مسئولیت‌های اجتماعی، عاطفی و دینی حجاج

مناسک حج به پایان رسیده و افرادی که تا قبل از عید قربان زائر بیت‌الله الحرام بودند، اکنون عنوان حاجی را به دست آورده‌اند و با همین عنوان به کشورهای خود باز می‌گردند و تا پایان عمر در کنار اسمشان عنوان حاجی را خواهند داشت.  

اما این عنوان چه مسئولیتی برای مسلمانی که توفیق حضور در جوار بیت‌الله الحرام را داشته، طی مناسک حج با خدا بیعت کرده، به هواهای نفسانی خود سنگ زده و هر آنچه غیر خداست را قربانی کرده در پی دارد و حاجی چگونه می‌تواند معنویت کسب شده در حج را برای سالیان متمادی حفظ کند؟

حجت‌الاسلام حمید احمدی، روحانی با سابقه کاروان‌های حج تمتع در گفت‌وگو با ایکنا به دو سؤال مطرح شده پاسخ داد و گفت: حج یک تمرین برای زندگی توحیدی است که با مراقبه، ذکر و توجه به خداوند در موسم حج به دست آمده و حاجی لازم است که آن را در طول زندگی خود حفظ کند.  

وی ادامه داد: ذکر یعنی یادآوری؛ حاجی پس از موسم حج باید ذکر بگوید؛ یعنی نعمت حج و معنویتی که به دست آورده است را به خود یادآوری کند و دائماً مراقبت کند تا این معنویت از بین نرود. پیامبر(ص) می‌فرمایند برای هر کار خیر و حسنه‌ای یک درخت در بهشت برای شما غرص می‌شود. بسیاری از مسلمانان با شنیدن این حدیث غرور به آنها دست داد که کار نیک زیادی انجام داده‌اند اما پیامبر(ص) فرمودند: ولی مراقب باشید کبریت به این درختان نکشید تا همه آنها از بین برود؛ آن کبریت گناه است.

حجت‌الاسلام احمدی به حجاج خاطرنشان کرد که گناه یعنی غفلت از رعایت حقوق دیگران، غفلت از رعایت انصاف، غفلت از رعایت حق‌الله و حق‌الناس و دوری نکردن از برخی مسائل مثل بدخواهی، نگاه بد، کدورت‌ و ... .

حاجی باید مسئولیت‌پذیر باشد

وی با تأکید بر لزوم مسئولیت پذیری حجاج، گفت: مطلب دیگری که در حج بر آن تأکید می‌شود حس مسئولیت‌پذیری است. حجاج در حج نماینده جامعه خودشان هستند پس باید مسئولیت‌پذیر بوده و نماینده خوبی برای جامعه خودشان باشند. از سوی دیگر زائر با حاجی شدن، اعتبار و سرمایه اجتماعی بین مردم به دست می‌آورد و ذو معتمد مردم می‌شود پس باید به مسئولیت‌های عاطفی، اجتماعی و دینی خود عمل کند.

مردم نسبت به خطاهای حاجی‌ها حساس‌تر هستند

این روحانی کاروان‌های حج اضافه کرد: گاهی خانواده و اطرافیان نیاز به کمک مادی و معنوی دارند و اعتباری که حاجی کسب کرده مسئولیت مهمی بر دوش او قرار می‌دهد. همچنین مردم نسبت به خطاهای کسی که حاجی شده حساس‌تر می‌شوند. لذا مهم است که حاجی مسئولیت‌های خود به عنوان یک حاجی را بشناسد و به آنها عمل کند به ویژه نسبت به نزدیکان و اطرافیان و کسانی که با آنها ارتباط و مراوده دارد.

وی خطاب به حجاج گفت: حج را پایان کار ندانیم. برخی گمان می‌کنند حج با پایان اعمال به اتمام می‌رسد و آنها دوباره به زندگی قبلی خود بازخواهند گشت اما اینگونه نیست؛ آنها پس از اعمال باید یک زندگی سالم و توحیدی را آغاز کنند. حج یک عهد و تعهد است. در حج با خدا بیعت می‌کنیم و این بیعت مسئولیت می‌آورد. پس نه تنها حج پایان کار نیست بلکه آغاز کار حاجی است که هم معرفتمان را نسبت به دین و جامعه بیشتر کنیم و هم نسبت به عهد و تعهد خودمان که با خدا بسته‌ایم پایدار بمانیم.

مدام به خود تذکر دهیم که با خدا عهد بسته‌ایم

این روحانی کاروان‌های حج افزود: اگر پس از حج دائماً این تذکر را به خودمان بدهیم که با خدا عهد بسته‌ایم، از یک سفر معنوی بازگشته‌ایم و توفیق داشته‌ایم به عنوان نماینده جامعه اسلامی در بزرگ‌ترین مناسک اسلامی شرکت کنیم و در قبال توقعی که جامعه اسلامی از ما دارد مسئولیت‌پذیر باشیم، آنوقت است که می‌توانیم معنویت حج را پس از حج نیز حفظ کنیم که در این راه قطعاً خداوند نیز به ما کمک خواهد کرد.  

وی در پایان گفت: خداوند در قرآن می‌فرماید آنهایی که ایمان آورده و عمل صالح انجام می‌دهند رستگار خواهند شد. حاجی که به حج آمده قطعاً به خداوند و وحی ایمان داشته که به حج آمده، ولی این عمل صالح است که گاهی ما از آن کوتاهی می‌کنیم و ممکن است حجمان را زائل کند.