طبیعت، یکی از آفریدههای خداوند است و بسیار مورد توجه قرآن و اهلبیت(ع). تا جایی که آیات و روایات متعددی به این آفریده الهی اختصاص دارد. در تحقیقات صورت گرفته آمده است که نزدیک به 750 آیه از کلام وحی به طبیعت پرداخته است که این این امر نشان از اهمیت آن دارد و برما لازم است نسبت به حفظ آن بیش از پیش کوشا باشیم.
در فرهنگ کهن و آیینی ایرانیان سیزدهمین روز از بهار به نام سیزده بهدر یا روز «طبیعت» نامگذاری شده است که در این روز بنا به رسم اجداد و نیاکان مردم روز خود را در دل طبیعت سپری میکنند. طبیعتی که نشان از قدرت بیانتهای خداوندی است. همان خدایی که از پس خشکی و سرما درختان را شکوفا کرده و دنیا را متحول میکند. انسان باهوش میتواند تحول طبیعت را به تحول درونی گره زده و از آن به نفع خود استفاده کند.
خداوند متعال در آیه 50 سوره مبارکه «روم» میفرماید: «فَانظُرْ إِلَیَّءَاثَـَرِ رَحْمَتِ اللَّهِ کَیْفَ یُحْیِ الاْ رْضَ بَعْدَ مَوْتِهَآ إِنَّ ذَ َلِکَ لَمُحْیِ الْمَوْتَیَ وَ هُوَ عَلَیَ کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ؛ پس به آثار رحمت خدا بنگر که چگونه زمین را پس از مرگش زنده میگرداند. در حقیقت، هم اوست که قطعاً زنده کننده مردگان است و اوست که بر هر چیزی تواناست». همچنین حضرت حق در آیه 11 «انعام» نیز فرمودند: «قلْ سیرُوا فِی الْأَرْضِ ثُمَّ انْظُرُوا کَیْفَ کانَ عاقِبَةُ الْمُکَذِّبینَ، اى پیامبر به آنان بگو: در زمین بگردید، سپس بنگرید که سرنوشت تکذیب کنندگان چگونه شد؟».
توجه به تحول معنوی در وجود انسان حائز اهمیت است و خداوند در آیه 5 سوره «حج» میفرمایند: «یَا أَیُّهَا النَّاسُ إِنْ کُنْتُمْ فِی رَیْبٍ مِنَ الْبَعْثِ فَإِنَّا خَلَقْنَاکُمْ مِنْ تُرَابٍ، اگر به قیامت شک دارید به زمین مرده نگاه کنید که به واسطه لطف الهی و پس از بارش باران رحمت الهی زنده می شود»؛ از این رو لازم است قدردان فرصت طلایی تقارن دو بهار برای ایجاد تحول معنوی باشیم.
نگاه کردن به طبیعت انسان را به فکر وامیدارد که انسان از کجا به کجا خواهد رسید و این چرخش میتواند انسان را در مسیر سعادت و بهروزی قرار دهد، اما متأسفانه ما انسانها از کنار این امر مهم به سادگی عبور کرده و شاید ذرهای به تحول نظام هستی فکر نمیکنیم. چه بسا خداوند برای تمام آفرینش خود هدفی داشته و هدف از تغییر فصل، عبرتآموزی و تحول درونی در وجود انسانهاست.
امسال پس از 30 سال روز طبیعت یا همان «سیزده بهدر» در ماه مبارک رمضان قرار دارد و بدون شک مردم روزهدار از حضور در طبیعت و بوستانها خودداری میکنند. تقارن دو بهار میتواند منشأ خیرات و آثار بسیار باشد به شرط آنکه خوب ببینیم و خوب بیندیشیم. اینکه فقط بیان شود تقارن دو بهار و برنامهای اثرگذار برای آن تعریف نشود کافی نیست، بلکه برای استفاده بهینه از این فرصتهای ناب که شاید کمتر در زندگی افراد رقم خورد باید برنامهریزی کرد و آموزشهای لازم را به افراد داد.
لذت بردن از طبیعت، حس زیبایی دوستی که از فطرتهای الهی است را درون ما تقویت کرده و باعث الفت بیشتر با حضرت خالق میشود؛ چراکه فطرت امری ذاتی است نه اکتسابی و باعث آرامش روح و روان است، اما زمینه رشد و تعالی برای بشر با بهرهگیری از آیات الهی و سیره معصومین(ع) فراهم است. بدون شک زیباییهایی همچون تماشای طبیعت حس درونی انسان را به وجود آورده و این امر نشان از فطرت زیبایی دوستی دارد و ناخودآگاه روح و روان جذب زیبایی میشود و این تجربه و این حس برای همه ما رخ داده است.
تفکر و تدبر در نعمات الهی که طبیعت یکی از آنان است میتواند ما را به خداوند متعال نزدیکتر و فاصله بین ما را از بین ببرد. امروز که این روز با یازدهمین روز از ماه مبارک تقارن یافته است این فرصت بیش از پیش فراهم شده و بر ما لازم است با نگاه دیگری به طبیعت نظاره کرده و این فرصت را از دست ندهیم. بهار طبیعت و بهار قرآن میتوانند تحول روح و روان ما را به دنبال داشته باشند تا ما زیباییهای دنیا را با نگاه دیگری درک کنیم. ما برای تحول نیاز به بازگشت به خویشتن و مراقبه از روح و روان داریم و تلفیق دو بهار میتواند این فرصت را فراهم آورد.
در ماه مبارک رمضان بارها دعا میکنیم: «اَللّهُمَ غَیِّرْ سُوءَ حالِنا بِحُسْنِ حالِکَ، خدایا حال ما را به بهترین حالات دگرگون کن، حالی که مورد رضایت تو باشد» و این دعا را به گونهای دیگر در دعای تحویل سال داریم: «یا محوّل الْحوْل و الْأحْوال، حوّلْ حالنا إلی أحْسن الحال». تقارن این دو دعای مهم نشان از اهمیت دسترسی به بهترین حالات دارد و بدون تردید بهترین حالات را در سایه الطاف الهی میتوان یافت. با درک نشانههای الهی میتوان نشاط معنوی رسید و حالات درونی را به حالات بیرونی پیوند داد؛ چراکه خداوند متعال در انسان را به پویایی و امید سفارش کرده و از خمودگی و رخوت پرهیز داده است. در واقع بهتر طبیعت و قرآن دریچهای به سوی نشاط معنوی است که باید قدردان بود.
مریم روشن، سردبیر ایکنای مرکزی
انتهای پیام