راهیان نور؛ نمونه بارز گردشگری مقاومت

به گزارش ایکنا، 20 اسفند در تقویم جمهوری اسلامی ایران به نام «راهیان نور» ثبت شده است و به همین مناسبت علیرضا محمدعلیزاده، فعال حوزه گردشگری و زیارت یادداشتی را در اختیار ایکنا گذاشته و به موضوع راهیان نور و تبیین گردشگری مقاومت پرداخته است که در ادامه این یادداشت را می‌خوانیم.

«إِنَّ الَّذِينَ قَالُوا رَبُّنَا اللَّهُ ثُمَّ اسْتَقَامُوا فَلَا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلَا هُمْ يَحْزَنُونَ

‌بی‌گمان کسانى که گفتند: پروردگار ما خداست، سپس پایدارى کردند، پس نه ترسى بر آنها است و نه آنان هرگز غمگین مى‌شوند. (آیه 13 سوره احقاف)

گردشگری یکی از ابزارهایی است که کشورها درصدد کسب اهدافشان در جهت رسیدن به منافع ملی هستند. در نظام جمهوری اسلامی ایران، رویکرد گردشگری، تعالی‌بخشی است یعنی با نگاه اسلامی ایرانی به گردشگری؛ علاوه بر منافع مادی کشور باید معنویات حاصل از گردشگری را کسب کند.

گردشگری مقاومت؛ اصلی‌ترین جلوه گردشگری تعالی‌بخش

گردشگری مقاومت اصلی‌ترین جلوه گردشگری تعالی‌بخش بوده که بر جاذبه‌های تاریخی ایران استوار است. بیان تاریخ شفاهی ایران با نگاه عبرت‌آموزی از گذشته یا به عبارتی روایت مقاومت پهلوانان ایران‌زمین در مبارزه با متجاوزان، ظالمان، غارتگران و استعمارگران است. برای نمونه، قلعه بابک خرمدین در آذربایجان شرقی، نماد مقاومت ملی در مقابله با ظلم خلفای بنی‌عباس است که بابک و همرزمانش موفق شدند 20 سال مانع تصرف آن محدوده سرزمینی به دست عباسیان متجاوز شوند.

تاریخ معاصر ایران از قیام تنباکو گرفته تا انقلاب مشروطه و از نهضت ملی شدن صنعت نفت تا انقلاب اسلامی  ایران به وضوح شاهد مقاومت ایرانیان در مبارزه با استبداد و استکبار است که جا دارد این مقاومت دلیرمردان و شیرزنان میهن را در قالب گردشگری مقاومت، روایت و در معرض بازدید گردشگران قرار داد.

پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران به سبب پررنگ شدن شعائر اسلامی ایرانی مثل مبارزه با استکبار و نفی استبداد و ایجاد روحیه مقاومت در مردم و از طرفی تجاوز رژیم بعثی عراق به کشور؛ حماسه هشت سال دفاع مقدس رقم خورد. اما با پایان جنگ تحمیلی این حماسه به فراموشی سپرده نشد و راهیان نور با هدف روایتگری از شهادت، شهامت، جهاد در راه خدا، میهن‌دوستی، حفظ جان و مال و ناموس مردم، دفاع در مقابل تجاوز رژیم بعثی عراق و... ایجاد شد تا این نمونه بارز گردشگری مقاومت جهت معرفی ایثارگران ایران اسلامی برای کودکان، نوجوانان، جوانان و حتی بزرگسالان روایت شود.

تکرار تاریخ برای ملت فراموش کار

ضرب‌المثل معروف انگلیسی به نقل از چرچیل، نخست‌وزیر مسبوق انگلستان بر این مضمون نقل شده که ملتی که گذشته‌اش را فراموش کند، تاریخ برای آنان تکرار می‌شود. لذا برای عدم بازگشت به استبداد و استکبار باید تاریخ را به همه رده‌های سنی آموزش داد و آن را صحیح نقل کرد. نباید ایثار ایرانیان فراموش شود و باید با راهیان نور این ایثارگری‌ها را به خصوص برای نسل آتی احیا و پیام این ایثارگری‌ها را به آزادگان جهان مخابره کرد.

راهیان نور نمونه‌ای از گردشگری مقاومت بود که اشاره شد ولیکن نباید از اثرات دفاع مقدس در ایجاد روحیه مقاومت در مقابله با اشغالگران رژیم صهیونیستی غافل بود؛ همچنین حماسه‌سازی دهه شصتی‌ها متأثر از دفاع مقدس در سوریه به عنوان مدافعان حرم را فراموش کرد و نمونه‌های دیگر مقاومت ناشی از این رخداد مهم ایران‌زمین، مدافعان سلامت و مدافعان امنیت هستند. همه این ایثارگری‌ها باید در گردشگری مقاومت روایت شود تا تاریخ برای ما تکرار نشود.

بنابراین باید محدوده جغرافیایی و مکان رخدادهای مقاومت در ایران را به همراه جریان‌های مقاومت با معرفی شخصیت‌ها و اسطوره‌های مقاومت حتی محل زندان، تبعیدگاه، گورستان یا به عبارتی مزار شهدا این حماسه‌سازان را به اماکن گردشگری، موزه و ثبت آثار مقاومت در وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی تبدیل کرد.

با ایجاد محصول گردشگری از جریان مقاومت ایران، برای مثال ایجاد زیارتگاه از مزار شهید سپهبد حاج قاسم سلیمانی در گلزار شهدای کرمان، می‌توان گردشگران زیادی از جمله جهانگردان را به سفر به ایران ترغیب کرد و فرصت بی‌نظیری را برای بیان تاریخ شفاهی ایران با روایت صحیح فراهم کرد.

مفاهمه بین ادیان مختلف

البته سخت‌ترین کارها در توسعه گردشگری ایران، جذب گردشگر با جاذبه‌های تاریخی آن هم در قالب گردشگری مقاومت است اما باید در نظر داشت که گردشگری مقاومت متعلق به یک مذهب و حتی دین خاص نیست و به عبارتی شیوه مفاهمه بین ادیان مختلف بر یک سری ارزش‌های انسانی مشترک است و همین امر زمینه‌ساز جذب گردشگران داخلی و خارجی جهت بازدید از جاذبه‌های مقاومت ایران برای آشنایی با ارزش‌های اسلامی ایرانی است که نیاز به تولید و نشر محتوا در فضای مجازی و بازاریابی دارد.

در خصوص راهیان نور نیاز به ثبت آثار مقاومت و رویدادهای دفاع مقدس توسط وزارتخانه مذکور و ایجاد تندیس و نمادهای مقاومت در مکان رخدادهای جنگ تحمیلی به عنوان نمونه در خرمشهر است. در خصوص افزایش میزان گردشگران این اماکن نیز باید به بخش خصوصی اعتماد کرد و نقش بیشتری را به دفاتر خدمات مسافرتی داد تا سفرهای گروهی را برای بازدید از راهیان نور و سایر جاذبه‌های گردشگری آن استان‌ها به صورت ترکیبی تنظیم کنند تا جامعه میزبان از محل اقامت، اغذیه، ایاب و ذهاب، خرید سوغات و سایر موارد نیاز از بازارهای محلی این گردشگران منتفع شود و شاهد همراهی بیشتر بومیان در رونق راهیان نور و جذب گردشگران داخلی و ورودی به کشور، بیشتر از گذشته باشیم.

لزوم توجه به راهیان نور دریایی

از راهیان نور دریایی در دو استان هرمزگان و به ویژه بوشهر نباید غفلت کرد زیرا نیم‌سال دوم و به خصوص ایام عید نوروز فرصت مناسبی است تا گردشگران داخلی و خارجی را برای بازدید از جاذبه‌های گردشگری آن استان‌ها، نمادهای مقاومت و مناطق راهیان نور با تهیه بسته‌های سفر دسته‌جمعی از سوی دفاتر خدمات مسافرتی، تشویق کرد. البته حمایت معاونت گردشگری وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی از راهیان نور و برنامه‌ریزی مناسب و اقدامات لازم جهت توسعه اینگونه از گردشگری مقاومت نیز ضروری است.