حجتالاسلام والمسلمین محمدعلی لیالی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی در گفتوگو با ایکنا با اشاره به فرارسیدن آغاز سال تحصیلی حوزههای علمیه، گفت: نهادهای آموزشی اعم از حوزه، دانشگاه و آموزش و پرورش منبع تغذیه فکری و اندیشهای جامعه هستند و تا قبل از کرونا با آغاز سال تحصیلی فضای شور و نشاط علمی همه جامعه را تحت تاثیر خود قرار میداد.
استاد حوزه و دانشگاه اضافه کرد: با پیدایش کرونا، استادان کمتر توفیق خدمت به دانشپژوهان و دانشجویان را دارند و خود این وضعیت ضعفهای متعددی ایجاد کرده است که از جمله آنها حذف ارتباط چهره به چهره میان استاد و شاگرد است و طبیعتا تاثیرات منفی خاص خود را دارد.
وی افزود: البته حوزه و دانشگاه و آموزش و پرورش بعد از مدتی از شروع کرونا خود را با شرایط پیش آمده سازگار کردند و نظام آموزش و پرورش به تعطیلی کشیده نشد، ولی به هر حال امروز نمیدانیم وضعیت آینده چیست و در چه مدتی از شر کرونا رها میشویم بنابراین باید روی چند نکته تمرکز داشته باشیم.
استاد حوزه و دانشگاه ادامه داد: باید بر روی پشتیبانی سختافزاری و نرمافزاری آموزش در حوزه، دانشگاه و آموزش و پرورش سرمایهگذاری مناسبی صورت بگیرد به خصوص در بحث سرعت اینترنت و برنامهریزی جهت توسعه مطلوب آن، همچنین باید برای ارتقاء نرمافزاری و آموزش مجازی و آنلاین تلاش بیشتری صورت بگیرد و روزآمد شود تا طلاب و استادان بتوانند بیشتر و بهتر از این فضا بهره ببرند.
لیالی بیان کرد: یکی از موضوعاتی که نیازمند تمرکز جدی و رشد و ارتقاء است، بحث افزایش سواد رسانهای در تمامی اقشار به خصوص طلاب و دانشجویان است؛ متاسفانه سواد رسانهای در جامعه رشد چندانی پیدا نکرده است و ما از این ناحیه متضرر هستیم.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی بیان کرد: الان برخی کلاسها و جلسات آموزشی در فضای مجازی یله و رها هستند و باید تدبیری برای آن اندیشیده شود به گونهای که حضور آنلاین دانشپژوهان و فعالیت علمی آنها قابل رصد دقیق باشد و طلاب و دانشجویان همانند حضور حقیقی در کلاس خود را ملزم به بحث و درس و مطالعه کنند.
استاد حوزه و دانشگاه با بیان اینکه تاکید بر توسعه فضای مجازی برای بهرهمندی آموزشی و پژوهشی لازم است ولی نباید از مکتوبات غافل شویم، اظهار کرد: هرقدر هم فضای مجازی توسعه یابد و شاهد رشد آن باشیم ولی نباید از کتب و آثار مکتوب غفلت کنیم؛ تاکید بر پژوهشمحوری و نگارش کتاب و مقاله جزء نقاط مثبت و وجوه امتیاز ماست و نباید تحت الشعاع فضای مجازی قرار گیرد.
وی اضافه کرد: نمیتوانیم میراث مکتوب را نادیده بگیریم زیرا ناگهان در چند سال بعد با توسعه فضای مجازی خواهیم دید که فضای علمی مکتوب به عنوان میراث کشور به قراموشی سپرده شده است.
لیالی تصریح کرد: در چند سال گذشته در زمینه فضای مجازی کارهای خوبی انجام شده است و حوزه علمیه هم در عرصه تبلیغ، پژوهش و آموزش کارهای قابل تقدیری انجام داده است که قابل انکار نیست ولی باز هم ضعفهای زیادی داریم و باید در بعد نزمافزاری و سختافزاری قویتر شویم به خصوص اینکه باید تولید بومی در عرصههای مختلف را جدیتر بگیریم.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی اظهار کرد: البته تحقق این موضوع با ایجاد شبکه ملی اطلاعات و اینترنت بومی ممکن است زیرا هم بهتر میتوان فضای مجازی را مدیریت کرد و هم استفاده هدفمند و هوشمند از این فضا با سهولت بیشتر برای مباحث آموزشی و پژوهشی فراهم میشود.
وی اضافه کرد: در دورهای دهها نشست و همایش در سطح حوزه علمیه برگزار میشد و شور و نشاط علمی خوبی را شاهد بودیم ولی متاسفانه در این دو سال این موضوع مخدوش شده است و یکی از پیامدهای منفی آموزش مجازی همین مسئله است. جامعه امروز ما در سطح حوزه و دانشگاه و آموزش و پرورش نیازمند نشاط و پویایی علمی است و کرونا این نشاط را تحت الشعاع قرار داده است.
لیالی با بیان اینکه فضای مجازی در کنار مشکلات برشمرده شده مزایایی چون کمشدن هزینههای رفت و آمد و صرف وقت برای این مسئله دارد، تاکید کرد: باید با تدبیر مناسب چه از طریق فضای مجازی و چه به صورت حضوری شاهد بازگشت کشور به فضای علمی و مباحثات و جدلهای علمی گذشته باشیم.
انتهای پیام