی را با شوق به سوی خود میکشد.
وی افزود: نیاکان ما و فارسیزبانان چه در ایران و چه در کشورهای دیگر و چه آنها که فارسی آموختهاند، از سعدی و زبان شیرین او درس اخلاق و زندگی فراگرفتهاند. از میان هزاران سخن که میتوان از سعدی بیان کرد به ابیاتی اکتفا میکنم و با خواندن آن توجه شما را به گوهرهای نهفته در شعر سعدی جلب میکنم.
سعدی در بوستان میگوید:
یکی سیرت نیکمردان شنو
اگر نیکبختی و مردانه رو
که شبلی ز حانوت گندم فروش
به ده برد انبان گندم به دوش
نگه کرد و موری در آن غله دید
که سرگشته هر گوشهای میدوید
ز رحمت بر او شب نیارست خفت
به مأوای خود بازش آورد و گفت
مروت نباشد که این مور ریش
پراکنده گردانم از جای خویش
درون پراکندگان جمع دار
که جمعیتت باشد از روزگار
چه خوش گفت فردوسی پاک زاد
که رحمت بر آن تربت پاک باد
میازار موری که دانهکش است
که جان دارد و جان شیرین خوش است
سیاه اندرون باشد و سنگدل
که خواهد که موری شود تنگدل
مزن بر سر ناتوان دست زور
که روزی به پایش در افتی چو مور
درون فروماندگان شاد کن
ز روز فروماندگی یاد کن
نبخشود بر حال پروانه شمع
نگه کن که، چون سوخت در پیش جمع
گرفتم ز تو ناتوانتر بسی است
تواناتر از تو هم آخر کسی است
حدادعادل ادامه داد: سعدی این آموزه اخلاقی و معنوی و دینی را به زبان استوار و شیرین سروده و جاودانه کرده است. آنچه عرضه شد یک مروارید از دریای ژرف سخن سعدی است.
وی در پایان به معرفی کتاب کلیات سعدی پرداخت و گفت: یک کتاب تازهای از کلیات سعدی به تازگی در شیراز به همت جمعی از فرهنگدوستان و فرهنگپروران مرکز سعدیشناسی شیراز چاپ شده است. در این نسخه دستکم چهار هنر خوشنویسی، تذهیب، نگارگری و تجلید از مکتب شیراز مشاهده میشود و روح و جسم این کتاب کار شیرازیهاست.
بندبازی سعدی روی نخ سادهسرایی
کاووس حسنلی، استاد دانشگاه شیراز در ادامه این نشست با بیان ابیاتی از سعدی و آرایههای آن گفت: زیبایی سخن سعدی ذاتی است و آراستگی درونی دارد، به همین دلیل تقلیدناپذیر است.
وی افزود: سادهسرایی همسایه دیوار به دیوار ابتذال است و بندبازی سعدی روی این نخ نامریی به شکلی شگفت و بیهمانند است و اگر کسی با ماهیت زبان فارسی، انرژی واژهها و توان ترکیبسازی در زبان فارسی آشنا نباشد، نمیتواند شعری با قوت شعر سعدی بگوید؛ بنابراین زیباییهای نهفته در سخن سعدی را میتوان دریافت، اما نمیتوان بازگفت. فقط میتواند احساس کرد.
حسنلی ادامه داد: ممکن است کسی از صبح تا شب شعرهای سعدی را بخواند و متوجه هیچ یک از آرایههای ادبی در آن نباشد، اما قطعاً میداند که همه آنها شعر است و این نشان از یک مراعات بینظیر است نه مراعات النظیر.
در ادامه این نشست مجازی، مصطفی محدثی خراسانی، حبیب الله حسینی میرآبادی، محمد مرادی، استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شیراز و نغمه مستشارنظامی، دبیر محافل ادبی نهاد کتابخانههای عمومی کشور از شاعران برجسته کشور به شعرخوانی پرداختند.
انتهای پیام