نیاز به پذیرش و به رسمیت شناختن نخبگان کشور داریم/ تأثیرات علمیِ شگرف مریم میرزاخانی

 

خدای بزرگ را سپاسگزارم که این توفیق نصیبم شد تا یکبار دیگر در خدمت دانشگاهیان به مناسبت جشنواره ملی «زن و علم» باشم؛ جشنواره‌ای که زحمات بسیاری برای آن توسط وزارت علوم و معاونت زنان و خانواده ریاست‌ جمهوری کشیده شده است. حتی در این سال‌های کرونایی دو بار هم توفیق حضور فیزیکی را در افتتاحیه و اختتامیه چهارمین جشنواره «زن و علم» داشتم. دانشگاهیان انصافاً در طول سالیان گذشته مخصوصاً در سال‌های اخیر، همراه بسیار مهمی برای مسئولان کشور در زمینه گره‌گشایی از مشکلات دولت بوده‌اند.

 

بنده در مقطعی در ابتدای تحریم‌های ظالمانه، مسائلی را با تعدادی از روسای دانشگاه‌ها در میان گذاشتم که شامل مسائل فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی بود لذا خود دانشگاه‌ها کارگروه‌هایی تشکیل دادند و در هر مسئله‌ای تلاش کردند راهکارهایی را به دولت پیشنهاد دهند و به صورت مکتوب هم به دولت ارائه و بنده نیز آنها را به وزارتخانه‌ها و نهادهای مربوطه ارائه دادم تا شاهد عبور از دوران سخت تحریم‌های ظالمانه باشیم، لذا در آخرین روزهای دولت دوازدهم تشکر قلبی خود را از همه دانشگاهیانی که در طول این سالیان از دولت حمایت کردند، بیان می‌کنم و معتقدم دانشگاه همواره یک کانون مهم برای حل مشکلات کشور است.

 

ما توسعه علم و فناوری را به عنوان یکی از مهم‌ترین جهت‌گیری‌های کشور اعلام کرده‌ایم. کشور به توسعه نمی‌رسد مگر اینکه به توسعه علمی برسد و توسعه علمی و فناوری نیز نیازمند توجه به دانشگاه است. سعی کردیم منابع ارزی را برای تجهیز آزمایشگاه‌ها و سایر مراکز دانشگاهی فراهم کنیم. با وجود همه محدودیت‌هایی که دولت به جهت بودجه‌ای داشت، اقدامات زیادی صورت گرفت اما معتقدیم همچنان لازم است از دانشگاه حمایت کنیم.

 

برگزاری نکوداشت و الگوسازی، یک سنت بسیار ارزشمندی است که برای تقدیر و از بزرگان علمی انجام می‌گیرد و این سنت در مورد پروفسور مریم میرزاخانی به طور مضاعف اهمیت دارد. ایشان دانشمندی بود که به جهت علمی در سطح بین‌المللی از دانش معتبری برخوردار بود که مورد توجه جهانیان قرار گرفت و از سوی دیگر به اعتبار رفتار و اخلاق انسانی که از خود در دوران عمر کوتاه نشان داد و صفت زن بودن، جوان بودن و معلم بودن نیز باید مورد توجه قرار گیرد.

 

زنان نیمی از جمعیت کشور هستند که قادرند کارهای بزرگی انجام دهند و در هر میدانی هم قرار گرفته‌اند کار آنان منجر به موفقیت شده است. مریم میرزاخانی به دلیل فهمی که از جهان پیرامونی خود داشت تأثیرات علمی شگرفی بر جای گذاشت و این صفات، مجموعه دولت را بر آن داشت که برای شادروان میرزاخانی بزرگداشت برگزار کنیم و خوشبختانه جایزه مریم میرزاخانی در این مراسم به نخبگان و سرآمدان رشته‌های مختلف اهدا شد و بنده صمیمانه به آنان تبریک می‌گویم و مطمئن هستم هر کدام از زنان کشور ما می‌توانند در حوزه‌های مختلف به سرآمد تبدیل شوند.

 

امروزه در کارآفرینی که مهمترین حوزه‌ای است که درجه ریسک پذیری در آن بالاست و باید شجاعت تصمیم‌گیری در شرایط سخت وجود داشته باشد، در بین کارآفرینان در شرکت‌های دانش بنیان و در مراکز اقتصادی، زنان برجسته‌ای داریم که کارهای مهمی انجام داده‌اند و اگر این کارها به خوبی تبلیغ شود در سطح جهانی نیز پذیرفته خواهد شد. همانگونه که در این مراسم بیان شد بیش از 25 درصد مدیران کشور از زنان هستند و در همه این رشته‌ها که کار به زنان واگذار شده، بنده شهادت می‌دهم زنان مسئولیت خود را به خوبی انجام داده‌اند. امروزه سفیر زن داریم که کار بسیار سختی بر عهده دارد، اما کارها را در محل ماموریت خود به خوبی انجام داده است. 

 

این برای بنده افتخاری بود که در سه دوره این جشنواره با علاقه حضور پیدا کرده و نظرات خودم را در رابطه با نقش زنان و جایگاه آنان بیان کنم. در بسیاری از موارد، وقتی بزرگداشت برگزار می‌کنیم ممکن است به آثار آن کمتر توجه کنیم اما اثرات فکری زنان اندیشمند فقط مختص به حوزه تخصصی آنها نیست برای مثال مریم میرزاخانی به خاطر تعلقی که به سرزمین مادری خود داشت علاقه‌مند بود فرزند وی حتماً شناسنامه ایرانی داشته باشد و پیگیر آن بود و همین باعث شد دولت و مجلس قانونی تصویب کنند که فرزندانی که مادر ایرانی دارند بتوانند شناسنامه ایرانی بگیرند لذا این فرصت برای بسیاری فراهم شد که قبلا از این امکان محروم بودند و اکنون نیز چند ده هزار نفر دیگر درخواست دریافت شناسنامه داده‌اند.

 

یکی از مشکلاتی که در شرایط کنونی با آن مواجه هستیم افزایش بی‌اعتمادی در جامعه است اما چهره‌های سرشناس و الگو باعث می‌شوند مردم و خصوصاً قشرهایی که در آن حوزه فعالیت دارند، اعتماد خود را بازسازی کنند. برگزاری این نکوداشت‌ها منجر به این می‌شود که جامعه درک کند که در یک مسیر دشوار نیز می‌توان به قله‌ها رسید لذا نباید مشکلات ما را از ادامه مسیر منصرف کند.

 

یک نابغه ما به دلیل سرطان از بین رفت اما بعد از آن انگیزه‌هایی در جامعه تقویت شد که باید دختران توانمند را در مناطق محروم شناسایی و از آنها حمایت کنیم. بعد از این اتفاق خیرین بسیاری به میدان آمدند تا از محرومان حمایت کنند. نباید از نقش پدران، مادران، همسران و فرزندان این سرآمدان غفلت کرد. برخی از این افراد، پدرانی بودند که حاضر نشدند کمترین منفعت شخصی را از عنوان دختران خود ببرند بلکه صرفاً به فکر خدمت به کشور بوده‌اند. 

 

کشور با چالش‌ها و ابرچالش‌هایی روبه رو است. وقتی با تنگنایی مواجه می‌شویم، اگر نتوانیم به موقع حلشان کنیم به چالش تبدیل شده و در ادامه به ابر چالش تبدیل می‌شود. امروزه آب یکی از این مشکلات است و حتی وقتی شایعه می‌شود که قرار است آب از نقطه‌ای به نقطه دیگر منتقل شود، به یک مشکل سیاسی و امنیتی تبدیل می‌شود. زمانی گفته می‌شد که میزان برداشت از آب‌های زیرزمینی را محدود کنیم، برخی مخالفت می‌‌کردند اما امروز که زمین‌ها در دشت‌های حاصلخیز کشور فرونشست کرده و برای آب شرب با مشکل مواجه می‌شویم، معلوم است هشدارهایی که دانشمندان آن موقع می‌دادند هشدارهای واقعی بوده است. همین هشدارها در زمینه مسائل زیست‌محیطی و سایر موضوعات نیز دائماً بیان می‌شود.

امروز با سه پدیده بزرگ رو به رو هستیم که همه کشور را تحت تاثیر قرار داده است که یکی تحریم‌ها ظالمانه است که راهبرد مقاومت ملت صبور ایران در مقابل آن شکل گرفته و آمریکایی‌ها پذیرفتند که استراتژی فشار حداکثری شکست خورده است.

 

ویروس کرونا یکی دیگر از مسائل بزرگی است که کشور را تحت تأثیر قرار داده است. فقط در بخش خدمات حدود یک میلیون نفر از افرادی که شغل داشتند به خاطر کرونا شغل خود را از دست داده‌اند، لذا باید به سرعت کرونا را کنترل و تبعات آن را کاهش دهیم. مشکل سوم خشکسالی بسیار وسیعی است که با آن رو به رو هستیم و آثار آن در بخش‌های مختلف همانند کشاورزی، تأمین آب شرب و بخش نیرو قابل مشاهده است.

به عنوان کسی که تجربه‌ای در مدیریت برخی از بخش‌ها دارم، معتقدم راهکار مهم برای چالش‌ها و ابرچالش‌ها فقط انسجام و همبستگی در داخل کشور است لذا دعوت رئیس جمهور منتخب از جناح‌های مختلف برای همکاری، بسیار ارزشمند است. ما نیاز به پذیرش و به رسمیت شناختن نخبگان کشور داریم تا در راستای رفع مشکلات کارساز باشند و هر دولتی سر کار باشد، نباید این موضوع را فراموش کند. از سوی دیگر باید همه مردم با دولت جدید همکاری کنند تا دولت به شکل عالمانه در راستای رفع مشکلات اقدام کند.