«تحلیل فلسفی نظریه اخلاقی فخر رازی» منتشر شد

به گزارش ایکنا به نقل از روابط عمومی موسسه بوستان کتاب، کتاب «تحلیل فلسفی نظریه اخلاقی فخر رازی» اثر هاشم قربانی در ۳۰۴ صفحه به همت مؤسسه بوستان کتاب به چاپ رسید.

فخرالدین محمد بن عمر رازی در میان اندیشمندان سرزمین‌های اسلامی، نامی پرآوازه است و فکرورزی انتقادی و سخنوری او شهرتی چشمگیر دارد. رازی می‌کوشد از چارچوب‌های فلسفی و کلامی تعین یافته زمان خود فراتر رود و طرحی تازه در فلسفه اخلاق دراندازد. بنیاد‌های اخلاقی در حوزه سعادت، کمال، لذت و مسئله سلامت نفس از مهمترین مؤلفه‌هایی است که فخر رازی آن‌ها را در امر اخلاقی تحلیل می‌کند.

اثر پیش رو با توجه به تنوع آرای رازی، کوشیده است مؤلفه‌های اخلاق نگاری رازی را با رویکردی فلسفی تبیین و صورت‌بندی کند و نوآوری‌های را از حیث روش و محتوا بازنماید.

این کتاب در سه فصل تألیف شده است؛ نویسنده در فصل اول از این کتاب با عنوان «بنیادهای اخلاق فلسفی فخر رازی» به بررسی تحلیل کمال و گونه‌شناسی آن در اندیشه رازی پرداخته و تحلیل سعادتمندی معطوف بر کمال قوه نظری و عملی در اندیشه رازی را شرح داده و تحلیل لذات و متعلقات آن در اندیشه رازی را به رشته تحریر درآورده است.

«تحلیل سلامت نفس نزد فخر رازی و مؤلفه‌های خطاناک آن» عنوان دومین فصل از کتاب حاضر است که در آن دیدگاه رازی در تحلیل سلامت نفس؛ از حالت طبیعی تا فضیلت مداری کمال‌گرا مورد تأکید قرار گرفته و امراض و رذیلت‌های اخلاقی و درمان آن‌ها (مرز حسادت ورزی؛ چیستی، مراتب، علل و درمان آن، مرض دنیادوستی و راهکار درمانی آن و مرز حرص و بخل‌ورزی و درمان آن) تبیین شده است.

مؤلف در سومین و آخرین فصل از این کتاب با عنوان «واکاوی پیش عامل‌های صدور فعل و تحلیل فلسفی فعل اخلاقی در اندیشه رازی» به بیان فرآیند صدور فعل اختیاری انسان پرداخته و عقل نظری و عقل عملی و چگونگی ارتباط آن‌ها در صدور افعال اخلاقی را بررسی کرده و تحلیل آگاهی و پیش‌زمینه‌های مؤثر در فرآیند صدور رفتار (چیستی و گونه‌شناسی آگاهی در صدور فعل ارادی و تحلیل عوامل غیرمعرفتی در آگاهی به منفعت و صدور فعل) را مورد تأکید قرار داده است.

برشی از اثر

از رذایل اخلاقی انسان انگاره وارونگی ارزش‌های مندرج در سعادتمندی انسان است. در میان گونه‌های مختلف بهورزی و سعادتمندی زیست انسانی، آنچه شایسته اولویت‌بندی است، ترسیم زندگی بر پایه ارجحیت سعادت نفسانی بر سعادت بدنی و خارجی است. اما درصورتی‌که مؤلفه‌هایی چون مقام، شهرت و ثروت به عنوان اصول زندگی برتر محسوب شوند، شاهد وارونگی ارزش‌ها هستیم.

مطابق با تعبیر رازی، نزد بسیاری از آدمیان، این مؤلفه‌ها، نشانگر زندگی بالاتر است و شاخص‌هایی‌اند در ارزیابی زندگی. همچنین تفاخر بر مال، مقام و نزدیکان تفاخر بر اخسّ مراتب از اسباب سعادت است که دغدغه‌مندی نسبت بدان انسان را از دست‌یابی به سعادت نفسانی بازمی‌دارد. و حال‌آنکه این سعادات، ابزاری برای تحقق دادن به مراتب بالادستی اخلاقی و معنوی باید لحاظ شوند.

علاقه‌مندان برای تهیه این کتاب می‌توانند به نشانی اینترنتی مؤسسه بوستان کتاب به آدرس www. bustaneketab. ir مراجعه کنند.