جدال احسن و روش علمی میرحامد حسین؛ الگوی شیعه‌پژوهان

به گزارش خبرنگار ایکنا، حجت‌الاسلام والمسلمین مهدی مهدوی‌پور، نماینده مقام معظم رهبری در هندوستان، 19 آبان‌ماه در نشست خبری و مراسم رونمایی از برخی آثار کنگره بین‌المللی بزرگداشت میرحامد حسین لکهنوی که در محل بنیاد بین‌المللی امامت برگزار شد، گفت: یکی از حوزه‌های تمدنی در دنیای اسلام شبه قاره هندوستان است که در طول 10 قرن دوام داشته است و 600 میلیون نفر در آن سکونت دارند.

وی افزود: امپراتوری بزرگ اسلامی چندین قرن در این سرزمین حاکمیت داشت و امروزه این سرزمین جریان‌ساز فکری در دنیای اسلام است. در طول این قرون هم کارهای عمده‌ای در حوزه اسلامی صورت گرفت و حکومت‌های شیعه مختلفی در این سرزمین به وجود آمدند که برخی دو قرن یا کمتر و بیشتر حکومت داشتند.

مهدوی‌پور تصریح کرد: حکومت‌های شیعه مانند عادل‌شاهیان، نظام‌شاهیان و ... باعث مهاجرت علمای بزرگی از ایران به هندوستان شدند، مخصوصا در دورانی که مغول‌ها به نیشابور حمله کردند، مهاجرت زیادی از اندیشورزان به سمت هندوستان صورت گرفت، زیرا این منطقه، مهد اهل بیت(ع) بوده و اجداد میرحامد حسین هم در آن زمان به هند مهاجرت کردند و در لکنهو ساکن شدند.

وی با بیان اینکه اگر ما نگاهی به این تمدن اسلامی بیندازیم با هزاران هزار عالم و اندیشمند از فقها و متکلمان مواجه خواهیم شد که در شبه قاره اثرگذار بودند، تصریح کرد: کنگره این شخصیت بزرگ در سال آینده برگزار خواهد شد؛ ایشان جزء شخصیت‌های ممتاز دنیای تشیع و از ستارگان درخشان و اندیشه‌ورزان سترگ و شخصیتی ولایی و معنوی بودند و به گونه‌ای علمی کاری شبیه معجزه در دفاع از ولایت انجام داده است.

ردیه بر یک کتاب ضدشیعی

نماینده مقام معظم رهبری در هند گفت: از سوی شاه عبدالعزیز دهلوی کتابی با عنوان تحفه اثنی عشریه منتشر شد و موجی علیه ایجاد کرد؛ زمانی این کتاب منتشر شد که فکر شیعی تمام شبه قاره را تحت تاثیر قرار داده بود، لذا این کتاب را منتشر کردند تا جلوی نفوذ شیعه را بگیرند، ولی اندیشه‌ورزان شیعه ده‌ها ردیه بر تحفه اثنی عشریه نوشتند که جامع‌ترین آن عبقات است.

مهدوی‌پور اضافه کرد: روش علامه میرحامد حسین در عبقات، جدال احسن و روش علمی و تحقیقی بوده است، همه محققان معترف هستند که این کتاب در بین کتب تحقیقی جزء برجسته‌هاست و آن هم زمانی که امکانات تحقیقی وجود نداشته است و این درس بزرگی برای ما و از امتیازات این کتاب است.

وی با بیان اینکه احاطه وسیع ایشان بر احادیث و رجال، سندشناسی و ... هم دلیل دیگری بر اهمیت آن است، اظهار کرد: همچنین دستیابی ایشان به هزاران منبع از جمله ویژگی‌های ایشان بوده است. ایشان کتابخانه‌ای تاسیس کرد که هزاران هزار کتاب داشت و از آن بهره برد؛ گاهی محققی می‌خواهد مطلبی بنویسد ولی منبعی ندارد، ولی ایشان سفرهای زیادی انجام داد و فداکاری کرد تا این کتاب‌ها را به دست آورد و تحقیق کرد و برای بقیه هم منبع علمی و تحقیقی ایجاد کرد.

وی اضافه کرد: ایشان در خاندان اجتهاد و علم بزرگ شد، پدر ایشان جامع علوم عقلی و نقلی بود و برادرانشان هم شخصیت‌های فقیه و مجتهد بودند و آثار فراوانی هم تولید کردند، همچنین فرزندان ایشان هم افراد عالم و مجتهدی بودند. پس ایشان از خاندان با فضیلت و علم و دانش است و از طرفی اجداد ایشان ایرانی بودند، از این رو علامه متعلق به هند و ایران بوده است و این می‌تواند زمینه تعامل علمی بین ایران و هندوستان ایجاد کند.

وی افزود: مسئله دیگری که ضرورت پرداختن به آثار ایشان را مورد تاکید قرار می‌دهد. اهمیت موضوع امامت به لحاظ اعتقادی و کاربردی است، زیرا وقتی مرجعیت دینی و علمی ائمه(ع) و حجیت کلام ایشان اثبات شود، تأثیر زیادی در تفکر شیعه دارد از این رو این چند محور انگیزه مهمی است که باید بیشتر روی آثار ایشان کار کنیم.

تاکید رهبر انقلاب بر معرفی میرحامد حسین

وی تاکید کرد: شخص رهبر معظم انقلاب تاکید مؤکدی دارند که آثار علمی شبه قاره بیشتر مورد توجه محققان ما باشد، زیرا خیلی از آثار ایشان، منبع علمی و بسیار مهم است.

مهدوی‌پور در خاتمه گفت: از بنیاد بین‌المللی امامت و گروه علمی که آقای سبحانی ایجاد کرده‌اند، باید قدردانی کنیم؛ این گروه با خستگی‌ناپذیری این کار را به پیش بردند. همچنین از بنیاد پژوهش‌های آستان قدس و مؤسسه کتابشناسی شیعه تجلیل می‌کنیم که در این کار همکاری داشتند و به نمایندگی از مقام معظم رهبری بر حمایت جدی از این کارها تاکید دارم.

مهدوی‌پور اظهار کرد: در سال 97 کنگره بزرگی در شهر لکهنو در این راستا برگزار و از کتب هم رونمایی شد و در همان سال در دهلی هم اجلاسیه‌ای در بین علما در حد اطلاع‌رسانی تشکیل شد. قبل از کنگره اصلی هم یک پیش‌نشست در هندوستان با حضور علمای ایالات مختلف برگزار خواهد شد.

وی بیان کرد: محققان و طلابی هم در قم جلسات متعددی در این باره داشته‌اند و طلاب هندی پایان‌نامه‌های زیادی درباره علامه و خاندان ایشان نوشته‌اند و این افراد در آینده خودشان می‌توانند دست‌اندرکار نشر و رواج آثار ایشان باشند.