موزه هنری جده؛ دریچه‌ای به شکوه تمدن اسلامی + فیلم
موزه هنرهای اسلامی در جده، نخستین موزه در نوع خود در عربستان سعودی به شمار می‌رود. این موزه در شش تالار، آثار ارزشمند تاریخی و هنری از دوره‌های مختلف تمدن اسلامی را در خود جای داده است.
به گزارش ایکنا، دارالفنون الاسلامیه، موزه‌ها با آثار هنری نادر و مجموعه‌های باستانی نشان از میراث عظیم ملت‌ها و تمدن‌ها دارند و گواه تحولات و پیشرفت آنها از دوران باستان تا امروز است. موزه‌ها همچنین مرکزی برای حفظ، مطالعات و پیوند بین میراث و فرهنگ هستند.
موزه هنرهای اسلامی جده با نام «دارالفنون الاسلامیه» اولین موزه در نوع خود در پادشاهی عربستان سعودی در زمینه هنر اسلامی است. این موزه با سرمایه‌گذاری محمد صالح الصیرفی، سرمایه‌دار عربستانی به عنوان موزه‌ای تخصصی تأسیس شد.
اهداف تأسیس موزه
این موزه یکی از گنجینه‌های اصلی فرهنگی عربستان سعودی با کیفیت بین‌المللی است. کمک به حفظ میراث اسلامی و معرفی آن به نسل‌های آینده، کمک به برجسته کردن نقش پیشگام مسلمانان در ساختن تمدن بشری در طول اعصار، گسترش فرهنگ بازدید از موزه‌ها و اطلاع‌رسانی درباره اهمیت موزه‌ها و ابتکاراتی که به حفظ تاریخ و میراث انسانی کمک می‌کنند؛ کمک به احیای گردشگری و غنی‌سازی تجربه گردشگران از داخل و خارج عربستان، مشارکت فعال در برنامه‌ها، نمایشگاه‌ها و مجامع علمی و فرهنگی مرتبط با هنرهای اسلامی و آثار باستانی در داخل و خارج از عربستان، تقویت نقش موزه در عربستان سعودی، ارائه مشاوره و پشتیبانی فنی و حمایت از ابتکاراتی که اهمیت این بخش را به عنوان محرک اقتصاد نشان می‌دهد؛ بخشی از اهداف تأسیس این موزه ذکر شده است.
همچنین تشویق تحقیقات علمی و توسعه آموزش برنامه‌های ملی و تحقیقاتی که به حفظ و ارتقای میراث اسلامی کمک می‌کنند، کار بر روی ایجاد پایگاه اطلاعاتی یکپارچه برای تمامی دارایی‌های موزه و انتشار آن برای علاقه‌مندان و محققان متخصص در هنرهای اسلامی در داخل و خارج از عربستان، تحکیم روابط همکاری و تبادل دانش با تمام موزه‌ها و سازمان‌های منطقه‌ای، عربی، اسلامی و بین‌المللی، ایجاد پل ارتباطی با پژوهشگران و علاقه‌مندان به هنر و آثار باستانی اسلامی، توسعه فعالیت‌های داوطلبانه مرتبط با موزه، آشنا ساختن علاقه‌مندان با تاریخ اسلام از طریق ابزارهای ارتباط حسی و بازدیدهای مجازی و ... از دیگر اهداف این مرکز هستند.
در ویدئوی زیر بخش‌های مختلف این موزه هنری را مشاهده می‌کنید.
هنر اسلامی از سراسر جهان
آثار عرضه شده در این موزه منعکس کننده هنرهای مختلف تمدن اسلامی از دورترین کشورها از جمله چین و هند تا کشورهای مراکش و اندلس گرد آمده است. این موزه حاوی بیش از هزار اثر هنری است که نمایانگر 15 قرن تاریخ هنر اسلامی از گوشه و کنار جهان اسلام است. آثار موجود در این موزه در شش تالار مجزا برای بازدیدکنندگان ارائه شده است:
تالار سفال و شیشه
تالار اول، تاریخ و سیر تکامل سفال و کاشی در سراسر جهان اسلام از قرن اول تا دهم را با نمایش مجموعه مهمی از اشیاء سفالی را که با استفاده از تکنیک‌های مختلف از جمله لعاب کاری تولید شده است ارائه می‌دهد.
تالار مصنوعات فلزی
تالار دوم شامل انواع فلزات ساخته شده توسط مسلمانان از طلوع تاریخ اسلام تا قرن سیزدهم است، مانند کوزه، چراغ، عود سوز، تزئینات، زیور آلات و ابزارهای نجومی است. این فلزکاری‌ها شامل مصنوعات ساخته شده از طلا، نقره، مس و برنز است.
غرفه سکه‌های اسلامی
در این بخش بیش از 500 سکه به نمایش گذاشته شده که از زمان پیامبر اکرم(ص) تا قرون جدید توسط مسلمانان استفاده می‌شده است. این بخش شامل دینارهای طلا، درهم‌های نقره و پول‌های مسی است که مسلمانان در قرون اول اسلام با آنها سروکار داشتند.
روی این سکه‌ها نام حاکمان، سلاطین و وزیرانی که دستور ضرب آنها را داده‌اند و در برخی از آنها تاریخ ضرب و شهری که در آن ضرب شده و برخی از آنها تصاویری از حاکمان و سلاطین را نشان می‌دهد. بنابراین سکه‌های اسلامی از منابع مهم در بازنویسی تاریخ است.
تالار تلاقی تمدن‌ها
بخش چهارم موزه تأثیر تولیدات هنری متقابل فرهنگ‌های مختلف تمدن اسلامی را از طریق هنر تولید کاشی و سفال، فلزکاری و هنرهای تزئینی از قرن دوم تا قرن سیزدهم منعکس می‌کند.
مجموعه خوشنویسی و نسخ خطی
این تالار تعدادی نسخ خطی قرآنی متعلق به قرن دوم تا قرن چهاردهم هجری قمری را در خود جای داده است. از جمله قرآنهایی که روی پوست حیوانات یا کاغذ نوشته شده است. همچنین شامل تعدادی نسخه خطی و نقاشی‌خط است که به انواع خطوط عربی نوشته شده است. علاوه بر این بخشی به تاریخچه ابزارهای نوشتاری مورد استفاده در آن اختصاص داده شده است.
تالار پرده کعبه و حجره پیامبر(ص)
در تالار آخر، پارچه‌هایی که در پوشش کعبه و در حجره پیامبر اکرم(ص) به کار می‌رفته است، به نمایش گذاشته شده است. این بخش همچنین شامل تعدادی پرده است که در اعصار گذشته برای تزئین ورودی کعبه و باب توبه استفاده می‌شده است. همچنین فانوس‌ها و دیگر زیورآلاتی که در تزئین کعبه و حجره پیامبر اکرم(ص) به کار می‌رفتند از دیگر آثار عرضه شده در این بخش هستند.
تصاویری از اشیای مختلف به نمایش درآمده در موزه هنرهای اسلامی جده در ادامه از نظر می‌گذرد.
