از وضعیت نه‌چندان راضی‌کننده آموزش تا تشکیل شورای قرآنی

آزمون مرحله کتبی هجدهمین دوره «ارزیابی و اعطای مدرک تخصصی به حفاظ»، روز جمعه، 15 اردیبهشت در دو حوزه اراک و ساوه با حضور ۱71 شرکت‌کننده در رشته‌های حفظ ۱۰ جزء، ۲۰ جزء و کل برگزار شد. خوشبختانه امسال شاهد رشد نسبتاً خوبی در این مرحله هستیم، هرچند با توجه به تعداد بسیار بالای آمار حفاظ استان در رشته‌های مختلف این تعداد رقم قابل توجهی نیست.

شرکت‌کنندگان در این آزمون با در دست داشتن کارت شناسایی و کارت ورود به جلسه در محل‌های درنظر گرفته شده مستقر شده و آزمون با تلاوت احمدرضا آجرلو، حافظ کل قرآن آغاز شد. در محوطه محل برگزاری آزمون مادران تسبیح در دستی حضور داشتند که برای موفقیت فرزندان خود دعا می‌کردند.

بازدید آیت‌الله دری نجف‌آبادی، نماینده ولی‌فقیه در استان از روند برگزاری آزمون نشان از اهمیت این رویداد مهم قرآنی دارد و بسیار امیدواریم حضور شخصیت‌های اول استان بتواند در رفع مشکلات جامعه قرآنی و کمبودهای آنان در حوزه آموزش مؤثر باشد. دیگر اتفاق خوب امسال حضور صدا‌و‌سیما جهت پوشش این رویداد قرآنی است و نویدبخش این است که می‌توان برای تبلیغ و ترویج فرهنگ الهی در جامعه به این مجموعه دلگرم بود.

خبرگزاری ایکنا پیرو رسالت خود در امر پوشش اخبار و بیان دغدغه خانواده‌های قرآنیان به محل برگزاری این آزمون رفت و با تعدادی از مادران، شرکت‌کنندگان و رئیس اداره امور قرآنی اداره کل تبلیغات اسلامی به گفت‌و‌گو پرداخت. شرح آنچه اتفاق افتاد تقدیم می‌شود.

مسئولان توجه کافی به قرآنیان ندارند

زینب حدادی، مادر احمدرضا آجرلو حافظ کل قرآن، با اشاره به حضور پسرش از سن 3 و نیم سالگی در کلاس‌های مهد قرآن، افزود: احمدرضا اینقدر کوچک بود که برای بردنش او را در آغوش می‌گرفتم. در همان سن روخوانی و روان‌خوانی را آموخت و پس از آن حفظ را شروع کرد و در مدت یکسال و قبل از رفتن به مدرسه حافظ کل قرآن شد.

وی ادامه داد: احمدرضا امسال در مقطع اول متوسطه دوم در رشته علوم انسانی تحصیل می‌کند و هر روز، روزی سه جزء مرور کرده و با آقای ابوذر کرمی، حافظ کل مباحثه می‌کند و با کسب رتبه‌های برتر در مسابقات دانش‌آموزی باعث افتخار خودش، خانواده و استان شده است.

حدادی عاقبت‌بخیری را اعلاترین آرزوی خود برای پسرش دانست و افزود: تمام مادران می‌دانند عاقبت‌بخیری بهترین آرزوست؛ چراکه تمام ابعاد زندگی فرزندشان در ابعاد مختلف را شامل می‌شود. پسرم برای رسیدن به اهدافش که حافظ بین‌المللی شدن است تلاش می‌کند و ما نیز برای رسیدن او به اهدافش دعا می‌کنیم.

وی در پاسخ به این پرسش که انتظارش از مسئولان چیست؟ گفت: مسئولان توجه کافی به قرآنیان ندارند. جامعه قرآنی به ویژه نوجوانان و جوانان این عرصه مظلومند و از سوی مسئولان و دستگاه مورد توجه قرار نگرفته و از جایی حمایت نمی‌شوند. به طور مثال احمدرضا در رشته حفظ کل سال گذشته آموزش و پرورش صاحب رتبه سوم شد، اما هیچ از مسئولان از او تقدیر نکردند تا انگیزه او برای ادامه کار و پیشرفت بیشتر شود.

حدادی ضرورت به کارگیری اساتید مجرب در رشته‌های قرائت، ترتیل، صوت و لحن در شهر را مورد اهمیت دانست و اضافه کرد: احمدرضا با آقای سعیدی، اکبری و کرمی در حال آموزش دیدن است و هیچگاه خودش را از آموختن دور نگه نمی‌دارد؛ چراکه هر روز مطالب بسیاری می‌آموزد که می‌تواند راهگشای آینده‌ای بهتر باشد.

افزایش انگیزه نوجوانان قرآنی با ابزارهای تشویقی

صدیقه فلاح، مادر زینب شهبازی حافظ کل قرآن، شرکت‌کننده در رشته حفظ 10 جزء و دانش‌آموز کلاس هشتم، نیز گفت: زینب از کلاس اول برای آشنایی بهتر با حروف الفبا در کلاس‌های قرآنی به صورت ناپیوسته حضور داشت، اما به دلیل عدم استطاعت مالی مدتی حضور نداشت، اما خانم ابراهیمیان مربی کلاس قرآن به استعداد دخترم پی برده بود و بدون دریافت شهریه او را آموزش داد تا اینکه کلاس چهارم حافظ کل قرآن شد.

فلاح با اشاره به اینکه جامعه قرآنی انتظار زیادی از مسئولان ندارند و تنها مطالبه آنان توجه و حمایت حتی حمایت معنوی است، ادامه داد: مربی همچون خانم ابراهیمیان که با جان و دل کار می‌کند در مغازه‌ای کوچک در حال آموزش دادن است و بدون هیچ چشمداشتی این کار ارزشمند را انجام می‌دهد.

وی حرکت مداوم دخترش در مسیر قرآن را یکی از مهم‌ترین آرزوهایش دانست و ادامه داد: اکثر خانواده‌هایی که فرزندان آنان در مسیر قرآن گام برمی‌دارند از قشر ضعیف جامعه هستند و استطاعت مالی برای پرداخت شهریه ندارند؛ از این رو گاه از حضور فرزندشان در کلاس‌ها خودداری می‌کند. شایسته نیست برای تمام رشته‌ها از جمله ورزشی اعتبارات کلان وجود دارد، اما برای قرآن هزینه‌ها بسیار اندک است. نوجوانان برای حرکت در مسیر قرآن نیاز به انگیزه دارند که این انگیزه را با اعطای هدایا یا سفر اردویی می توان تأمین کرد.

آزمون ارزیابی؛ انگیزه‌ای قوی برای مرور محفوظات

سمیه مخملی، حافظ کل قرآن و شرکت‌کننده در رشته 10 جزء از محلات، نیز به ایکنا گفت: سال‌ها قبل قرآن را حفظ کرده بودم و با وقفه‌ای که افتاد بخشی از آن را فراموش کرده‌ام بار دیگر مرور را آغاز کرده تا بتوانم 30 جزء را تثبیت کنم. آزمون‌هایی همچون طرح ارزیابی و اعطای مدرک انگیزه‌‌ای برای مروست.

وی ادامه داد: سال 82 شروع به حفظ کرده و در سال 88 حافظ کل شدم. سال‌ها محفوظات را مرور می‌کردم، اما با وقفه‌ای که ایجاد شد بخشی از محفوظات را از دست دادم و بار دیگر شوع کردم و 18 جزء را تثبیت کرده‌ام. حفظ دنیای عظیمی دارد و می‌تواند مسیر سعادت دنیوی و اخروی را هموار کند.

حمایت مالی و معنوی انتظار والدین از مسئولان

فاطمه حسن‌نژاد، معلم و مادر حدیثه بابایی، حافظ کل قرآن و دانش‌آموز کلاس نهم از شهرستان شازند، برگزاری این آزمون را یکی از رویدادهای مهم و اثرگذار در رشته حفظ بیان کرد و از مسئولان خواست تا زمان برگزاری را با توجه به امتحانات پایان ترم دانش‌آموزان به زمانی دیگر موکول کنند تا حفاظ فرصت بیشتر برای مرور و استرس کمتر برای شرکت داشته باشند.

حسن‌نژاد از عدم امکانات کافی آموزشی در شهرستان شازند گلایه کرد و افزود: قرآن‌آموزان شازندی امکان حضور در دوره‌های آموزشی تخصصی ترجمه و مفاهیم و مفردات ندارند و ما مجبوریم از طریق فضای مجازی ادامه آموزش‌ها را پیگیری کنیم. شازند فقط یک دارالقرآن و یک جامعه‌القرآن دارد که شرایط و امکانات برای آموزش حرفه‌ای را ندارند.

وی ادامه داد: سال‌ها قبل با هزینه اولیای قرآن‌آموزان هزینه دوره‌های تخصصی با حضور استاد تشیعی‌فرد برگزار می‌شد و بچه‌ها هم پیشرفت خوبی داشتند، اما چون اکثر والدین استطاعت پرداخت هزینه کلاس را نداشتند، این دوره متوقف شد.

حسن‌نژاد حمایت مالی و معنوی را یکی از انتظارات والدین قرآن‌آموزان برشمرد و اضافه کرد: شرایط امروز جامعه به‌گونه‌ای است که انتظار می‌رود از نوجوانان قرآنی بیش از پیش حمایت شود، اما در عمل شاهد چنین اتفاقی نیستیم. بهترست برای معرفی نوجوانان قرآنی به سایر دانش‌آموزان همان مدرسه اقدامی صورت گیرد. اهدای جوای هرچند کوچک به ایجاد انگیزه منم بسیار می‌کند.  

دیدار با رهبری آرزوی حافظ 13 ساله

زینب شهبازی، کلاس هشتم، حافظ کل و شرکت‌کننده در رشته حفظ 10 جزء، در خصوص چگونگی شروع حفظ در سن 7 سالگی، گفت: قطعاً شروع حفظ و داشتن هدفی تحت عنوان حافظ کل شدن سخت است. در سن 6 سالگی برای آموختن حروف الفبا به مرکز قرآنی مراجعه کردم مربی متوجه استعداد من شد و حفظ را به صورت ناپیوسته انجام می‌دادم، اما با پیگیری‌های مربی و علاقه خودم و مادرم از سن 7 سالگی با جدیت بیشتر حفظ را دنبال کرده و در سن 10 سالگی حافظ کل شدم.

شهبازی که آرزوی عامل بودن به آموزه‌های قرآن و حافظ بین‌المللی شدن را در سر دارد، دیدار با مقام معظم رهبری را یکی از مهم‌ترین آرزوی‌های خود دانست و در مورد انتظاراتش از مسئولان خواست تا زیرساخت‌های آموزش تخصصی و حرفه‌ای را به صورت مستمر ویژه بانوان فراهم آورند. برای جذب نوجوانان در مسیر قرآن از هیچ تلاش و هزینه‌ای کوتاهی نکنند.

وی آیه 28 سوره مبارکه «رعد» «الَّذِينَ آمَنُوا وَتَطْمَئِنُّ قُلُوبُهُمْ بِذِكْرِ اللَّهِ أَلَا بِذِكْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ، همان كسانى كه ايمان آورده‏ اند و دلهايشان به ياد خدا آرام مى‏ گيرد آگاه باش كه با ياد خدا دلها آرامش مى‏ يابد» را به مخاطبان ایکنا تقدیم کرد و افزود: آرامش بهترین حالتی است که انسان را به سرمنزل مقصود رسانده و انسان را از افسردگی نجات می‌دهد.

تشکیل شوراهای قرآنی

حجت‌الاسلام محمود قربانی، رئیس اداره امور قرآنی اداره‌کل تبلیغات اسلامی استان مرکزی، نیز گفت: استان ما استانی عالم پرور در عرصه‌های مختلف به ویژه در حوزه مذهبی و قرآنی است و سابقه تربیت حافظان و قاریان ممتازی را در کارنامه خود دارد. آزمون‌ها و مسابقات فقط می‌تواند ایجاد انگیزه کرده و سطح حفاظ و قاریان را ارتقا بخشد.

وی با اشاره به اینکه علاقه‌مندان به حفظ به صورت تخصصی این مهم را دنبال می‌کنند و سازمان دارالقرآن ترویج فرهنگ حفظ عمومی را در دستور کار خود دارد، ادامه داد: این کار برعهده مجالس خانگی قرآن، مؤسسات و مراکز قرآنی قرار داده است. گرایش به حفظ عمومی می تواند مروجی برای ورود به حفظ تخصصی باشد.

قربانی افزود: انس، قرائت، تدبر و عمل به آیات بسیار مهم است و اگر عمل به مفاهیم قرآنی در جامعه تسری داده شود بدون شک اثرات آن را در زندگی شاهد خواهیم بود و با تشکیل جامعه قرآنی می‌توان به سمت ایجاد تمدن نوین اسلامی پیش رفت. تمام مسابقات و آزمون‌ها برای این است به نقشه راه قرآن در جامعه جاری و ساری شود.

وی ایجاد شوراهای قرآنی در اراک و سایر شهرستان‌های استان را از برنامه‌های مهم پیشرو دانست و اظهار کرد: قرار براین است به صورت شبکه‌ای با متولیان امر قرآن طرح و برنامه داشته باشیم تا بتوان رزمایش قرآنی را در استان تشکیل دهیم. توجه به حوزه مفهوم و تدبر قرآن ویژه نوجوانان، اجرای برنامه‌های قرآنی با پیوست فرهنگی و ایجاد مهدهای قرآنی از اولویت‌های سازمان دارالقرآن است که در دستور کار قرار دارد.

قربانی در رابطه با مطالبه تعدادی از جامعه قرآنی مبتنی بر دیدار با مقام معظم رهبری، نیز گفت: انجام این کار ساز‌و‌کار خود را دارد، به صورت استانی انجام نمی‌شود و باید مراحش طی شود، اما اگر جامعه قرآنی مطالبه خود را به صورت مکتوب برای ما ارسال کنند تا بتوان آن را از سوی سازمان دارالقرآن پیگیری کرد. مطالبه‌ها باعث رقم خوردن اتفاقات است که می‌توان به اعتکاف دانش‌آموزی اشاره کرد. مطالبه را شخصی از طرف اداره امور قرآنی تبلیغات استان نمی‌توان ارائه داد، اگر مطالبه تمام جامعه قرآنی و مؤسسات باشد می‌توان این مطالبه را به حضور تبدیل کرد که در روزی ویژه با محوریت قرآن فعالان قرآنی دیدار عمومی با ایشان داشته باشند. امیدست با پیگیری مؤسسات قرآن بتوان این درخواست را محقق کرد.

برگزاری آزمون به صورت شهرستانی یا منطقه‌ای

مریم رضایی، حافظ 20 جزء و شرکت‌کننده در رشته حفظ 10 جزء از محلات، برگزاری این آزمون را گامی برای موفقیت بیشتر در رشته حفظ دانست و ادامه داد: نتیجه آزمون بسیار مهم است و می‌تواند برای شرکت‌کنندگان حائز اهمیت باشد. افرادی که در این آزمون صاحب امتیاز می شوند باید در همه بخش‌ها بدون اشکال باشند. این آزمون دارای آیتم‌های شفاهی همچون صوت و لحن و تجوید است که حافظان باید در این بخش نیز امتیازات لازم را کسب کنند.

وی اضافه کرد: این آزمون دارای امتیازات خوبی است که اگر مورد حمایت قرار گیرد می‌تواند به‌عنوان یکی از ابزار انگیزه جهت تربیت حافظان مطرح باشد و می‌تواند برای به روز نگه داشتن محفوظاتشان بسیار بااهمیت باشد، اما اگر این آزمون به صورت شهرستانی و منطقه‌ای برگزار شود قطعا تعداد نفرات بیشتری می‌توانند شرکت کنند، بعد مسافت از استقبال حافظان می‌کاهد.

ضرورت برگزاری دوره‌های آموزشی

امیررضا امینی‌هزاوه، دانش‌آموز پایه دهم، حافظ کل قرآن و شرکت کننده در همین رشته، گفت: برای کسب نتیجه بسیار تلاش کرده و چهارمین باری است که در این مسابقات شرکت می‌کنم. آزمون بسیار عالی بود و امیدوارم نتیجه دلخواه کسب شود. سال گذشته در رشته حفظ 20 جزء شرکت کردم و قبول شدم و امسال در رشته حفظ کل شرکت کردم.

وی با اشاره به اثرگذاری خانواده در تربیت قرآنی فرزندان، ادامه داد: من و دوستان از سن 6 سالگی وارد رشته حفظ شده و در مدت 6 سال حافظ کل شدیم و روزانه 3 جزء مرور می‌کنیم. ورود من به این رشته باعث شده که برادر کوچکترم که کلاس دوم است 10 جزء قرآن را حفظ است. امیدست با عمل به قرآن در پیشگاه خداوند سربلند باشم.

امینی ضرورت برگزاری دوره‌های تخصصی در رشته‌های مختلف را از مسئولان خواستار شد و افزود: استان فقط یک حافظ درجه یک دارد، البته اساتید دیگری همچون آقای کرمی، صفری و ... وجود دارند، اما این تعداد استاد برای تربیت نوجوانان کم است و بهترست گاه از اساتید خارج از استان نیز استفاده شود. افزایش تعداد مؤسسات و جامعةالقرآن‌ها می تواند به رونق فعالیت‌های قرآنی کمک کند. متأسفانه قرآن اولویت دوم است د صورتیکه هدف اصلی باید پرداختن به این مصحف شریف باشد.

پیشرفت قرآن‌آموزان در سایه تعدد مراکز قرآنی

یاسین عباسی‌بیات، 16 ساله، حافظ کل و شرکت‌کننده در رشته 20 جزء، گفت: علاقه به قرآن در سن 6 سالگی باعث شد تا در این رشته به همراه دوستان شرکت و در مدت 6 سال حافظ کل شدم. وقتی انسان با قرآن مأنوس شد دیگر نمی‌تواند جدا شود؛ چراکه اثرات آن را در زندگی فردی و اجتماعی مشاهده می‌کند.

وی بیان کرد: شهرستان اراک نسبت به ساوه از تعداد بالای جامعةالقرآن‌ها و دارالقرآن‌های تخصصی برخوردار نیست و فقط به چند مرکز شناخته شده محدود می‌شود. تعداد اساتید خوب در شهر کم است و برای پیشرفت باید از اساتید خوب استفاده کرد.

عباسی‌بیات ضرورت توجه بیشتر به قرآن در مدارس را خواستار شد و افزود: فعالیت قرآنی مهم در مدارس به مسابقات قرآن آموزش و پرورش محدود شده است. در صورتیکه برای رونق فعالیت های قرآنی باید مسابقات درون مدرسه‌ای با اهدای جوایز انجام شود تا حافظان و قاریان انگیزه بیشتر برای تمرین و سایر دانش‌آموزان انگیزه‌ای برای ورود به حوزه آموزش پیدا کنند.

معلمان مدارس با آموزش تخصصی قرآن آشنا نیستند

مهدیه نکویی، حافظ کل قرآن و شرکت‌کننده در این رشته، سطح برگزاری آزمون امسال را بهتر از سال‌های قبل توصیف کرد و افزود: برگزاری این آزمون ها به رشد و ارتقای حفاظ بسیار کمک می‌کند و اگر این آزمون‌ها حتی به صورت استانی برگزار شود قطعاً در رشد حفاظ مؤثرست.

وی از آموزش فارسی قرآن در مدارس گلایه کرد و افزود: معلمانی که در مدارس هستند اطلاعات کافی از آموزش ندارند. به طور مثال فرزندم از خردسالی د مراکز قرآن را به شیوه صحیح آموزش دید، اما در مدرسه آموزش به صورت فارسی انجام می‌شود. اگر آموزش مدارس نیز تخصصی باشد دانش‌آموزان بهتر با قرآن انس خواهند گرفت.

وضعیت آموزش راضی‌کننده نیست

هانیه بقایی، حافظ کل قرآن و شرکت‌کننده در این رشته، نیز سطح برگزاری آزمون را استاندارد دانست و ادامه داد: سطح سؤالات بسیار خوب و تخصصی انتخاب شده بود. افرادی که تلاش کرده بودند می‌توانستند موفق باشند، اما اگر تلاش نکرده بودند قطعاً نمی‌توانستند پاسخگوی سؤالات باشند.

بقایی در پایان گفت: در حوزه آموزش ضعیف هستیم و وضعیت موجود راضی‌کننده نیست. اگر قصد داریم که سطح عمومی مردم در رشته‌های مختلف قرآن را ارتقا بخشیم باید در حوزه آموزش تخصصی‌تر و با برنامه‌ریزی بهتر پیش رویم. آموزش قرآن در مدارس و مراکز خصوصی خیلی ضعیف انجام می‌شود و فقط افرادی موفق هستند که خارج از ساعت مدرس یا کاری در مراکز و مؤسسات آموزش می‌بینند.

هجدهمین آزمون کتبی «ارزیابی و اعطای مدرک تخصصی به حفاظ» برگزار شد و افزایش تعداد شرکت‌کنندگان می‌تواند نویدبخش اتفاقات خوب در استان باشد. امسال آزمون ارزیابی حفاظ در اراک با همکاری دانشگاه اراک برگزار شد و تلفیق دو مؤلفه فرهنگ و قرآن کنار هم می‌تواند سرآغاز رویدادهای خوب باشد. طبق سنت هرساله از برگزاری این آزمون گزارشی تهیه شد تا مسئولان بیش از پیش با دغدغه جامعه قرآنی به ویژه نوجوانان آشنا و درصدد رفع برآیند.