نگارگر پرده از حقیقت پنهان برمی‌دارد

به مناسبت برگزاری جشنواره ملکوت که از سوی سازمان قرآنی دانشگاهیان کشور به مناسبت میلاد پیامبر (ص) برگزار شد ایکنا با برخی هنرمندان شرکت‌کننده گفت‌وگو کرده است.

از هنرمندان شرکت‌کننده این نمایشگاه می‌توان به زهره صابوناتی هنرمند نقاش و تذهیب‌کار اشاره کرد. وی از سال 1384 در عرصه نقاشی ایرانی فعالیت دارد که به‌صورت خودآموخته گرایش‌های گل‌ومرغ، تذهیب (زرنگاری) و پاپیه ماشه را فراگرفته است. صابوناتی در جشنواره‌های متعدد داخلی و خارجی شرکت داشته است.

این هنرمند در رابطه با هنر اسلامی بیان کرد: هنر اسلامی؛ هنری کاملاً فلسفی، عرفانی و ادبی شامل چهار گرایش نقاشی ایرانی، گل‌ومرغ، تذهیب و تشعیر است. نگارگری هنری تجریدی به معنای گذشتن از ظواهر و رسیدن به معنای حقیقت است و نگارگر تلاش می‌کند تا پرده از حقیقت نهان بردارد.

وی ادامه داد:‌ برای رسیدن به این حقیقت باید به دنیای درون خود رجوع کنیم؛ مقصد یکی‌ است اما راه رسیدن به این مقاصد متفاوت است. با طی این مسیر به جود وجودی خود پی می‌بریم. یک ذهن پویا به دنبال حقیقت اصلی خود است آن را می‌یابد و پرورش می‌دهد. پویایی و خلق آثاری کاملاً درونی و حقیقی دستاورد این مسیر است.

صابوناتی در رابطه با عناصر نگارگی بیان کرد: نگارگر با سه عنصر خط، سطح و رنگ، جهان خیالی خود را می‌آفریند و فضایی در پیوند با عالم ملکوت خلق می‌شود که با ریاضت و مکاشفه در ارتباط و خارج از حیطه عالم حواس یا ظاهر است.

بیشتر بخوانیم: 

خارجی‌ها قدر تذهیب را بیشتر می‌دانند/ جای خالی نگارگری در دانشگاه

وی توضیح داد: تذهیب یک واژه عربی است که معادل صحیح آن زرنگاری به مفهوم طلااندود کردن است. ریاضت هنر نگارگری، زرنگاری است چون با مشقت‌ها و صبر بسیار ترسیم می‌شود. در حال حاضر در این هنر ناب با استعدادها و آثار بسیار زیبا و خلاقانه‌ای مواجه هستیم که با امکانات موجود آثار نابی خلق‌شده و حرف اول رو همچنان ایران می‌زند.

صابوناتی پیرامون نمادیم بودن رنگ‌ها و معنای آنها شرح داد:‌ این هنر کاملاً عرفانی و دارای مفاهیم معنوی بسیاری است حتی رنگ‌ها دارای معنا و مفهوم هستند. طلا نماد ذات تغییرناپذیر حضرت باری‌تعالی است. رنگ لاجورد نماد ذات بی‌منتهی و رحمت نامحدود خداوند است. رنگ فیروزه نماد قداست و معنویت است که در مساجد، مکان‌های مقدس و پاک بهره می‌برند و دیگر رنگ‌های با اصالت و سنتی که بحثی کاملاً مجزا دارد.

وی با بیان اینکه در هنر ناب نگارگری هفت کمال برتر وجود دارد؛ ادامه داد: اسفل‌ترین موجودات جماداتند که ذی‌روح هستند. مثل سنگ و خاک. دوم کمالات مرتبه بالای جمادات و نباتات است که آنها را قائل به روح می‌دانیم روح نباتی و ریشه در خاک دارند ولی رو به‌سوی تعالی و بالا درحرکتند. همچون گیاهان سبز. مرتبه سوم، کمالات حیوانات است که علاوه بر زنده‌بودن به روح حیوانی، غریزه هم دارند.

این هنرمند ادامه داد: مرتبه چهارم کمالات آدمی است که هم دارای روح حیوانی و هم روح مجرد است و همچون حیوان دارای غریزه و هم گرایش به ذکر و پاکی است. مقام پنجم ارجح فرشتگان است که دائم‌الذکرند و پیوسته در ثنای مدح پروردگار عالمیان‌ هستند. مرتبه ششم مقام شامخ انسانیت است که اشرف مخلوقات است و از غفلت به دور بوده و درنهایت وجود معبودش فنا فی‌الله شده و جزئی از وجود آن لایتناهی می‌شوند و هفتم مرتبه کمال مطلق حضرت باری‌تعالی است که معیار عقل را یارای سخن گفتن و سنجیدنش نیست.

صابوناتی در رابطه با جشنواره ملکوت بیان کرد:‌ در خصوص این جشنواره تشکر ویژه دارم که باعث شد هنرمندان گرد هم آیند و از آثار و تجربیات یکدیگر بهره ببرند. در زمانی که هنر نگارگری در بین اغلب مردم ناشناخته مانده و به‌اشتباه مینیاتور نامیده می‌شود، با تکرار چنین گردهمایی‌های هنری، این اصل حفظ و در بین مردم شناخته‌تر خواهد شد و هنرمندان هم انگیزه بیشتری برای خلق آثاری نو و جدید پیدا خواهند کرد.