امروز «مصلی‌سازی» نسبت به «مصلاسازی» اولویت دارد
حجت‌الاسلام نوری با اشاره به تأکیدات رهبر معظم بر توجه ائمه جمعه به افزایش تعداد نمازگزاران و انس با مردم و جوانان گفت: امروز افزایش نمازگزار برای ما موضوعیت دارد؛ قبلا نهضت «مصلاسازی» داشتیم اما از دوره جدید و با حضور حجت‌الاسلام حاج علی‌اکبری بنا بر نهضت «مصلی‌سازی» و افزایش تعداد نمازگزاران با اولویت افزایش تعداد جوانان حاضر در فریضه نماز جمعه است.
دیدار اخیر ائمه جمعه سراسر کشور با رهبر معظم انقلاب به مناسبت سالروز اقامه اولین نماز جمعه پس از انقلاب اسلامی ایران دارای نکات بسیار مهمی بود که توجه به آنها از سوی ائمه جمعه و فراهم کردن زمینه اجرای آن توسط شورای سیاستگذاری ائمه جمعه به منزله متولی اصلی نماز جمعه می‌تواند نقش بسیار مهمی در بهبود کارکردهای نماز جمعه به ویژه در زمینه ارتباط مناسب میان مسئولان و مردم و انتقال مطالبات و انتظارات مردم به مسئولان و در نهایت افزایش اشتیاق مردم به حضور در مراسم نماز جمعه داشته باشد.
لذا در این راستا ایکنا گفت‌وگویی با حجت‌الاسلام و المسلمین علی نوری، معاون سازماندهی و سخنگوی شورای سیاستگذاری ائمه جمعه کشور و رئیس ستاد نماز جمعه استان تهران، انجام داده که متن آن به شرح ذیل است:
ایکنا ـ رهبر معظم انقلاب در دیدار اخیر ائمه جمعه سراسر کشور نماز جمعه را فریضه «صد در صد استثنایی» و حتی استثنایی‌تر از حج خواندند. به نظر جنابعالی نماز جمعه دارای چه ویژگی‌ها و کارکردهایی است که آن را تا این اندازه استثنایی کرده است؟
حقیقتا این دیدار یک نقطه عطف بود. فرمایشات حضرت آقا همیشه یک امیدواری‌ها؛ رویکردها و افق‌گشایی‌های خاص خود را دارد. برای نمونه 14 خرداد هر سال برگزار می‌شود اما هر سال ایشان یک پرده نو و تفسیر جدیدی از حضرت امام(ره) و حرکت ایشان و انقلاب اسلامی ارائه می‌دهند که لطایف و ظرایف فراوانی دارد و به نوعی تکرار ندارد و افزوده‌ای را در اختیار افراد، سازمان‌ها و نهاد قرار می‌دهد.
دیدار اخیر نیز به جهت موقعیت زمانی و ساختار و چینش یک نقطه عطف و ویژه بود و برای اولین بار مجموع بیانات رهبر معظم انقلاب با ائمه جمعه به طور مشروح پخش شد و قبل از این بیانات ایشان به صورت گزیده ارائه می‌شد.
ایشان در ابتدای فرمایشات همین عبارت استثنایی بودن نماز جمعه و بالاتر از حج را به کار می‌برند که در تشریح و تبیین آن می‌توان گفت بعضی مواقع مجموعه علل و عواملی در یک نقطه واحد متمرکز می‌شوند که یک پدیده را خاص و متمایز می‌کنند. نماز جمعه فریضه‌ای است که یک روز و ساعت معین و یک مخاطب خاص در ذیل یک موضوع، مؤمنین کنار هم در روز جمعه به منزله «سیدالایام» و عید مؤمنان بر محور ذکرالله کنار هم جمع شوند و برای قدم‌ها و نفس‌ها و حرکت‌های آنان برکات زیادی برشمرده شده است. از طرفی این فریضه برخوردار از خطیبی است که خطبه او برابر دو رکعت نماز است که خود این فریضه نماز جمعه را عجیب و استثنایی می‌کند.
حال تصور کنید در حالی که حج سالی یک بار برگزار می‌شود، نماز جمعه در طول سال هر هفته استمرار دارد و لذا مجموع این علل و عوامل و شرایط و زمان و مکان این فریضه را از این منظر استثنایی می‌کند و همه اینها به غیر از برکات معنوی و فرهنگی آن است که هر هفته در 900 نقطه ایران اسلامی این فریضه استثنایی برگزار می‌شود. این زاویه نگاه رهبر معظم انقلاب به ما به منزله متولیان نهاد نماز جمعه این را یادآوری می‌کند که چه نعمتی را در اختیار داریم.
ایکنا ـ رهبر معظم انقلاب در این دیدار توصیه‌های مهمی به ائمه جمعه از جمله ارتباط با مردم انس با جوانان و ایجاد یک ساز و کار برای ارتباط با جوانان داشتند که به نظر می‌رسد عمل به این توصیه‌ها منجر به افزایش حاضران در نماز جمعه خواهد شد. نهاد نماز جمعه چه برنامه‌هایی برای اجرایی کردن این توصیه‌ها برای ارتقای کارکردهای نماز جمعه دارد؟
مجموع فرمایشات رهبر معظم انقلاب در طی سالیان گذشته در خصوص نماز جمعه در برنامه راهبردی شورای سیاستگذاری ائمه جمعه مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته است. فرمایشات اخیر هم مورد گوشزد و رهنمود ایشان در سال‌های گذشته بود که مبنای برنامه‌ریزی ما در شورای سیاستگذاری ائمه جمعه کشور است. یکی از صحبت‌های آقای حاج علی اکبری با ائمه جمعه جدید این است که قرار من با شما تعداد نمازگزاری است که روز جمعه در این فریضه حاضر می‌شوند و ایشان به طور دائم این را به ائمه جمعه جدید از جمله جوان، گوشزد می‌کنند.
امروز افزایش نمازگزار برای ما موضوعیت دارد. اگر به یاد داشته باشید قبلا نهضت «مصلاسازی» داشتیم اما از دوره جدید و با حضور حجت‌الاسلام حاج علی‌اکبری بنا بر نهضت «مصلی‌سازی» و افزایش تعداد نمازگزاران است و این اولویت اول ماست. البته مصلاها هم برای اینکه آسایش و آرامش مردم فراهم شود، باید ساخته شود اما توجه به نمازگزار مسئله ضروری امروز ماست.
نکته دیگر که در این دوره بیشتر مورد تأکید است توجه به افزایش تعداد جوانان حاضر در مراسم نماز جمعه است که بعد کیفی افزایش حاضران در نماز جمعه است لذا در احکام رهبر معظم انقلاب به نمایندگان ولی فقیه یکی از محورهای بدون حذف که همیشه تکرار می‌شود، حضور جوانان، ارتباط با جوانان و برنامه‌ریزی برای آنها است. این مسئله در دستور کار ماست و به جد هم آن را دنبال می‌کنیم و در نظام‌نامه ارزیابی که به طور مستمر داریم شاخص‌ها و سنجه‌هایی داریم که یکی از اصلی‌ترین آنها مسئله جوانان است که جزو ملاک‌های اصلی در ارتقا یا تمدید حکم ائمه جمعه یا جابجایی آنهاست.
ایکنا ـ نهاد نماز جمعه چه اقداماتی را می‌تواند برای عملی کردن توصیه رهبر معظم انقلاب مبنی بر غنی‌سازی محتوای خطبه‌ها انجام دهد تا تحلیل‌های ائمه جمعه به‌روز و دقیق باشد و مطالب نو به مخاطبان ارائه شود؟
فرمایش رهبر معظم انقلاب به غیر از تبیین بعد فضیلتی نماز جمعه، دو محور اصلی داشت؛ بحث روش و منش از جمله توصیه به رفتار پدرانه ائمه جمعه و دیگری محتوای خطبه. خطبه تریبون انقلاب اسلامی است و غنی بودن سخنان و برخورداری از ادبیات نو و بازآفرینی مفاهیم دینی برای مجموعه کسانی که در گفتمان‌سازی و حوزه تبیین فعالیت می‌کنند از جمله فعالان حوزه تبلیغ دین و به طور ویژه ائمه جمعه اهمیت بسیار زیادی دارد.
برخلاف برخی تلقی‌ها به هیچ وجه یک متن تعیین‌شده، مشخص و واحد به آقایان ائمه جمعه ارائه نمی‌شود. معمولا بسته‌های محتوایی اواسط هفته به ائمه جمعه ارسال می‌شود چرا که تمرکز ما در حوزه جهاد تبیین و بخش‌های تحلیلی است تا خبر. زیرا حوزه خبر هر لحظه جریان دارد و حتی تا یک دقیقه قبل از شروع نماز جمعه، خطیب باید بداند آخرین تحول و اتفاق مهم چه بوده و خبر منتشر شده صحت دارد یا ندارد. لذا سعی ما پشتیبانی تحلیلی و تبیینی مناسب از ائمه جمعه است.
مسئله دیگری که مورد انتظار حاضران در نماز جمعه از جمله جوانان است و رهبر معظم انقلاب بر آن تأکید دارند این است که خطبه باید از قوت بالایی برخوردار باشد زیرا این کشش را دارد و جایگزین دو رکعت نماز است و اصلا یکی از شرایط انتصاب امام جمعه در روایات ما بلاغت کلام است. لذا هم به جهت مهارتی و هم محتوایی ائمه جمعه باید تلاش کنند. برخی مواقع تحلیل‌های ناقص و ارائه اخبار اشتباه از سوی امام جمعه به اعتماد مردم، نهاد دین و شبکه امامت جمعه ضربه می‌زند. در این زمینه ارزیابی‌ها انجام می‌گیرد اما به نظر می‌رسد باید تذکرها را شفاف‌تر و با صراحت لهجه بالاتر و ویژه‌تری انجام دهیم به ویژه با تأکیدی که رهبر معظم انقلاب مبنی بر مواظبت بیشتر ائمه جمعه داشتند. پخش زنده تلویزیونی مراسم نماز جمعه مطالبه مردمی است که ثمرات و برکات فراوانی دارد که باعث می‌شود ائمه جمعه دقت بیشتری در خطبه‌ها داشته باشند.
ایکنا ـ رهبر معظم انقلاب در کنار توصیه‌های ایجابی یا بایدها، یک توصیه سلبی یا نباید را هم مطرح کرند و آن این بود که ائمه جمعه از «از ورود در فعّالیّت‌های اقتصادی» حتی به قصد و بهانه اینکه «نماز جمعه ما به پول احتیاج دارد، به درآمد احتیاج دارد، درآمدی نداریم» اجتناب و پرهیز کنند. ورود به فعالیت‌های اقتصادی چه تأثیرات و تبعات منفی دارد که رهبری به شدت ائمه جمعه را از ورود به آن پرهیز دادند؟
سیره امام راحل عظیم‌الشأن و مشی رهبر معظم انقلاب این است که سازمان روحانیت و نه فقط امامت جمعه، نباید جنبه مردمی و مسلک آخوندی خودش را از دست بدهد. برای نمونه ایشان در این دیدار در زمینه ارتزاق ائمه جمعه بر وصل بودن به مردم تأکید داشتند و فرمودند که این نهاد نباید دولتی و حقوق‌بگیر حکومت باشد و این جنبه‌ای است که رهبر معظم انقلاب بر آن تأکید دارند و حتی فرمودند آقایان ائمه جمعه ارتزاق از مردم را ننگ ندانند و به آن افتخار کنند.
وقتی چنین مبنایی گذاشته می‌شود، باید از هر اقدامی که این مبنا را مخدوش می‌کند و به آن آسیب می‌زند، پرهیز کرد زیرا شما را در نزد مردم در مظان قرار می‌دهد و در ذهن آنها سؤال ایجاد می‌کند. بعضی مواقع خیرخواهی‌های بیش از حد آقایان مثلا در حوزه آسیب‌های اجتماعی و خدمت‌رسانی در این زمینه، به افراط‌هایی منجر شده که تبعاتی را ایجاد کرده که البته در حداقل موارد و در دو تا سه نقطه بوده است.
یکی از نقاط آسیب و چالش برای تمام منصوبین و نمایندگان نظام در حوزه اقتصادی است و لذا ایشان تذکر به عدم ورود به فعالیت‌های اقتصادی دادند که الحمدلله قاطبه ائمه جمعه از این مسئله پرهیز دارند. امروز برخی از ائمه جمعه در محروم‌ترین پایگاه‌ها و شهرها حضور دارند و به طور دقیق در 250 تا 300 نقطه یا پایگاه نماز جمعه، تنها مسئولی که با خانواده‌اش در شهر حضور شبانه‌روزی دارد امام جمعه است و بقیه مسئولان در تردد هستند و این الزام رهبر معظم انقلاب است که امام جمعه باید با خانواده در محل امامت خودش باید مستقر باشد. این حضور به همین واسطه محرومیت‌ها و مظلومیت‌هایی را به دنبال دارد و لذا ما از سلامت مالی و سلامت اخلاقی آنها کمال تقدیر و تشکر را داریم.
گفتگو از جواد نصیری اوانکی
انتهای پیام
