بزرگترین امتحان امت پیامبر، امتحان به ولایت علی(ع) بود

به گزارش ایکنا؛ حجت‌الاسلام والمسلمین مهدی رستم‌نژاد، استاد جامعة‌المصطفی(ص) 13 اردیبهشت‌ماه در در ادامه مباحث تفسیری خود به آیات اول تا سوم سوره مبارکه عنکبوت اشاره کرد و گفت: براساس این آیات، افراد و امت‌ها امتحان می‌شوند؛ انسان در خلوت خود هم آزمایش می‌شود، به خصوص امروز که فضای مجازی در دسترس همه است؛ امت‌ها و جوامع هم امتحان جمعی دارند و هر کدام از این امتحانات هم مصالحی دارد.

 

وی با بیان اینکه یکی از دشوارترین امتحانات در این آیات مورد اشاره است، افزود: در زمان حیات پیامبران، امت‌ها امتحان می‌شدند و بسیاری از آن‌ها گاهی دچار انحراف و اشتباه می‌شدند و برخی در مسیر حق باقی می‌ماندند؛ در دوره پیامبر و حضور ایشان هم امتشان امتحان و دچار شک و اضطراب شدند، به گونه‌ای که گاهی سؤال می‌کردند: «مَتَى نَصْرُ اللَّهِ»؛ پس کی نصرت خدا خواهد آمد؟.

 

رستم‌نژاد تصریح کرد: امتحانات در دوره حیات پیامبران متعدد و پررنگ بود، ولی سخت‌ترین آنها نبود؛ از آیات استفاده می‌شود که سخت‌ترین امتحانات امت‌ها در دوره فقدان پیامبران و اولیاء‌الله رخ داده است؛ در آیه سوم سوره «وَلَقَدْ فَتَنَّا الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ فَلَيَعْلَمَنَّ اللَّهُ الَّذِينَ صَدَقُوا وَلَيَعْلَمَنَّ الْكَاذِبِينَ» فرموده است: مسلمین گمان کرده‌اند همین که بگویند ما مسلمان هستیم، دچار امتحان نمی‌شوند؟ ما قبلی‌ها را هم دچار امتحان کردیم تا صفوف را متمایز کرده و صادقین از کاذبین جدا شوند.

 

معاون آموزش حوزه علمیه اظهار کرد: وجود پیامبر سبب می‌شد تا یکپارچگی رخ دهد، ولی اختلافات بعد از نبی رخ می‌دهد؛ در مورد سایر پیامبران هم این طور است؛ در آیه 253 بقره «‌...وَلَوْ شَاءَ اللَّهُ مَا اقْتَتَلَ الَّذِينَ مِنْ بَعْدِهِمْ مِنْ بَعْدِ مَا جَاءَتْهُمُ الْبَيِّنَاتُ وَلَكِنِ اخْتَلَفُوا...»؛ هم تأکید دارد که امتحان سخت بعد از نبودن پیامبران رخ داده و این امتحانات برای جداکردن صادقین از کاذبین است؛ در آیه ۸۵ سوره طه «قَالَ فَإِنَّا قَدْ فَتَنَّا قَوْمَكَ مِنْ بَعْدِكَ وَأَضَلَّهُمُ السَّامِرِيُّ» هم به این مسئله اشاره شده است؛ امتحان سخت و سنگینی که باعث اختلاف بنی اسرائیل شد بعد از اینکه موسی که به طور رفت رخ داد. سامری قوم موسی را گمراه کرد و کار به جایی رسید که نزدیک بود هارون را بکشند.

 

 

وی با بیان اینکه فتنه در بسیاری از موارد به معنای امتحان است، گفت: امام علی (ع) براساس روایات شیعه و سنی فرموده‌اند: من از پیامبر در مورد این آیه سؤال کردم که به چه چیزی دچار فتنه می‌شوند و حضرت فرمود: «بتصدیق ولایتک». امام علی(ع) در ادامه فرمودند وقتی این آیه نازل شد، متوجه شدم در دوره حضور پیامبر این اختلاف رخ نخواهد داد، بلکه بعد از ایشان خواهد بود، به همین دلیل از پیامبر وقت امتحان را پرسیدم.

 

معاون آموزش حوزه اضافه کرد: در مناقب ابن شهرآشوب هم آمده است: «یا علی انهم مبتلی بک»؛ تو محور این امتحان هستی و امت به ولایت تو امتحان خواهند شد. در کنزالعمال متقی هندی، ۴۴۲۱۶ آمده است که امام علی(ع) از پیامبر درباره این سؤال پرسید و پیامبر فرمود تو بعد از من باقی هستی و به وسیله امت من امتحان می‌شوی. مسند ابویعلا، طبرانی در المعجم الکبیر گفته است که پیامبر به علی(ع) فرمود:‌ ای علی حواست به حقد‌های جمع شده درون سینه‌ها باشد که بعد از من ظهور خواهند کرد.

 

استاد حوزه تأکید کرد: از این آیات و روایات استفاده می‌شود که بزرگترین امتحان امت اسلام، امتحان به مسئله ولایت است. برخی می‌پرسند چرا اسم علی تصریح به نام نشده؛ یکی از دلایلش همین است که ولایت ایشان امتحان است؛ اگر تصریح باشد، دست به تحریف می‌زنند یا جبر به اطاعت بود و دیگر مایه امتحان نمی‌شد.

 

رستم‌نژاد تصریح کرد: قرآن با توصیف، حجت خود را تمام کرده است؛ مگر نام پیامبر در کتب پیشین یعنی انجیل نیامد؟ ولی آیا همه مسیحیان ایمان آوردند؟ توصیفات مرتبط با امام علی(ع) هم در برخی آیات خاص و ویژه و در برخی عام بیان شده است و زمینه برای ایمان به امامت ایشان است.